Late breaker: helpt een subtiel gezondheidsduwtje om de griepprik te halen?

Hartpatiënten hebben een 6x zo hoge kans op een myocardinfarct na het doormaken van de griep, zo bleek uit Nederlands onderzoek vorig jaar op ECCMID.¹ Het influenzavaccin is een potente manier om dit cardiovasculaire risico te verminderen.^2,3 Maar het aantal mensen dat de griepprik haalt, neemt af. Kan een ‘nudge’-strategie helpen?⁴

Ondanks de sterke aanbevelingen blijft de vaccinatiegraad tegen influenza onder mensen met chronische ziekten suboptimaal, vooral bij patiënten jonger dan 65 jaar. In de Deense NUDGE-FLU-CHRONIC trial is gekeken of subtiele duwtjes (‘nudges’) richting een gezonde keuze, in de vorm van elektronische brieven, kunnen helpen om een positieve gedragsverandering te bewerkstelligen. In dit geval: het halen van de gratis influenzavaccinatie.

Cardiovasculaire winst

Alle 299.881 Deense burgers onder de 65 jaar met een chronische ziekte kregen de standaardzorg (geen brief), of een van 6 verschillende brieven met een op basis van gedragswetenschap geformuleerde nudge. Bij deze brieven zat bijvoorbeeld een standaarduitnodiging, een herhaling van de standaarduitnodiging en een brief met mogelijke cardiovasculaire voordelen van de griepvaccinatie. De primaire uitkomstmaat was het aantal mensen dat vervolgens de griepprik haalde op of voor 1 januari 2024.

Meer prikken

Vergeleken met standaardzorg was de influenzavaccinatiegraad hoger onder degenen die een interventiebrief ontvingen (39,6% vs. 27,9%; verschil +11,7 procentpunten; p < 0,001). Elk van de 6 brieven verhoogde de influenzavaccinatie, maar het grootste effect was te zien bij de herhaalde-briefstrategie (41,8% vs. 27,9%) en de brief met cardiovasculaire voordelen (39,8% vs. 27,9%). De onderzoekers concluderen: een duwtje in de goede richting kan echt helpen om vaccinatietwijfel weg te nemen en significante volksgezondheidsvoordelen opleveren. Eerder al verscheen een studie van dezelfde auteurs naar nudge-strategieën bij 65-plussers.⁵

Bronnen:

1. De Boer A, Riezebos-Brilman A, Van Hout D. et al. Influenza virus infection and acute myocardial infarction: a replication study. ECCMID 2023, oral presentation O1127.
2. Carro A. The impact of influenza vaccination on cardiovascular diseases. Eur Heart J Suppl. 2023;25:A25-30.
3. MacIntyre CR, Mahimbo A, Moa AM, Barnes M. Influenza vaccine as a coronary intervention for prevention of myocardial infarction. Heart. 2016;102:1953-6.
4. Johansen N, Vaduganathan M, Bhatt AS, et al. A nationwide randomised trial of electronically delivered nudges to increase influenza vaccination uptake among young and middle-aged adults with chronic disease: NUDGE-FLU-CHRONIC. ESCMID 2024, oral presentation O0879.
5. Johansen ND, Vaduganathan M, Bhatt AS, et al. Electronic nudges to increase influenza vaccination uptake in Denmark: a nationwide, pragmatic, registry-based, randomised implementation trial. Lancet. 2023;401:1103-14.