Chronische afstoting van een longtransplantaat, ofwel CLAD, komt minder vaak voor bij patiënten die behandeld worden met tacrolimus dan bij patiënten die behandeld worden met ciclosporine. Dit blijkt uit de Scandinavische ScanCLAD-studie. Naar aanleiding van deze resultaten pleiten de onderzoekers ervoor dat tacrolimus de eerste keuze wordt na longtransplantatie.
Calcineurineremmers zoals tacrolimus en ciclosporine worden onder andere gebruikt om afstoting van een orgaantransplantaat te voorkomen. Er is nog maar weinig bekend over welke van deze immuunsuppressiva de beste keuze is voor gebruik na een longtransplantatie.
De ScanCLAD-studie vergelijkt de cumulatieve incidentie van chronische long allograft disfunctie (CLAD) tussen patiënten die na een eerste dubbele longtransplantatie behandeld worden met ofwel tacrolimus ofwel ciclosporine. De studie is een prospectieve, multicenter, gerandomiseerde, gecontroleerde parallelle groep open-label studie onder volwassen patiënten (18 tot 70 jaar oud).
Patiënten werden 1 op 1 gerandomiseerd voor een behandeling met tacrolimus (eenmaal daags, n = 124) of ciclosporine (tweemaal daags, n = 125) en gedurende 36 maanden gevolgd. Het primaire eindpunt van de studie was de cumulatieve incidentie van CLAD in de 36 maanden na de transplantatie. Daarnaast keken de onderzoekers naar een gecombineerd eindpunt voor eventvrije overleving. Dit definieerden zij als de afwezigheid van acute afstoting en CLAD én de overleving van het transplantaat en de patiënt in de periode 12, 24 en 36 maanden na de transplantatie.
De studie laat zien dat CLAD vaker voorkwam in de patiëntengroep die behandeld werd met ciclosporine. De eventvrije overleving was juist beter in de tacrolimus-groep. De overall overleving verschilde niet tussen de groepen. Adverse events (AE’s) kwamen in beide groepen evenveel voor.1,2
De onderzoekers concludeerden dat immuunsuppressie met tacrolimus de incidentie van CLAD verlaagt in vergelijking met immuunsuppressie met ciclosporine. Op basis van deze resultaten pleiten zij ervoor dat tacrolimus behandeling van eerste keuze moet zijn na longtransplantatie.
Bronnen:
- Dellgren G, Kromann Lund T, Raivio P, et al. ScanCLAD: a Scandinavian multicenter randomized study evaluating if once-daily tacrolimus versus twice-daily cyclosporine reduces the 3-year incidence of chronic lung allograft dysfunction after lung transplantation. ERS 2023. Clinical trials session, abstract RCT802.
- Dellgren G, Kromann Lund T, Raivio P, et al. Effect of once-per-day tacrolimus versus twice-per-day ciclosporin on 3-year incidence of chronic lung allograft dysfunction after lung transplantation in Scandinavia (ScanCLAD): a multicentre randomised controlled trial. Lancet Respir Med. 2023 Sept 10; S2213-2600(23)00293-X.