Geen bewijs voor verband NSAID’s en exacerbaties bij IBD

Delen via:

In een retrospectieve statistische analyse van een cohort IBD-patiënten in de VS is geen bewijs gevonden voor een relatie tussen NSAID-gebruik en exacerbaties. De analyse is recent gepubliceerd in de American Journal of Gastroenterology.

Resultaten uit enkele studies suggereren dat non-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s) kunnen bijdragen aan exacerbaties van IBD. In de huidige studie werd de kans onderzocht dat exacerbaties kunnen worden toegeschreven aan NSAID’s. In een cohort van IBD-patiënten (2004-2015) zijn daarvoor 3 analytische methodes gebruikt. Patiënten werden onder andere geïdentificeerd aan de hand van NSAID-gebruik en de relatie tussen NSAID-blootstelling en IBD-exacerbatie werd met een statistisch Cox-model bestudeerd. Er werden ook andere statistische methoden gebruikt om de relatie tussen NSAID’s en IBD-exacerbaties te bestuderen.

Geen verhoogd risico

De analyses werden gedaan bij 15.705 (44,8%) en 19.326 (55,2%) IBD-patiënten, respectievelijk met en zonder blootstelling aan NSAID. Bevindingen uit het statistische Cox-model suggereren een verband tussen NSAID’s en IBD-exacerbaties. Maar met andere analyses bleek dat de kans op een exacerbatie niet werd beïnvloed door NSAID-gebruik. Alleen kort na gebruik (0-2 weken) was er een hogere kans op een exacerbatie. De onderzoekers vermoeden echter dat het gevonden verband kan berusten op ‘residual bias’, als gevolg van al bestaande maar onbekende risicofactoren voor exacerbaties. 

Referentie:

Cohen-Mekelburg S, Van T, Wallace B, et al. The association between non-steroidal anti-inflammatory drug use and inflammatory bowel disease exacerbations: a true association or residual bias? Am J of Gastroenterol. 2022;117:1851-7.

Commentaar van MDL-arts dr. Peter Wahab (Rijnstate), lid van de commissie IBD van de NVMDL:

“Er is terughoudendheid voor de inzet van NSAID’s bij IBD, omdat die mogelijk een negatief effect hebben op het beloop van de ziekte. Er zijn in het verleden effecten van NSAID’s op het maag-darmkanaal beschreven, zoals ulceratie in de maag of de darmen. Maar als je geen NSAID kunt gebruiken en paracetamol onvoldoende helpt, kom je terecht bij morfine-achtige middelen of morfine zelf. Die middelen zijn verslavingsgevoelig. Een alternatief is een COX2-remmer, maar ook die helpt vaak onvoldoende. Dus de vraag over gebruik van NSAID’s bij IBD is een klinisch relevant probleem.”

“In de retrospectieve studie is statistisch onderzocht of de effecten van NSAID’s bij IBD daadwerkelijk worden veroorzaakt door de NSAID’s. In een groot cohort zijn IBD-patiënten met elkaar vergeleken die wel of geen NSAID’s hebben gebruikt. In algemene zin waren er minder exacerbaties in de groep zonder NSAID-gebruik. Maar er is gecorrigeerd voor allerlei ‘confounders’, oftewel factoren die bij voorbaat al meer kans geven op opvlamming. Daarmee wordt nog steeds een toename gezien van opvlammingen na NSAID-gebruik, maar dat kan volgens de onderzoekers komen door ‘residual bias’, oftewel confounders die niet goed in beeld zijn. Dan kan er een omgekeerde causaliteit zijn: mensen kunnen buikklachten hebben als voorbode van een exacerbatie, waarop zij een NSAID gebruiken waarna alsnog de opvlamming optreedt. Maar dat komt dan niet door de NSAID, want die mensen hadden op voorhand al meer kans op een exacerbatie.”

