Statine verlaagt cardiovasculair risico bij hiv met een derde

Gebruik van de statine pitavastatine vermindert bij mensen met hiv de kans op een cardiovasculaire gebeurtenis met 35%. Deze behandeling was even effectief bij vrouwen als bij mannen. Dit blijkt uit de grootschalige, in 12 landen uitgevoerde gerandomiseerde REPRIEVE-trial.

Mensen met hiv hebben een 50-100% verhoogde kans op een cardiovasculaire (CV-)aandoening. REPRIEVE, voluit: Randomized Trial to Prevent Vascular Events in HIV (NCT02344290), telde 7.769 deelnemers met hiv die antiretrovirale therapie kregen. Ze werden gerandomiseerd naar dagelijks 4 mg pitavastatine of placebo.^1,2 De deelnemers hadden een laag tot matig CV-risico. Het primaire eindpunt was een grote CV-gebeurtenis, namelijk overlijden met CV-oorzaak, myocardinfarct (MI), hospitalisatie voor instabiele angina, beroerte, transient ischemic attack (TIA), perifere arteriële ischemie, revascularisatie of overlijden met onbekende oorzaak.

De mediane leeftijd van de deelnemers was 50 jaar; het mediane aantal CD4-cellen was 621 per mm³. De studie werd na 5,1 jaar vroegtijdig beëindigd wegens duidelijk gebleken effectiviteit. De incidentie van het primaire eindpunt per 1.000 persoonsjaren was 4,81 in de pitavastatine-groep en 7,32 in de placebogroep (HR 0,65; 95%-BI 0,48-0,90; p = 0,002). De kans op een CV-gebeurtenis of overlijden ongeacht de oorzaak was 21% lager in de pitavastatine-groep: 9,2 vs. 11,6 per 1.000 persoonsjaren.

Spierklachten kwamen voor bij 91 deelnemers (2,3%) in de behandelgroep en bij 53 (1,4%) in de controlegroep. Diabetes mellitus werd tijdens de studie bij respectievelijk 206 (5,3%) en 155 (4,0%) deelnemers gediagnosticeerd.

De resultaten laten al met al zien dat statines een toegankelijke en kosteneffectieve profylactische behandeling zijn voor mensen met hiv. Deze middelen kunnen 1 op de 5 grote CV-gebeurtenissen of voortijdige sterfgevallen in deze populatie voorkomen. Opgeroepen werd de hiv-richtlijnen snel op deze resultaten aan te passen.

Bronnen:

1. The REPRIEVE trial: Developing a cardiovascular disease prevention strategy for people living with HIV. IAS 2023, SY06.
2. Grinspoon SK, Fitch KV, Zanni MV, et al. Pitavastatin to Prevent Cardiovascular Disease in HIV Infection. Published online July 23, 2023. doi:10.1056/nejmoa2304146.