Occipitale neurostimulatie (ONS) is een veelbelovende interventie bij mensen met chronische clusterhoofdpijn, maar het aantal gecontroleerde trials naar deze behandeling is tot nu toe klein. De werkzaamheid van ONS met zogenoemde burst-stimulatie is nu onderzocht in een dubbelblinde gerandomiseerde placebogecontroleerde klinische trial. De behandeling bleek niet effectiever dan een placebo.1
Een complicerende factor in het onderzoek naar de werkzaamheid van ONS is dat er geregeld paresthesie voorkomt bij toepassing van de gebruikelijke vorm van ONS, zogenaamde tonische ONS, waarbij heel regelmatig een elektrische puls wordt afgegeven. Dit kan de blindering in een klinische trial opheffen. Een nieuwe vorm van ONS, de burst-stimulatie, waarbij de pulsen worden afgegeven in korte reeksen, veroorzaakt geen paresthesie. De werkzaamheid van deze vorm van ONS is nu onderzocht in een dubbelblinde gerandomiseerde placebogecontroleerde klinische trial.
Inclusiecriteria voor de trial waren het optreden van minimaal 15 clusterhoofdpijnaanvallen per maand en stabiel gebruik van profylactische medicatie. De studie bestond uit verschillende stappen: 1) een baselineperiode van 4 weken, 2) 12 weken van transcutane elektrische zenuwstimulatie (TENS) van de occipitaliszenuw, 3) een operatie waarbij het ONS-apparaat werd geplaatst, gevolgd door 2 weken rust, 4) 12 weken van burst-ONS of placebo, waarbij het apparaat uit stond en 5) 12 weken van open-label tonische ONS. De TENS is toegevoegd omdat een eerdere studie suggereert dat een goede respons op TENS goede resultaten van ONS voorspelt.2 Tijdens de hele studieperiode hielden de patiënten een hoofdpijndagboek bij. Het primaire eindpunt was een afname in de aanvalsfrequentie met meer dan 30%.
De steekproef bestond uit 38 volwassenen, 19 per groep. Na de gerandomiseerde trialfase (stap 4) had 19% van de ONS-groep het primaire eindpunt bereikt, tegenover 50% van de placebogroep. Na de open-labelfase (stap 5) waren deze percentages respectievelijk 42% en 51%. Burst-ONS werkte in deze trial dus niet beter dan placebo.
Bronnen:
- Fogh-Andersen IS, et al. Treatment of chronic cluster headache with occipital nerve stimulation: a double-blind, randomized, placebo-controlled clinical trial. EHC Virtual Congress 2025, abstract OP022.
- Nguyen JP, et al. A good preoperative response to transcutaneous electrical nerve stimulation predicts a better therapeutic effect of implanted occipital nerve stimulation in pharmacologically intractable headaches. Neurophysiol Clin. 2016;46:69-75.