“Sepsis is een complex spel van biologische en dynamische processen”

Delen via:
ECCMID 2023

Geselecteerd door prof. dr. Joost Wiersinga

Hoogleraar Infectieziekten Tom van der Poll van het Amsterdam UMC gaf tijdens ECCMID 2023 een lezing over (de toekomst van) de pathogenese van sepsis.1 In deze nieuwsbrief een korte bloemlezing.

“De definitie van sepsis is sinds 2016: ‘een levensbedreigende orgaandisfunctie door een gedisreguleerde hostrespons op infectie’, maar de realiteit is complexer en dynamischer”, vertelt Van der Poll. “De hostrespons ontstaat door een interactie van immuuncellen van de host en pathogenen. Pathogene factoren kunnen bestaan uit de lading, virulentie, pathogeen-geassocieerde moleculaire patronen (PAMP’s) en hostfactoren zijn onder meer leeftijd, omgeving, genetica, comorbiditeit en comedicatie. De immuunrespons kent een delicate balans: als het goed gaat, wordt het pathogeen vernietigd en het weefsel hersteld. Maar gaat het mis, dan ontstaan tegelijkertijd hyperinflammatie en immuunsuppressie.”

Verrijking

Om de komende jaren stappen te maken in sepsis, wordt steeds vaker gebruikgemaakt van prognostische en voorspellende verrijking. “Een heterogene groep patiënten met sepsis wordt verdeeld in een groep met laag en een groep met hoog mortaliteitsrisico. Dat is prognostisch. Voorspellend is als vervolgens de groep met het lage risico standaardzorg krijgt en de groep met het hoge risico een behandeling die zich richt op een specifiek biologisch mechanisme.”2 Dat is weer uit te splitsen in subgroepen die een of meer biologische kenmerken hebben op basis van een biomarker óf door gegevens van de hostrespons te verzamelen en deze ‘big data’ te laten analyseren in clusters.”

Toekomst

Dat gebeurt al met transcriptomics op bloed. “Met de computer zijn zo bepaalde fenotypes te onderscheiden. Bijvoorbeeld over een goede of slechte prognose3, of welke patiënten reageren op therapie met steroïden.4 Maar er zijn nog meer ‘omics’, zoals genomics, epigenomics, metabolomics, proteomics, lipidomics en microbiomics.5 Ook daar vinden veelbelovende studies mee plaats. De toekomst is dat we straks de ‘multi-omics’ realtime kunnen uitlezen en kunnen linken aan instrumenten om klinische beslissingen te nemen. We doen al onderzoek naar hoe we allerlei individuele componenten, zoals patiëntkenmerken, insultfactoren, klinische syndromen en biologische mechanismen kunnen integreren in een systeem, dat ook onzekerheid in het model kan meenemen – bijvoorbeeld op data uit het verleden. Dat zou kunnen leiden tot ‘treatable traits’, behandelbare kenmerken.”

Bronnen:

  1. Van der Poll T. Sepsis: present and future considerations in management. ECCMID 2023, oral presentation.
  2. Stanski NL, Wong HR. Prognostic and predictive enrichment in sepsis. Nat Rev Nephrol. 2020;16(1):20-31. 
  3. Scicluna BP, van Vught LA, Zwinderman AH et al. Classification of patients with sepsis according to blood genomic endotype: a prospective cohort study. Lancet Respir Med. 2017;5(10):816-26.
  4. Antcliffe DB, Burnham KL, Al-Beidh F, et al. Transcriptomic signatures in sepsis and a differential response to steroids. From the VANISH Randomized Trial. Am J Respir Crit Care Med. 2019 15;199(8):980-6.
  5. Wiersinga WJ, van der Poll T. Immunopathophysiology of human sepsis. EBioMedicine. 2022 86;104363.

