Afwijkingen in degree centrality gaan gepaard met het ziektebeloop van MS

Delen via:
EAN 2022

Tijdens het ziektebeloop van multipele sclerose (MS) is er een progressieve afname van de degree centrality in de salience en primaire zintuiglijke netwerken en een toename daarvan in het default-mode network. Deze afwijkingen gaan gepaard met progressief toenemende lichamelijke beperkingen, zo hebben onderzoekers uit Italië en Amsterdam UMC (locatie VUmc) gevonden.

Voxel-wise degree centrality geeft de topografie weer van het hersennetwerk in rusttoestand. Van de 971 deelnemende MS-patiënten hadden 47 het klinisch geïsoleerd syndroom (CIS), 704 relapsing-remitting MS (RRMS), 145 secundair progressieve MS (SPMS) en 75 primair progressieve MS (PPMS). Daarnaast participeerden 330 gezonde controlepersonen in de studie. In rust werd een functionele MRI (fMRI)-scan gemaakt en er vond een klinische beoordeling plaats.

MS-patiënten vertoonden minder degree centrality in de bilaterale insula en de somatosensorische gebieden en meer degree centrality in de bilaterale precuneus en middelste occipitale gyri in vergelijking met gezonde controlepersonen. Deze afwijkingen werden het vaakste waargenomen bij RRMS- en SPMS-patiënten. Daarnaast vonden de onderzoekers bij RRMS-patiënten meer degree centrality in de frontale en temporale regio’s dan bij CIS-patiënten. Deze afwijkingen lagen bij PPMS meer verspreid dan bij CIS. Daarnaast waren bij SPMS-patiënten vaker de precunei en de hippocampus aangedaan dan bij RRMS-patiënten.

Cognitief gestoorde patiënten vertoonden minder degree centrality in de somatosensorische gebieden en meer degree centrality in het default-mode network dan gezonde controlepersonen en cognitief geconserveerde MS-patiënten. Ook werd er een verband gevonden tussen de ernst van de lichamelijke beperkingen en de mate van degree centrality in de rechter precuneus.

Een mogelijke verklaring is dat gedurende de pathogenese van MS het sensomotorisch netwerk kan instorten, waarbij het default-mode network ‘probeert’ deze schade tegen te gaan.

Bron

Carotenuto A, et al. Brain network centrality abnormalities associated with multiple sclerosis disease course. EAN Virtual Congress 2022 abstract OPR-047.  

Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

dec 2025

Lees meer over Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

dec 2025 | Dementie, Neuro-vasculair

Lees meer over MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

nov 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

nov 2025 | Artrose, Hartfalen, Neuro-musculair

Lees meer over MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

nov 2025 | Bot en wekedelentumoren, Immuuntherapie, Lymfoom, Neuro-oncologie

Lees meer over Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

nov 2025

Lees meer over Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

Neurologisch Jaaroverzicht 2025

15 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2025

Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

4 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

25 nov 2025 om 19:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

Ouder worden met MS

12 nov 2025 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Ouder worden met MS

Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

20 okt 2025 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

2 jul 2025 om 20:00 | Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

12 mei 2025 om 20:00 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Anticoagulatie na AIS bij AF: opvallend gebrek aan consensus

mei 2019 | Neuro-vasculair

Lees meer over Anticoagulatie na AIS bij AF: opvallend gebrek aan consensus

Verschillende strategieën voor sequencing bij MS onderzocht

mei 2019 | Multipele Sclerose

Lees meer over Verschillende strategieën voor sequencing bij MS onderzocht

Nieuwe richtlijnen tourettesyndroom en andere chronische ticstoornissen

mei 2019

Lees meer over Nieuwe richtlijnen tourettesyndroom en andere chronische ticstoornissen

Tyrosinekinaseremmer nilotinib bij Parkinson

mei 2019 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Tyrosinekinaseremmer nilotinib bij Parkinson

Verkeerde interpretatie McDonald-criteria voor MS-diagnose

mei 2019 | Multipele Sclerose

Lees meer over Verkeerde interpretatie McDonald-criteria voor MS-diagnose

Consistent vroeg effect eptinezumab bij migraine in vier trials

mei 2019 | Hoofdpijn

Lees meer over Consistent vroeg effect eptinezumab bij migraine in vier trials

Eindelijk mogelijk levensreddende therapie bij PML?

mei 2019

Lees meer over Eindelijk mogelijk levensreddende therapie bij PML?

Teriflunomide beïnvloedt neurodegeneratieve aspecten van MS

mei 2019 | Multipele Sclerose

Lees meer over Teriflunomide beïnvloedt neurodegeneratieve aspecten van MS

Stamceltransplantatie kan belangrijke eerstelijns-MS-behandeling worden

okt 2018 | Multipele Sclerose

Lees meer over Stamceltransplantatie kan belangrijke eerstelijns-MS-behandeling worden

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID