SpeakAB. Zo heet de Nederlandse studie naar de rol van verpleegkundigen bij antimicrobial stewardship (AMS). Tijdens ESCMID presenteerde docent-onderzoeker Maria Bos van de Avans Hogeschool de uitkomsten.1
“In de praktijk signaleren verpleegkundigen klinische veranderingen vaak als eerste. Maar uit kwalitatieve interviews blijkt dat zij drempels ervaren om zich actief uit te spreken vanwege gebrek aan kennis, vaardigheden of zelfvertrouwen”, vertelt Bos.2 “In deze studie, gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), hebben we onderzocht of een onderwijsinterventie verpleegkundigen kon stimuleren zich vaker uit te spreken.”
Escape room
De interventie bestond uit 2 elementen. De eerste 4 weken keken de verpleegkundigen wekelijks een ‘microlearning’, een video van 11-15 minuten over de 4 fasen van de antibioticaketen. Goede antwoorden op een wekelijkse test leverden tijd op in de escape room. Deze escape room was het tweede deel van de interventie: een teamgebaseerde simulatie waarin verpleegkundigen op speelse wijze AMS-gerelateerde puzzels oplosten.
Gesprek op gang
De studie vond plaats op 2 afdelingen van een Nederlands academisch ziekenhuis. Maria Bos: “Van de 34 in aanmerking komende verpleegkundigen vulden er 20 de vragenlijst vooraf in (58,8%). Verder bekeken 25 verpleegkundigen (73,5%) de microlearnings. Zij vonden de video’s iets te lang. Tot slot deden 14 teams mee aan de escape room, met een gemiddelde duur van 35 minuten. Dit vonden ze een ‘leuke en leerzame ervaring’ die daadwerkelijk het gesprek over antibioticabehandeling op gang bracht.”
Ander gedrag
Voor en na de interventie vulden de verpleegkundigen een vragenlijst in over hun spreekgedrag. De eerste analyse liet een lichte toename zien in hoe vaak verpleegkundigen hun zorgen uiten. Zo kaarten zij vaker een mogelijke switch van intraveneuze naar orale therapie aan. Of dit ook effect heeft op AMS-uitkomsten wordt momenteel beoordeeld in een tijdreeksanalyse.
Bronnen:
- SpeakAB, a pilot study to encourage nurses to speak up about antibiotic care. ESCMID Global 2025, poster presentation E0553.
- Bos M, de Bot C, Vermeulen H, et al. Nurses’ contribution to antimicrobial stewardship: business as usual? Antimicrob Resist Infect Control. 2024;13:93.