Gepersonaliseerde behandeling van MS op basis van biomarkers?

Delen via:
ECTRIMS 2024

Neurofilament light chain en glial fibrillary acidic protein zijn biomarkers voor hersenweefselschade die meetbaar zijn in serum. Een nieuwe studie laat zien dat het serumniveau van beide eiwitten kort na het begin van MS-symptomen geassocieerd is met ziekteprogressie en gevolgen heeft voor de optimale behandeling. 

Serum neurofilament light chain (sNfL) en serum glial fibrillary acidic protein (sGFAP) zijn in eerdere onderzoeken los van elkaar in verband gebracht met ziekteprogressie bij patiënten met MS. Dr. Monreal en collega’s waren benieuwd of het niveau van deze biomarkers in het serum, in samenhang met elkaar voorspellende waarde had voor ziekteprogressie en of medicatie hier invloed op had. 

In een multicenter observationeel onderzoek werden gegevens verzameld van 725 MS-patiënten bij wie binnen 12 maanden na het begin van de ziekte een bloedmonster was afgenomen. De onderzoekers bepaalden de sNfL- en sGFAP-waarden en analyseerden het risico op relapsgeassocieerde verslechtering (RAW) en progressie onafhankelijk van relapsactiviteit (PIRA). 

Als de z-score van het sNfL-niveau met 1 toenam, steeg het risico op RAW met 45% (95%-BI 1,19–1,76) en het risico op PIRA met 43% (95%-BI 1,13–1,81). Hogere sGFAP-niveaus hingen samen met een 86% hogere kans op PIRA, maar alleen bij patiënten met lage sNfL-niveaus (95%-BI 1,01–3,45). 

Voor een andere analyse verdeelden de onderzoekers de patiënten in 3 groepen: 1) lage sGFAP- en sNfL-waarden, 2) een hoge sNfL-waarde, en 3) een hoge sGFAP- en een lage sNfL-waarde. Een verdere onderverdeling vond plaats op basis van het type geneesmiddel dat de patiënt kreeg: 1) hoogeffectief (monoklonale antilichamen), 2) standaard en 3) geen. De onderzoekers bepaalden vervolgens per subgroep het risico op RAW en PIRA. 

Patiënten met zowel lage sGFAP- als lage sNfL-waarden liepen een relatief kleine kans op ziekteprogressie, onafhankelijk van het type geneesmiddel. Patiënten met hoge sNfL-waarden reageerden beter op hoogeffectieve geneesmiddelen dan op standaard medicijnen. Daarentegen hadden patiënten met hoge sGFAP- en lage sNfL-waarden een hoog risico op PIRA, onafhankelijk van het type geneesmiddel. De resultaten bieden aanknopingspunten voor gepersonaliseerde behandeling bij mensen met MS. 

Bronnen:

Monreal E, Fernandez Velasco JI, Alvarez-Lafuente R, et al. Serum neurofilament light chain and glial fibrillary acidic protein levels at disease onset unveil immunological pathways of disability acquisition in multiple sclerosis. ECTRIMS 2024, abstract O061/1123.

Ublituximab toont consistente onderdrukking van ziekteactiviteit (NEDA-3) bij patiënten met actieve relapsing vormen van multiple sclerose (RMS)

dec 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Ublituximab toont consistente onderdrukking van ziekteactiviteit (NEDA-3) bij patiënten met actieve relapsing vormen van multiple sclerose (RMS)

Enkele nieuwe ontwikkelingen op jaarlijkse MDS-congres

dec 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Enkele nieuwe ontwikkelingen op jaarlijkse MDS-congres

Heractivatie varicellazostervirus geassocieerd met verhoogd risico op dementie

dec 2025 | Dementie, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Heractivatie varicellazostervirus geassocieerd met verhoogd risico op dementie

Parkinson nog onvoldoende begrepen

dec 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Parkinson nog onvoldoende begrepen

Aantal gebruikers antistolling neemt toe

dec 2025 | Benigne hematologie, Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Aantal gebruikers antistolling neemt toe

“Denk bij vrouwen met neurologische uitval niet te snel aan stress”

dec 2025 | Hoofdpijn, Neuro-vasculair

Lees meer over “Denk bij vrouwen met neurologische uitval niet te snel aan stress”

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Gewone symptomen van zeldzame ziekten

27 sep 2022

Lees meer over Gewone symptomen van zeldzame ziekten

Neurologisch Jaaroverzicht 2021

5 apr 2022 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2021

Uitdagingen in de behandeling van SPMS

1 okt 2020

Lees meer over Uitdagingen in de behandeling van SPMS

Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

1 jul 2020 om 20:30 | Neuro-musculair

Lees meer over Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

4 jun 2018

Lees meer over Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?

16 jan 2018 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Echogeleide dry needling vermindert mogelijk hoofdpijn door myodurale afwijkingen

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Echogeleide dry needling vermindert mogelijk hoofdpijn door myodurale afwijkingen

Veranderingen in witte stof bij persisterende posttraumatische hoofdpijn

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Veranderingen in witte stof bij persisterende posttraumatische hoofdpijn

Kwart van clusterhoofdpijnpatiënten gebruikt illegale drugs als behandeling

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Kwart van clusterhoofdpijnpatiënten gebruikt illegale drugs als behandeling

Minder vaak cardio- of cerebrovasculair event bij menstruele migraine

dec 2025 | Atherosclerose, Hoofdpijn, Myocardinfarct, Neuro-vasculair

Lees meer over Minder vaak cardio- of cerebrovasculair event bij menstruele migraine

Consensus over de vraag: wat is een migrainedag?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Consensus over de vraag: wat is een migrainedag?

Recombinant botulinetoxine A bij trigeminusneuralgie: veelbelovend dieronderzoek

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Recombinant botulinetoxine A bij trigeminusneuralgie: veelbelovend dieronderzoek

Occipitale neurostimulatie niet effectiever dan placebo bij clusterhoofdpijn

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Occipitale neurostimulatie niet effectiever dan placebo bij clusterhoofdpijn

NfL en GFAP in serum: biomarkers van migraine?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over NfL en GFAP in serum: biomarkers van migraine?

Fase III-studie: atogepant veiliger en effectiever dan topiramaat

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Fase III-studie: atogepant veiliger en effectiever dan topiramaat

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-04

dec 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-04

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID