Veranderingen in structurele connectiviteit bij mensen met MS en cognitieve beperkingen

Delen via:
ECTRIMS 2024

Veel mensen met MS hebben last van cognitieve beperkingen, waarbij een grote diversiteit bestaat in welk cognitief domein is aangetast en de ernst van de beperking die daarmee samenhangt. Uit een onderzoek bij mensen met MS blijkt nu dat ernstige cognitieve beperkingen samengaan met verminderde structurele connectiviteit, vooral in de temporaal- en occipitaalkwab. 

Een onderzoeksteam uit onder andere Spanje en Nederland was benieuwd of patiënten die meer last hebben van cognitieve beperkingen een sterkere verlaging hadden van hun structurele connectiviteit dan patiënten met minder beperkingen. Ook wilden ze weten welke hersengebieden vooral aangedaan waren bij patiënten met meer cognitieve beperkingen. 

In een retrospectief cross-sectioneel onderzoek werden gegevens verzameld van 601 mensen met MS en 163 gezonde controles. Op basis van hun scores op de Brief Repeatable Battery of Neuropsychological Tests (BRB-N) of een gelijkwaardige testbatterij, maakten de onderzoekers 3 groepen patiënten: 1) zonder cognitieve beperkingen, 2) cognitief aangedaan in 1 domein, namelijk geheugen óf informatieverwerkingssnelheid, en 3) cognitief aangedaan in 2 domeinen, namelijk geheugen én informatieverwerkingssnelheid. Diffusie-gewogen MRI gaf inzicht in structurele connectiviteit. 

De onderzochte patiënten hadden het vaakst relapsing remitting MS (82%), waren vaker vrouw (68%), hadden een mediane leeftijd van 44,4 jaar en een mediane EDSS-score van 2,5. 41% had geen cognitieve beperkingen, 32% had beperkingen in 1 domein en 27% in 2 domeinen. In vergelijking met gezonde controles hadden MS-patiënten zonder cognitieve beperkingen een verlaging in structurele connectiviteit van 81,7% (effectgrootte (ES): klein tot middelgroot). Verschillen tussen MS-patiënten zonder cognitieve beperkingen en met beperkingen in 1 domein waren klein en betroffen dan vooral veranderingen in de pariëtaalkwab. Patiënten met beperkingen in 2 domeinen hadden een verminderde connectiviteit in vergelijking met cognitief onaangedane patiënten (85,4%; ES: middelgroot tot groot) en patiënten met beperkingen in 1 domein (78,4%; ES: klein tot middelgroot). Het ging vooral om veranderingen in de temporaal- en occipitaalkwab. 

Bron: 

Solana E, Martinez-Heras E, Vivò Pascual F, et al. Is structural connectivity different according to cognitive profiles in people with MS? ECTRIMS 2024, abstract O042/877.

Ublituximab toont consistente onderdrukking van ziekteactiviteit (NEDA-3) bij patiënten met actieve relapsing vormen van multiple sclerose (RMS)

dec 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Ublituximab toont consistente onderdrukking van ziekteactiviteit (NEDA-3) bij patiënten met actieve relapsing vormen van multiple sclerose (RMS)

Enkele nieuwe ontwikkelingen op jaarlijkse MDS-congres

dec 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Enkele nieuwe ontwikkelingen op jaarlijkse MDS-congres

Heractivatie varicellazostervirus geassocieerd met verhoogd risico op dementie

dec 2025 | Dementie, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Heractivatie varicellazostervirus geassocieerd met verhoogd risico op dementie

Parkinson nog onvoldoende begrepen

dec 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Parkinson nog onvoldoende begrepen

Aantal gebruikers antistolling neemt toe

dec 2025 | Benigne hematologie, Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Aantal gebruikers antistolling neemt toe

“Denk bij vrouwen met neurologische uitval niet te snel aan stress”

dec 2025 | Hoofdpijn, Neuro-vasculair

Lees meer over “Denk bij vrouwen met neurologische uitval niet te snel aan stress”

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Gewone symptomen van zeldzame ziekten

27 sep 2022

Lees meer over Gewone symptomen van zeldzame ziekten

Neurologisch Jaaroverzicht 2021

5 apr 2022 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2021

Uitdagingen in de behandeling van SPMS

1 okt 2020

Lees meer over Uitdagingen in de behandeling van SPMS

Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

1 jul 2020 om 20:30 | Neuro-musculair

Lees meer over Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

4 jun 2018

Lees meer over Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?

16 jan 2018 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Echogeleide dry needling vermindert mogelijk hoofdpijn door myodurale afwijkingen

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Echogeleide dry needling vermindert mogelijk hoofdpijn door myodurale afwijkingen

Veranderingen in witte stof bij persisterende posttraumatische hoofdpijn

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Veranderingen in witte stof bij persisterende posttraumatische hoofdpijn

Kwart van clusterhoofdpijnpatiënten gebruikt illegale drugs als behandeling

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Kwart van clusterhoofdpijnpatiënten gebruikt illegale drugs als behandeling

Minder vaak cardio- of cerebrovasculair event bij menstruele migraine

dec 2025 | Atherosclerose, Hoofdpijn, Myocardinfarct, Neuro-vasculair

Lees meer over Minder vaak cardio- of cerebrovasculair event bij menstruele migraine

Consensus over de vraag: wat is een migrainedag?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Consensus over de vraag: wat is een migrainedag?

Recombinant botulinetoxine A bij trigeminusneuralgie: veelbelovend dieronderzoek

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Recombinant botulinetoxine A bij trigeminusneuralgie: veelbelovend dieronderzoek

Occipitale neurostimulatie niet effectiever dan placebo bij clusterhoofdpijn

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Occipitale neurostimulatie niet effectiever dan placebo bij clusterhoofdpijn

NfL en GFAP in serum: biomarkers van migraine?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over NfL en GFAP in serum: biomarkers van migraine?

Fase III-studie: atogepant veiliger en effectiever dan topiramaat

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Fase III-studie: atogepant veiliger en effectiever dan topiramaat

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-04

dec 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-04

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID