Protonpompremmers (PPI’s) worden vaak voorgeschreven om het risico op gastro-intestinale bloedingen te verlagen bij patiënten die antitrombotische therapie krijgen na een percutane coronaire interventie (PCI). Hoewel de richtlijnen PPI’s aanraden tijdens de duur van duale of orale antitrombotische therapie bij patiënten met een verhoogd bloedingsrisico, blijkt in de praktijk dat veel patiënten deze middelen veel langer dan noodzakelijk blijven gebruiken.1
Een retrospectieve cohortstudie uit IJsland onderzocht de incidentie en gevolgen van nieuw en persisterend PPI-gebruik na PCI in een populatie van 6.726 patiënten. Van de patiënten die bij aanvang geen PPI gebruikten startte 21,5% binnen 90 dagen alsnog met een PPI. Opvallend genoeg bleef meer dan de helft van hen (51,9%) het middel langdurig gebruiken, ook lang nadat de indicatie vervallen was. Nieuw PPI-gebruik was geassocieerd met een verhoogd risico op gastro-intestinale bloedingen (8,9% versus 6,8%; HR 1,63), maar niet met sterfte, majeure cardiovasculaire events of ziekenhuisopnamen. Daarentegen ging persisterend gebruik gepaard met een bijna verdubbelde mortaliteit (HR 1,89) en een significant hoger risico op ziekenhuisopname (HR 1,53). Het bloedingsrisico nam hierbij niet verder toe. De auteurs suggereren dat langdurig PPI-gebruik mogelijk een marker is van een kwetsbare populatie met meer comorbide aandoeningen in plaats van een directe oorzaak van deze slechte uitkomsten. Voorspellers van persisterend gebruik waren mannelijk geslacht, hypertensie, alleen wonen en polyfarmacie. Vooral dit laatste onderstreept het risico op onnodige medicatie bij complexe patiënten.
De onderzoekers benadrukken dat de noodzaak van de inzet van PPI’s kritisch moet worden geëvalueerd zodra antitrombotische therapie wordt gestaakt. Onnodig continueren van PPI’s draagt niet alleen bij aan polyfarmacie, maar kan ook leiden tot elektrolytenstoornissen, nierschade en een verhoogd infectierisico. Bij kwetsbaardere patiënten kan dit resulteren in slechtere prognoses.
Bron
- Heitmann LA, et al. Acute coronary syndromes and pharmacotherapy: incidence and outcomes of new and persistent use of proton pump inhibitors following percutaneous coronary intervention: a retrospective population-based study. ESC Congress 2025, poster 414.