“Het is een interessante uitkomst dat NSAID’s misschien niet de schuldige zijn van opvlammingen bij IBD. Maar ik vind dat de onderzoekers wel heel veel statistische technologie gebruiken om de vraag te onderzoeken. Dat maakt mij, als niet statisticus, altijd een beetje argwanend, omdat je met statistiek alle kanten op kunt buigen. Daar komt bij dat het studiecohort een tamelijk homogene groep is van vooral witte mannen van gemiddeld 60 jaar. Dat is slechts een deel van de werkelijke populatie. Misschien kun je voor deze groep wel een uitspraak doen, maar dat betekent niet dat die ook geldt voor andere typen patiënten. Daarnaast hebben de onderzoekers een vrij beperkte definitie gebruikt van een exacerbatie, namelijk als mensen poliklinisch ofwel na opname steroïden krijgen voorgeschreven. Maar er zijn ook mensen die met bijvoorbeeld een biological worden behandeld. Verder is alleen gekeken naar voorgeschreven medicatie en niet naar ‘over the counter’ medicatie. Er zijn verschillende middelen te koop bij de drogist, maar van de onderzoekspopulatie is niet bekend of zij die ook hebben gebruikt. Dat zou de uitkomst van de studie kunnen beïnvloeden. Er is overigens ook niet nagegaan wat de reden is van het NSAID-gebruik. Misschien was dat niet vanwege buikpijn, maar vanwege andere pijn, bijvoorbeeld aan de gewrichten. Ook dat kan invloed hebben op de uitkomst van de studie.”

“Het zou helpen als we beter klinisch inzicht krijgen in de relatie tussen de inzet van NSAID’s en het beloop van IBD. Maar daarvoor is meer onderzoek nodig. Deze publicatie is zeker niet voldoende om de huidige praktijk van terughoudendheid met NSAID’s te veranderen. Zulk onderzoek moet prospectief gebeuren en met beter zicht op studiepopulatie, indicatie en werkelijk gebruik van NSAID’s en exacerbaties van ziekte.”  

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

Gunstige uitkomsten van drainloze alvleesklieroperatie

mrt 2024 | Chirurgie

Lees meer over Gunstige uitkomsten van drainloze alvleesklieroperatie

Effectiviteit van fenofibraat bij therapienaïeve patiënten met primaire biliaire cholangitis

mrt 2024 | Hepatologie

Lees meer over Effectiviteit van fenofibraat bij therapienaïeve patiënten met primaire biliaire cholangitis

Sintilimab bij niet-resectabel adenocarcinoom van de maag of gastro-oesofageale overgang

mrt 2024 | Immuuntherapie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Sintilimab bij niet-resectabel adenocarcinoom van de maag of gastro-oesofageale overgang

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Promotie: Beeldvorming rondom levertransplantatie bij kinderen

mrt 2024 | Hepatologie

Lees meer over Promotie: Beeldvorming rondom levertransplantatie bij kinderen

Mastering Chronic Pancreatitis Pain: A Multidisciplinary Approach and Practical Solutions

6 feb 2024 om 20:00

Lees meer over Mastering Chronic Pancreatitis Pain: A Multidisciplinary Approach and Practical Solutions

Minder besproken symptomen bij colitis ulcerosa: hoe pakken we ze aan?

1 sep 2023 | IBD

Lees meer over Minder besproken symptomen bij colitis ulcerosa: hoe pakken we ze aan?

CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

6 jun 2023 | Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

Nieuwe behandeloptie voor Eosinofiele Oesofagitis (EoE)

16 mei 2023 om 20:00 | Oesofagitis

Lees meer over Nieuwe behandeloptie voor Eosinofiele Oesofagitis (EoE)

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

Gewone symptomen van zeldzame ziekten

27 sep 2022

Lees meer over Gewone symptomen van zeldzame ziekten

JAK-remmers in de klinische praktijk: inzichten vanuit verschillende disciplines

28 mrt 2022 om 19:30 | IBD

Lees meer over JAK-remmers in de klinische praktijk: inzichten vanuit verschillende disciplines

Webcast Bridging the Gaps in Inflammatory bowel disease (IBD)

