Mannen die antihormonale behandeling krijgen nadat hun prostaat is verwijderd, lopen 80% meer risico op een depressie dan mannen die deze therapie niet ondergaan. Deze bevindingen uit Deens onderzoek hebben ertoe geleid dat onderzoekers pleiten voor controle op depressie na de ingreep bij patiënten die androgeendeprivatietherapie krijgen.
Friberg en collega’s bestudeerden data van ruim 5500 mannen met prostaatcarcinoom (PCa). Van hen waren er 773 na chirurgie behandeld voor depressie; het bleek dat de mannen die antihormonale medicatie kregen 1,8 keer meer risico hadden op depressie (hazard ratio [HR] 1,8 (95% CI 1,4-2,3, p < 0,001). Ook werd bekeken of radiotherapie na radicale prostatectomie ook geassocieerd was met depressie, maar de resultaten gaven hier geen uitsluitsel over.
Rol van testosteron
Volgens hoofdonderzoeker Anne Sofie Friberg is de antihormonale behandeling noodzakelijk om de groei van tumorcellen onder controle te houden door de productie van androgene hormonen zoals testosteron tegen te gaan. “Helaas heeft dit dus ook een negatief effect op de stemming van deze patiënten. Het is al langer bekend dat een lage testosteronspiegel invloed kan hebben op het welbevinden van mannen. Mogelijk heeft het beperken van de testosteronproductie in deze setting eenzelfde effect, en misschien speelt het juist na een periode van veel stress, zoals kankerbehandeling.”
Beperkingen
Overigens wijzen de onderzoekers erop dat mannen die een prostatectomie ondergaan sowieso een verhoogd risico op het ontwikkelen van depressie lopen vergeleken met mannen zonder PCa. Een mogelijke beperking van de studie is ook de definitie van depressie: voorgeschreven antidepressiva of verwijzing naar een afdeling Psychiatrie voor depressie. Immers, niet alle patiënten zullen hulp hebben gezocht en antidepressiva worden mogelijk ook voor andere indicaties voorgeschreven. De grote aantallen in de studie verhogen echter de waarschijnlijkheid dat de studieresultaten robuust zijn.1
Friberg AS, et al. The hazard of depression after radical prostatectomy – A nationwide registry-based study. Abstract 1171. EAU 2019.