Nefrotoxiciteit van vancomycine in combinatie met β-lactamantibiotica

mei 2023 | Acuut nierfalen, Antibioticaresistentie, Bacteriële infecties

Lees meer over Nefrotoxiciteit van vancomycine in combinatie met β-lactamantibiotica

'Prevotella timonensis' verhoogt gevoeligheid voor hiv-1 bij vaginale dysbiose

mei 2023 | HIV, Virale infecties

Lees meer over 'Prevotella timonensis' verhoogt gevoeligheid voor hiv-1 bij vaginale dysbiose

Gebruik antibiotica neemt toe met leeftijd

mei 2023 | Antibioticaresistentie, Bacteriële infecties, Ouderen

Lees meer over Gebruik antibiotica neemt toe met leeftijd

Nieuwe klinische behandelstrategieën gericht op het hiv-reservoir

mei 2023 | HIV

Lees meer over Nieuwe klinische behandelstrategieën gericht op het hiv-reservoir

21-valent pneumokokkenconjugaatvaccin veilig en immunogeen bij gezonde volwassenen

mei 2023 | Pneumonie, Vaccinatie

Lees meer over 21-valent pneumokokkenconjugaatvaccin veilig en immunogeen bij gezonde volwassenen

GGD’en voeren weer meer soa-consulten uit dan voor COVID-19

mei 2023 | SOA, Venereologie

Lees meer over GGD’en voeren weer meer soa-consulten uit dan voor COVID-19

CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

14 mrt 2023 om 20:00 | Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

Autoinflammatoire aandoeningen

30 sep 2022

Lees meer over Autoinflammatoire aandoeningen

Vaccinatiezorg voor medische risicogroepen

11 aug 2022 | HIV

Lees meer over Vaccinatiezorg voor medische risicogroepen

Implementatie injectietherapie bij hiv

23 mei 2022 om 20:00 | HIV

Lees meer over Implementatie injectietherapie bij hiv

Vaatprothese infecties

16 dec 2021 om 20:30 | Bacteriële infecties

Lees meer over Vaatprothese infecties

Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

10 nov 2021 om 20:30

Lees meer over Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

The ART of Preventing Kidney Damage

12 apr 2021 om 20:00 | HIV, Virale infecties

Lees meer over The ART of Preventing Kidney Damage
Er zijn geen e-learnings gevonden.

Masterclass: Healthy ageing and immunisation

donderdag 22 jun 2023 van 09:00 tot 17:00 | Ouderen, Vaccinatie

Lees meer over Masterclass: Healthy ageing and immunisation

Roken verhoogt risico op slechte uitkomst van COVID-19

Lees meer
Lees meer over Roken verhoogt risico op slechte uitkomst van COVID-19

COVID-19 lijkt niet tot meer gevallen van myocarditis te leiden

Lees meer
Lees meer over COVID-19 lijkt niet tot meer gevallen van myocarditis te leiden

‘Antigene erfzonde’ beïnvloedt humorale respons op COVID-19

Lees meer
Lees meer over ‘Antigene erfzonde’ beïnvloedt humorale respons op COVID-19

Deense cohortstudie: met hiv meer kans op depressie

Lees meer
Lees meer over Deense cohortstudie: met hiv meer kans op depressie

Zeldzaam maar niet ongevaarlijk: een leguanenbeet

Lees meer
Lees meer over Zeldzaam maar niet ongevaarlijk: een leguanenbeet

Met deze tips vinden richtlijnen wél hun weg naar de praktijk

Lees meer
Lees meer over Met deze tips vinden richtlijnen wél hun weg naar de praktijk

Met één vingerprik hiv, hepatitis B en C opsporen

Lees meer
Lees meer over Met één vingerprik hiv, hepatitis B en C opsporen

Griep onschuldig? Zes keer hogere kans op myocardinfarct

Lees meer
Lees meer over Griep onschuldig? Zes keer hogere kans op myocardinfarct

Besmet drinkwater leidt tot uitbraak van buiktyfus op Nederlands schip

Lees meer
Lees meer over Besmet drinkwater leidt tot uitbraak van buiktyfus op Nederlands schip

Innovatie in de zorg

nov 2019

Lees meer over Innovatie in de zorg

MedNet Infectieziekten 2023-02

mei 2023

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2023-02

MedNet Infectieziekten 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2023-01

MedNet Infectieziekten 2022-05

dec 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-05

MedNet Infectieziekten 2022-04

okt 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-04

MedNet Infectieziekten 2022-03

aug 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-03

MedNet Infectieziekten 2022-02

mei 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-02

MedNet Infectieziekten 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-01