Gepersonaliseerde behandeling van MS op basis van biomarkers?

Delen via:
ECTRIMS 2024

Neurofilament light chain en glial fibrillary acidic protein zijn biomarkers voor hersenweefselschade die meetbaar zijn in serum. Een nieuwe studie laat zien dat het serumniveau van beide eiwitten kort na het begin van MS-symptomen geassocieerd is met ziekteprogressie en gevolgen heeft voor de optimale behandeling. 

Serum neurofilament light chain (sNfL) en serum glial fibrillary acidic protein (sGFAP) zijn in eerdere onderzoeken los van elkaar in verband gebracht met ziekteprogressie bij patiënten met MS. Dr. Monreal en collega’s waren benieuwd of het niveau van deze biomarkers in het serum, in samenhang met elkaar voorspellende waarde had voor ziekteprogressie en of medicatie hier invloed op had. 

In een multicenter observationeel onderzoek werden gegevens verzameld van 725 MS-patiënten bij wie binnen 12 maanden na het begin van de ziekte een bloedmonster was afgenomen. De onderzoekers bepaalden de sNfL- en sGFAP-waarden en analyseerden het risico op relapsgeassocieerde verslechtering (RAW) en progressie onafhankelijk van relapsactiviteit (PIRA). 

Als de z-score van het sNfL-niveau met 1 toenam, steeg het risico op RAW met 45% (95%-BI 1,19–1,76) en het risico op PIRA met 43% (95%-BI 1,13–1,81). Hogere sGFAP-niveaus hingen samen met een 86% hogere kans op PIRA, maar alleen bij patiënten met lage sNfL-niveaus (95%-BI 1,01–3,45). 

Voor een andere analyse verdeelden de onderzoekers de patiënten in 3 groepen: 1) lage sGFAP- en sNfL-waarden, 2) een hoge sNfL-waarde, en 3) een hoge sGFAP- en een lage sNfL-waarde. Een verdere onderverdeling vond plaats op basis van het type geneesmiddel dat de patiënt kreeg: 1) hoogeffectief (monoklonale antilichamen), 2) standaard en 3) geen. De onderzoekers bepaalden vervolgens per subgroep het risico op RAW en PIRA. 

Patiënten met zowel lage sGFAP- als lage sNfL-waarden liepen een relatief kleine kans op ziekteprogressie, onafhankelijk van het type geneesmiddel. Patiënten met hoge sNfL-waarden reageerden beter op hoogeffectieve geneesmiddelen dan op standaard medicijnen. Daarentegen hadden patiënten met hoge sGFAP- en lage sNfL-waarden een hoog risico op PIRA, onafhankelijk van het type geneesmiddel. De resultaten bieden aanknopingspunten voor gepersonaliseerde behandeling bij mensen met MS. 

Bronnen:

Monreal E, Fernandez Velasco JI, Alvarez-Lafuente R, et al. Serum neurofilament light chain and glial fibrillary acidic protein levels at disease onset unveil immunological pathways of disability acquisition in multiple sclerosis. ECTRIMS 2024, abstract O061/1123.

Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

dec 2025

Lees meer over Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

dec 2025 | Dementie, Neuro-vasculair

Lees meer over MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

nov 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

nov 2025 | Artrose, Hartfalen, Neuro-musculair

Lees meer over MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

nov 2025 | Bot en wekedelentumoren, Immuuntherapie, Lymfoom, Neuro-oncologie

Lees meer over Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

nov 2025

Lees meer over Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Gewone symptomen van zeldzame ziekten

27 sep 2022

Lees meer over Gewone symptomen van zeldzame ziekten

Neurologisch Jaaroverzicht 2021

5 apr 2022 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2021

Uitdagingen in de behandeling van SPMS

1 okt 2020

Lees meer over Uitdagingen in de behandeling van SPMS

Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

1 jul 2020 om 20:30 | Neuro-musculair

Lees meer over Herkent u een spierziekte bij uw patiënt?

Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

4 jun 2018

Lees meer over Therapietrouw bij ziektemodificerende behandeling van MS

Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?

16 jan 2018 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Zwangerschap en MS: waarom moeten we hierover praten?
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

nov 2025 | Dementie, Diabetes

Lees meer over Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

nov 2025 | Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

Kunnen vijftigplussers veilig stoppen met een anti-CD20-geneesmiddel?

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kunnen vijftigplussers veilig stoppen met een anti-CD20-geneesmiddel?

Extra bewijs voor broad rim lesions als indicator voor snelle ziekteprogressie

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Extra bewijs voor broad rim lesions als indicator voor snelle ziekteprogressie

Cognitieve achteruitgang treedt vaak eerder op dan fysieke verslechtering

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Cognitieve achteruitgang treedt vaak eerder op dan fysieke verslechtering

Verschillen tussen patiënten met stabiele ziekte, langzame en snelle ziekteprogressie

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Verschillen tussen patiënten met stabiele ziekte, langzame en snelle ziekteprogressie

Cervicale ruggenmerg speelt rol bij vermoeidheid bij MS

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Cervicale ruggenmerg speelt rol bij vermoeidheid bij MS

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID