Ischemische hartziekten en depressie hangen samen met meer ziekteactiviteit bij MS

Delen via:
ECTRIMS 2024

Comorbiditeit komt vaak voor bij MS, maar er is nog weinig bekend over hoe de aanwezigheid ervan samenhangt met ziekteactiviteit. Een grootschalig onderzoek met gegevens uit fase III-trials naar MS-medicatie toont nu aan dat verschillende vormen van comorbiditeit, vooral ischemische hartziekten en depressie, samenhangen met meer ziekteactiviteit. 

Hoewel patiënten met MS en comorbiditeit vaak niet mogen deelnemen aan klinische trials, wees eerder onderzoek van Amber Salter en haar collega’s uit dat meer dan 40% van de deelnemers aan 17 fase III-trials naar MS-medicatie minimaal 1 comorbiditeit had. Dit was een aanknopingspunt voor vervolgonderzoek, waarbij ze gegevens verzamelden van maar liefst 16.794 deelnemers aan klinische trials. 

Op basis van de medische geschiedenis bepaalden de onderzoekers of er bij patiënten sprake was van comorbiditeit in een van de volgende categorieën: auto-immuunziekten, cardiometabole ziekten, longziekten, migraine, psychiatrische aandoeningen en huidaandoeningen. Verder turfden ze per patiënt het aantal vormen van comorbiditeit in alle categorieën en specifiek voor cardiometabole en psychiatrische aandoeningen. De belangrijkste uitkomstmaat was de tijd tot het eerste bewijs van ziekteactiviteit (EDA) bij een follow-up van 2 jaar. 

Uit de analyses bleek dat patiënten met minimaal 3 vormen van comorbiditeit in welke categorie dan ook een 14% hoger risico op ziekteactiviteit hadden dan degenen zonder comorbiditeit (aHR 1,14; 95%-BI 1,02-1,28). Was sprake van specifiek minimaal 2 cardiometabole ziekten dan steeg het risico op ziekteactiviteit met 21% in vergelijking met personen zonder comorbiditeit in deze categorie (HR 1,21; 95%-BI 1,08-1,37). Gekeken naar individuele aandoeningen waren significante verbanden aanwezig voor ischemische hartziekten en depressie. 

De onderzoekers geven aan dat de data geen inzicht geven in causaliteit en dat de uitkomsten mogelijk een onderschatting zijn van de waarden in de bredere MS-populatie, waarbinnen patiënten mogelijk in sterkere mate last hebben van comorbiditeit dan deelnemers aan fase III-trials. De conclusie: preventie en management van comorbiditeit verdienen veel aandacht bij patiënten met MS.

Bron: 

Salter A, Lancia S, Fitzgerald K, et al. The Association of Comorbidities and Disease Activity in Phase III Clinical Trials for Disease-Modifying Therapies in Multiple Sclerosis. ECTRIMS 2024, abstract O005/1392. 

Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

dec 2025

Lees meer over Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

dec 2025 | Dementie, Neuro-vasculair

Lees meer over MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

nov 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

nov 2025 | Artrose, Hartfalen, Neuro-musculair

Lees meer over MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

nov 2025 | Bot en wekedelentumoren, Immuuntherapie, Lymfoom, Neuro-oncologie

Lees meer over Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

nov 2025

Lees meer over Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Gewone symptomen van zeldzame ziekten

27 sep 2022

Lees meer over Gewone symptomen van zeldzame ziekten

Neurologisch Jaaroverzicht 2021

5 apr 2022 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2021

Uitdagingen in de behandeling van SPMS

1 okt 2020

Lees meer over Uitdagingen in de behandeling van SPMS

Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

1 jul 2020 om 20:30 | Neuro-musculair

Lees meer over Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

4 jun 2018

Lees meer over Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?

16 jan 2018 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

nov 2025 | Dementie, Diabetes

Lees meer over Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

nov 2025 | Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

Kunnen vijftigplussers veilig stoppen met een anti-CD20-geneesmiddel?

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kunnen vijftigplussers veilig stoppen met een anti-CD20-geneesmiddel?

Extra bewijs voor broad rim lesions als indicator voor snelle ziekteprogressie

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Extra bewijs voor broad rim lesions als indicator voor snelle ziekteprogressie

Cognitieve achteruitgang treedt vaak eerder op dan fysieke verslechtering

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Cognitieve achteruitgang treedt vaak eerder op dan fysieke verslechtering

Verschillen tussen patiënten met stabiele ziekte, langzame en snelle ziekteprogressie

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Verschillen tussen patiënten met stabiele ziekte, langzame en snelle ziekteprogressie

Cervicale ruggenmerg speelt rol bij vermoeidheid bij MS

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Cervicale ruggenmerg speelt rol bij vermoeidheid bij MS

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID