Risico op hematologische maligniteit na blootstelling aan CT-straling op jonge leeftijd

Een analyse van het EPI-CT-cohort laat zien dat er een dosisresponsrelatie bestaat tussen de cumulatieve dosis CT-straling bij kinderen en jongvolwassenen en het risico op het ontwikkelen van een hematologische maligniteit. 

Jaarlijks ondergaan ruim een ​​miljoen Europese kinderen een CT-scan. Hoewel blootstelling aan matige tot hoge doses ioniserende straling een bekende risicofactor is voor hematologische maligniteiten, zijn de risico’s bij dosisniveaus voor CT-onderzoek onduidelijk. De resultaten van de meeste individuele studies en een recente meta-analyse suggereren een verhoogd risico op leukemie na herhaalde CT-onderzoeken. Deze studies werden echter bekritiseerd vanwege de lage statistische power, inadequate individuele dosimetrie en mogelijke confounding door indicatie. Om deze beperkingen aan te pakken volgden de onderzoekers 876.771 personen uit 9 Europese landen die 1.331.896 CT-onderzoeken ondergingen vóór de leeftijd van 22 jaar. In totaal ging het om 6.863.833 persoonsjaren aan follow-up waarin 790 hematologische maligniteiten werden geïdentificeerd (578 lymfoïde en 203 myeloïde).

Er werd een verhoogd relatief risico (RR) voor hematologische maligniteiten geobserveerd bij alle dosiscategorieën ≥ 10 mGy, met een sterke dosisresponsrelatie en een RR van 2,66 (95%-BI 1,92-3,70) voor doses ≥ 50 mGy ten opzichte van doses < 5 mGy (referentiecategorie). Het geschatte extra risico per 100 mGy was 1,96 (95%-BI 1,10-3,12). De schattingen waren vergelijkbaar voor lymfoïde en myeloïde maligniteiten. De resultaten suggereren dat van alle 10.000 kinderen die een CT-onderzoek ondergaan (gemiddelde dosis 8 mGy), er naar verwachting 1 tot 2 in de daaropvolgende 12 jaar een hematologische maligniteit zullen ontwikkelen die te wijten is aan blootstelling aan straling. De bevindingen versterken eerdere aanwijzingen voor een verhoogd kankerrisico bij lage stralingsdoses en benadrukken volgens de onderzoekers het belang van het verhogen van de bewustwording en verdere optimalisatie van radiologische procedures, vooral bij kinderen.

Bron:

Bosch de Basea Gomez M, Thierry-Chef I, Harbron R, et al. Risk of hematological malignancies from CT radiation exposure in children, adolescents and young adults. Nat Med. 2023;29:3111-9.