De effectiviteit, veiligheid en belasting van behandeling met cladribine-tabletten

Bij de keuze voor een ziektemodificerende behandeling is het niet alleen van belang om oog te hebben voor de effectiviteit en veiligheid, maar ook voor de door patiënten ervaren belasting. De Amerikaanse neuroloog Jacqueline Nicholas gaf tijdens ECTRIMS 2024 een overzicht van de balans tussen deze 3 aspecten bij behandeling met cladribine-tabletten.¹ 

Cladribine is een hoogeffectieve ziektemodificerende behandeling (DMT) bij zeer actieve relapsing remitting MS en valt onder de immuunreconstitutietherapieën (IRT), een behandelvorm waarbij het immuunsysteem een reset krijgt. Als eerste stipte Nicholas enkele verschillen aan tussen IRT’s, waarbij de toediening met tussenpozen plaatsvindt, en hoogeffectieve DMT’s met een continue toediening. Bij IRT’s vindt kort na de toediening onderdrukking van het immuunsysteem plaats, vooral door lymfocytendepletie, waarna geleidelijk repopulatie optreedt. Het infectierisico is vooral vergroot kort na de dosering maar lijkt daarna af te nemen.² Bij de meeste continue behandelingen wordt het immuunsysteem voortdurend onderdrukt, wat aan de ene kant vaak de ziekteprocessen effectief bestrijdt, maar ook steeds een verhoogd infectierisico met zich meebrengt, dat in de loop van de jaren mogelijk ook nog toeneemt.³ 

Wat betreft effectiviteit besprak Nicholas onder andere de resultaten van de fase IV-extensiestudie MAGNIFY-MS.⁴ 79,2% van de behandelde patiënten had geen bewijs van ziekteactiviteit op 3 domeinen (NEDA-3) 4 jaar na de start van de studie. Uit langetermijngegevens over de veiligheid van cladribine komt naar voren dat een klein deel van de patiënten infecties krijgt, zoals ernstige infecties bij 0,63% van de patiënten (ongepubliceerde data). Vanwege het lage aantal toedieningen van cladribine, namelijk 2 kuren in een periode van 4 jaar, is de belasting voor de patiënt laag in vergelijking met continu gebruik van andere hoogeffectieve DMT’s. Patiënten die cladribine gebruikten, rapporteerden in onderzoek gemiddeld genomen een hoge therapietrouw en hoge tevredenheid over de behandeling.⁵

Bronnen:

1. Nicholas J. The IRT paradigm: exploring cladribine tablets in MS care. ECTRIMS 2024, Satellite Symposium 1. 
2. Giovannoni G, Soelberg Sorensen P, Cook S, et al. Safety and efficacy of cladribine tablets in patients with relapsing-remitting multiple sclerosis: Results from the randomized extension trial of the CLARITY study. Mult Scler. 2018;24:1594-604.
3. Baker D, Giovannoni G, Schmierer K. Marked neutropenia: Significant but rare in people with multiple sclerosis after alemtuzumab treatment. Mult Scler Relat Disord. 2017;18:181-3.
4. De Stefano N, Vermersch P, Wiendl H, et al. Long-term effectiveness of cladribine tablets over 4 years in relapsing multiple sclerosis: Results from the MAGNIFY-MS Extension study. ECTRIMS 2024, P349/560.
5. Brochet B, Hupperts R, Langdon D, et al. Treatment satisfaction, safety, and tolerability of cladribine tablets in patients with highly active relapsing multiple sclerosis: CLARIFY-MS study 6-month interim analysis. Mult Scler Relat Disord. 2022;57:103385.