GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

Delen via:
ECTRIMS 2023

Neurofilament light chain, glial fibrillary acid protein en contactine-1 zijn biomarkers voor hersenweefselschade die gemeten kunnen worden in liquor en serum. Ze kunnen in de toekomst mogelijk gebruikt worden als prognostische biomarkers bij MS. Bij mensen met progressieve MS is nu de relatie onderzocht tussen deze biomarkers en verschillende klinische en imagingmaten, met opmerkelijke resultaten. 

De onderzoekers van onder andere het Amsterdam UMC gebruikten in een exploratief onderzoek gegevens van de SPRINT-MS, een Amerikaans fase II-studie bij mensen met primair of secundair progressieve MS. 255 patiënten (gem. leeftijd 55,6 jaar; 53,3% vrouw) stonden bloed af en konden zelf kiezen of ze liquor wilden afstaan, wat 70 mensen deden. Laboratoriummedewerkers bepaalden concentraties van neurofilament light chain (NfL), glial fibrillary acid protein (GFAP) en contactine-1. Klinische maten waren onder andere EDSS-scores, en de MRI-maten van atrofie van de gehele hersenen en corticale atrofie. Statistische analyses bestonden uit Spearman-rangcorrelaties en log-lineaire regressiemodellen met leeftijd en geslacht als controlevariabelen. 

In het algemeen was de richting van de relaties – zoals verwacht – positief voor de klinische maten en negatief voor de imagingmaten. Anders gezegd: wanneer de biomarkerwaarden hoger waren, was er meer functiebeperking en schade op MRI-scans. Verder hingen de biomarkerwaarden vaker samen met imagingmaten dan met klinische maten. GFAP correleerde wat sterker met deze imagingwaarden dan NfL. Opmerkelijk was dat biomarkers in serum in deze studie sterker correleerden met de imagingmaten dan biomarkers in liquor. Dit gaat in tegen het idee dat de aanwezigheid van biomarkers in liquor de gouden standaard is. Er waren geen significante correlaties tussen contactin-1 en de klinische en imagingmaten. De resultaten van de lineaire regressiemodellen bevestigden deze trends. 

De uitkomsten ondersteunen de veronderstelling dat GFAP in serum een geschikte biomarker is voor hersenweefselschade bij progressieve MS, al is een voorzichtige interpretatie nodig, aangezien longitudinale gegevens ontbreken en omdat de steekproef voor liquor relatief klein was, zo concluderen de onderzoekers. 

Bron: 

Fox RJ, Harvey T, In ’t Veld S et al. Evaluating the relation of NfL, GFAP and contactin-1 in serum and CSF with clinical and MRI measures in progressive MS. ECTRIMS 2023, abstract O063/548.

Voorspellingsmodellen voor bacteriële meningitis bij kinderen met vermoedelijke CZS-infectie waardevolle aanvulling

dec 2024 | Bacteriële infecties

Lees meer over Voorspellingsmodellen voor bacteriële meningitis bij kinderen met vermoedelijke CZS-infectie waardevolle aanvulling

Atogepant (Aquipta) vergoed voor preventieve behandeling van therapieresistente chronische migraine

dec 2024 | Hoofdpijn

Lees meer over Atogepant (Aquipta) vergoed voor preventieve behandeling van therapieresistente chronische migraine

Encefalitis: herstel is langer mogelijk dan gedacht

nov 2024 | Epilepsie

Lees meer over Encefalitis: herstel is langer mogelijk dan gedacht

Hoge doses vitamine D3 mogelijk effectief bij klinisch geïsoleerd syndroom

nov 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Hoge doses vitamine D3 mogelijk effectief bij klinisch geïsoleerd syndroom

In 2050 verdubbeling van aantal mensen met dementie en artrose

nov 2024 | Artrose, Dementie

Lees meer over In 2050 verdubbeling van aantal mensen met dementie en artrose

Trombectomie verbetert functionele uitkomsten bij beroerte met groot infarct op CT zonder contrast niet

nov 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Trombectomie verbetert functionele uitkomsten bij beroerte met groot infarct op CT zonder contrast niet

Neurologisch Jaaroverzicht 2025

15 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2025

Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

4 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

25 nov 2025 om 19:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

Ouder worden met MS

12 nov 2025 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Ouder worden met MS

Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

20 okt 2025 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

2 jul 2025 om 20:00 | Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

12 mei 2025 om 20:00 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Behandeling van chronische migraine met cannabidiol

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Behandeling van chronische migraine met cannabidiol

De link tussen oestrogenen en CGRP

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over De link tussen oestrogenen en CGRP

Migraineaanvallen en oxytocine: wat is het verband?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Migraineaanvallen en oxytocine: wat is het verband?

Rol voor endocannabinoïde systeem bij anti-CGRP-therapieresistente patiënten?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Rol voor endocannabinoïde systeem bij anti-CGRP-therapieresistente patiënten?

Confocale microscopie van de cornea toont afwijkingen bij migrainepatiënten

dec 2025 | Hoofdpijn, Hoornvliesaandoeningen

Lees meer over Confocale microscopie van de cornea toont afwijkingen bij migrainepatiënten

Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

nov 2025 | Dementie, Diabetes

Lees meer over Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

nov 2025 | Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID