Bij cervixcarcinoom in vroeg stadium volstaat minder ingrijpende operatie

Vrouwen met laagrisico-, vroegstadium-cervixcarcinoom zijn in plaats van met een radicale hysterectomie even goed geholpen met een zogenoemde ‘simpele’ hysterectomie. Dit blijkt uit de resultaten van de internationale SHAPE-studie. 

Hoewel een radicale hysterectomie een zeer effectieve behandeling is voor vroegstadium-cervixcarcinoom, kan de ingreep gepaard gaan met ernstige langetermijneffecten. Een groep internationale onderzoekers onder leiding van de Canadese gynaecologische onderzoeksgroep ging daarom na of een minder ingrijpende operatie mogelijk is bij deze groep patiënten. 

Deelnemers aan het onderzoek waren vrouwen met laagrisico-cervixcarcinoom, wat werd gedefinieerd als stadium IA2- en IB1-cervixcarcinoom met minder dan 10 mm stromale invasie in een biopt of minder dan 50% stromale invasie op MRI, en een maximale tumorgrootte van 20 mm. Deze patiënten werden gerandomiseerd en behandeld met een radicale hysterectomie of een ‘simpele’ hysterectomie. In beide groepen werd eveneens een lymfeklierdissectie uitgevoerd en eventueel een schildwachtklierprocedure. Het primaire eindpunt van de studie was de mate van recidief in het bekken na 3 jaar. 

Na 3 jaar was het recidiefpercentage na minder uitgebreide hysterectomie 2,52% vergeleken met 2,17% bij een radicale hysterectomie. Recidieven buiten het bekken traden op bij respectievelijk 2,0 en 0,6% van de patiënten. In beide gevallen was dit verschil niet significant. Ook de totale overleving (OS) was vergelijkbaar, met respectievelijk 99,1 en 99,4%. Tevens waren er in de minder uitgebreid behandelde groep 4 weken postoperatief significant minder acute aan de operatie gerelateerde bijwerkingen (42,6 vs. 50,6%; p = 0,04). Onder meer urine-incontinentie en -retentie traden significant vaker op na een radicale hysterectomie. 

De onderzoekers concluderen dat de beide ingrepen non-inferieur zijn aan elkaar en stellen dat de minder ingrijpende operatie vanaf nu beschouwd moet worden als de nieuwe standaardbehandeling voor vrouwen met laagrisico-, vroegstadium-cervixcarcinoom.

Bron:

Plante M, Kwon JS, Ferugson S, et al. An international randomized phase III trial comparing radical hysterectomy and pelvic node dissection (RH) vs simple hysterectomy and pelvic node dissection (SH) in patients with low-risk early-stage cervical cancer (LRESCC): A Gynecologic Cancer Intergroup study led by the Canadian Cancer Trials Group (CCTG CX.5-SHAPE). ASCO 2023, abstract LBA5511.