‘Gok niet dat een minder sterk middel bij MS volstaat’

Delen via:
ECTRIMS 2022

In een sessie over hoogeffectieve medicijnen bij MS hield prof. dr. Gavin Giovannoni uit Londen een vurig pleidooi voor het gebruik van deze sterke middelen in een vroeg stadium van MS.1 Hij vindt dat je als neuroloog niet mag ‘gokken’ op een minder sterk medicijn, omdat de kans groot is dat zo’n middel onvoldoende effect heeft en er onnodig veel schade ontstaat.

“We laten altijd grafieken zien van de voor- en nadelen van een bepaalde behandeling, maar we vergeten dan de nadelen van onderbehandelde MS”, zei Giovannoni. Die nadelen kunnen ingrijpend zijn: voor de kwaliteit van leven, relaties, werk, en mortaliteit. Zo heeft de helft van de MS-patiënten gemiddeld 10 jaar na de diagnose geen werk meer. Beginnen met een minder krachtig middel (escalatietherapie) vindt Giovannoni een gok, omdat je niet weet of de behandeling zal aanslaan. Wél bekend is, dat 80% van alle MS-patiënten die met een laageffectief middel beginnen, binnen 4 jaar nieuwe ziekteactiviteit heeft. Deze schade is onomkeerbaar. Van de patiënten die direct met een hoogeffectief middel beginnen (inductietherapie), krijgt maar 20% in de 4 jaar daarna nieuwe ziekteactiviteit.

Erg fraai bewijs voor het gunstige effect van inductietherapie is een studie waarin registergegevens van Zweden en Denemarken zijn vergeleken, landen waarin de behandelstrategie bij MS sterk verschilt.2 In Zweden kreeg 34,5% van de patiënten direct een hoogeffectief middel, in Denemarken slechts 7,6%. Zweedse patiënten hadden een 29% lagere kans om binnen een half jaar een toename in handicaps te ervaren (p = 0,004), en een 24% lagere kans op een EDSS-score van 3 (p = 0,03). “Als ik MS had,” zei Giovannoni, “zou ik in Zweden willen wonen.”

Hij benadrukte ook het belang van afnemend hersenvolume als voorspeller van afnemende cognitie, slechtere kwaliteit van leven, verlies van werk, enzovoort. Het effect van een behandeling moet daarom niet alleen worden afgemeten aan relapses, maar ook aan de impact op het verlies van hersenvolume. “We moeten streven naar normalisering van dat verlies.”

Nu on demand beschikbaar: de webcast MS: welk middel voor welke patiënt?

Bronnen:

  1. Giovannoni G. Flipping the pyramid and beyond. ECTRIMS 2022, abstract O007.
  2. Spelman T, Magyara M, Piehl F, et al. Treatment escalation vs immediate initiation of highly effective treatment for patients with relapsing-remitting multiple sclerosis. JAMA Neurol. 2021;78:1197-1204.

Kan slim operatiemes chirurg helpen bij verwijderen hersentumor?

mrt 2024 | Chirurgie, Neuro-oncologie

Lees meer over Kan slim operatiemes chirurg helpen bij verwijderen hersentumor?

Onderzoek naar executieve functie bij de ziekte van Parkinson

mrt 2024 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Onderzoek naar executieve functie bij de ziekte van Parkinson

Steeds meer inzicht in risicofactoren voor dementie

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over Steeds meer inzicht in risicofactoren voor dementie

Spreekkamerdilemma’s samen oplossen met zorgevaluatie

mrt 2024 | Epilepsie

Lees meer over Spreekkamerdilemma’s samen oplossen met zorgevaluatie

Met VR-bril kijken door de ogen van de patiënt

mrt 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Met VR-bril kijken door de ogen van de patiënt

DeltaScan detecteert acute encefalopathie en delier

mrt 2024 | Ouderen

Lees meer over DeltaScan detecteert acute encefalopathie en delier

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

20 okt 2022 | Diabetes

Lees meer over Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog
Er zijn geen e-learnings gevonden.

Dementie Update 2024

donderdag 21 mrt 2024 van 09:30 tot 16:30 | Dementie

Lees meer over Dementie Update 2024

EAN in ORANJE 2024

maandag 1 jul 2024 van 18:00 tot 21:45 | Bewegingsstoornissen, Epilepsie, Neuro-vasculair

Lees meer over EAN in ORANJE 2024

Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

Veel MS-patiënten hebben ook migraine

dec 2023 | Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Veel MS-patiënten hebben ook migraine

Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

dec 2023 | Hoofdpijn, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

aug 2021 | Hoofdpijn

Lees meer over Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03

MedNet Neurologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-02

MedNet Neurologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-01