25 mrt 2022 | IBD

Lees meer over Webcast Bridging the Gaps in Inflammatory bowel disease (IBD)

e-learning Acute pancreatitis

Pancreatitis

Lees meer over e-learning Acute pancreatitis

e-learning: Verbeterde zorg voor slokdarm- en maagkanker

Chirurgie

Lees meer over e-learning: Verbeterde zorg voor slokdarm- en maagkanker

UEG in ORANJE 2024

zondag 13 okt 2024 van 18:00 tot 21:45 | IBD

Lees meer over UEG in ORANJE 2024

Semaglutide vermindert ernst van leverziekte bij mensen met hiv

mrt 2024 | Diabetes, Hepatologie, HIV

Lees meer over Semaglutide vermindert ernst van leverziekte bij mensen met hiv

Mortaliteit hiv-/HCV-co-infectie en HCV-mono-infectie bij SVR gelijk

mrt 2024 | Hepatitis, HIV, Virale infecties

Lees meer over Mortaliteit hiv-/HCV-co-infectie en HCV-mono-infectie bij SVR gelijk

NAFLD bij hiv sterkst geassocieerd met traditionele risicofactoren

mrt 2024 | Hepatologie, HIV, Virale infecties

Lees meer over NAFLD bij hiv sterkst geassocieerd met traditionele risicofactoren

Identificatie van een genexpressieprofiel bij patiënten met colitis ulcerosa en een respons op vedolizumab

feb 2024 | IBD

Lees meer over Identificatie van een genexpressieprofiel bij patiënten met colitis ulcerosa en een respons op vedolizumab

Tofacitinib snel werkzaam bij de meerderheid van de patiënten met acute ernstige colitis ulcerosa

feb 2024 | IBD

Lees meer over Tofacitinib snel werkzaam bij de meerderheid van de patiënten met acute ernstige colitis ulcerosa

Resectie met uitgebreide mesenterectomie niet superieur aan mesenteriumsparende resectie

feb 2024 | Chirurgie, IBD

Lees meer over Resectie met uitgebreide mesenterectomie niet superieur aan mesenteriumsparende resectie

AI-ondersteunde endoscopie identificeert patiënten met colitis ulcerosa en een hoog risico op recidief

feb 2024 | Endoscopie, IBD

Lees meer over AI-ondersteunde endoscopie identificeert patiënten met colitis ulcerosa en een hoog risico op recidief

Geen betere werkzaamheid met darvadstrocel bij patiënten met de ziekte van Crohn en complexe perianale fistels

feb 2024 | IBD

Lees meer over Geen betere werkzaamheid met darvadstrocel bij patiënten met de ziekte van Crohn en complexe perianale fistels

Surveillance met langere witlicht-endoscopie niet inferieur aan chromo-endoscopie bij patiënten met IBD

feb 2024 | Endoscopie, IBD, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Surveillance met langere witlicht-endoscopie niet inferieur aan chromo-endoscopie bij patiënten met IBD

Podcast Exocriene pancreasinsufficiëntie

nov 2023 | Pancreatitis

Lees meer over Podcast Exocriene pancreasinsufficiëntie

Podcast - Optimalisatie van biologicals bij patiënten met inflammatoire darmziekten

sep 2023 | IBD

Lees meer over Podcast - Optimalisatie van biologicals bij patiënten met inflammatoire darmziekten

Podcast Acute pancreatitis

apr 2023 | Pancreatitis

Lees meer over Podcast Acute pancreatitis

Podcast pancreascarcinoom

dec 2022 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Podcast pancreascarcinoom

Podcast - Periampullaire tumoren: maak onderscheid

nov 2021

Lees meer over Podcast - Periampullaire tumoren: maak onderscheid

Slokdarm- en maagkanker

jun 2021 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Slokdarm- en maagkanker

Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

feb 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

Diagnose en behandeling van inflammatoire darmziekten (IBD)

dec 2020 | IBD

Lees meer over Diagnose en behandeling van inflammatoire darmziekten (IBD)

Leefstijl en voeding bij levercirrose en hepatische encefalopathie

jan 2020 | Hepatologie

Lees meer over Leefstijl en voeding bij levercirrose en hepatische encefalopathie

MedNet gatro-enterologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet gatro-enterologie 2024-01

MedNet Gastro-enterologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-04

MedNet Gastro-enterologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-03

MedNet Oncologie special Colectoraal carcinoom 2023

sep 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Colectoraal carcinoom 2023

MedNet Gastro-enterologie 2023-02

jul 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-02

MedNet Gastro-enterologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2023-01

MedNet Gastro-enterologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2022-04

MedNet Gastro-enterologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2022-03

MedNet Gastro-enterologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Gastro-enterologie 2022-02