Een slechte slaapstructuur verhoogt het risico op neurodegeneratie

Delen via:
EAN 2023

Slechte slaap draagt mogelijk bij aan neurodegeneratieve ziekten (NDD), maar helemaal zeker is dat nog niet. Een retrospectieve cohortstudie toont nu aan dat een verminderde slaapstructuur, bepaald met polysomnografie, samengaat met een hoger risico op het voorkomen van een NDD-diagnose minimaal 5 jaar later. 

Slaap en neurodegeneratie zijn een verhaal van de kip of het ei. Patiënten met neurodegeneratieve stoornissen (NDD) hebben namelijk vaak last van slaapstoornissen, maar daarnaast rapporteren veel mensen soms al jaren voorafgaand aan hun NDD-diagnose verschillende slaapklachten. Mogelijk draagt slechte slaap dus bij aan neurodegeneratie, maar het ontbreekt vooralsnog aan grootschalige longitudinale studies met objectieve slaapmetingen om dit verband hard te maken. Een retrospectieve cohortstudie met polysomnografie, de gouden standaard voor het meten van slaapstructuur, werpt licht op deze zaak. 

De onderzoekers verzamelden gegevens bij volwassen patiënten zonder NDD die polysomnografie ondergingen in een Oostenrijks slaapbehandelingscentrum. Patiënten werden alleen geïncludeerd als zij binnen 5 jaar na het slaaponderzoek geen NDD-diagnose hadden gekregen. De belangrijkste uitkomstmaat was een NDD-diagnose tussen 5 en maximaal 17 jaar na de polysomnografie. 

Van de bijna 1000 geïncludeerde patiënten (68,3% man; mediane leeftijd 54,9 jaar) kregen er 75 (7,5%) een NDD-diagnose na een mediane periode van 12,8 jaar. Na controle voor slaapstoornissen en medicatie-inname bleken er significante verbanden te zijn tussen 1%-afnames in slaapefficiëntie, diepe slaap (fase N3) en REM-slaap en verhoogde risico’s op het voorkomen van neurodegeneratie. Een 1%-afname in wakker zijn tussen de eerste keer inslapen en de laatste keer wakker worden gaf juist een verlaging van het risico op het voorkomen van NDD’s. Verdere statistische analyses lieten zien dat meer wakker zijn de belangrijkste voorspeller was voor NDD, gevolgd door minder N3-slaap en REM-slaap. De auteurs concluderen dat veranderingen in slaap kunnen bijdragen aan de pathogenese van neurodegeneratieve stoornissen. 

Bron:

Ibrahim A, Heidbreder A, Cesari M, et al. Sleep features and long-term incident neurodegenerative diseases: a polysomnographic study. EAN Virtual Congress 2023, abstract OPR-061.

Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

dec 2025

Lees meer over Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

dec 2025 | Dementie, Neuro-vasculair

Lees meer over MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

nov 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

nov 2025 | Artrose, Hartfalen, Neuro-musculair

Lees meer over MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

nov 2025 | Bot en wekedelentumoren, Immuuntherapie, Lymfoom, Neuro-oncologie

Lees meer over Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

nov 2025

Lees meer over Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

2 dec 2024 om 20:00 | Neuro-vasculair

Lees meer over Hersenbloedingen in nieuw perspectief:
het belang van TIME=BRAIN en het couperen van antistolling

RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

30 sep 2024 om 20:00

Lees meer over RNA therapie: nu en in de toekomst - deel 2

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

10 jun 2024 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Behandeling van chronische migraine met cannabidiol

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Behandeling van chronische migraine met cannabidiol

De link tussen oestrogenen en CGRP

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over De link tussen oestrogenen en CGRP

Migraineaanvallen en oxytocine: wat is het verband?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Migraineaanvallen en oxytocine: wat is het verband?

Rol voor endocannabinoïde systeem bij anti-CGRP-therapieresistente patiënten?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Rol voor endocannabinoïde systeem bij anti-CGRP-therapieresistente patiënten?

Confocale microscopie van de cornea toont afwijkingen bij migrainepatiënten

dec 2025 | Hoofdpijn, Hoornvliesaandoeningen

Lees meer over Confocale microscopie van de cornea toont afwijkingen bij migrainepatiënten

Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

nov 2025 | Dementie, Diabetes

Lees meer over Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

nov 2025 | Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID