Bloedbiomarkers voor de ziekte van Alzheimer: op weg naar klinische implementatie

Delen via:

In The Lancet Neurology is een review verschenen waarin Charlotte Teunissen (Amsterdam UMC) en collega’s een overzicht geven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van bloedbiomarkers voor de ziekte van Alzheimer. Zij richten zich met name op de drie biomarkers die het dichtst bij klinische toepassing zijn: amyloïd, p-tau en NfL. Ook bespreken ze de relatief nieuwe astrocytmarker GFAP en presenteren ze een ‘roadmap’ voor klinische implementatie.

Het gebruik van op bloed gebaseerde biomarkers voor de diagnose en prognose van de ziekte van Alzheimer nadert de klinische praktijk, zowel in gespecialiseerde centra als in de eerstelijnszorg. Dit is grotendeels te danken aan de beschikbaarheid van ultragevoelige detectiemethoden. Een cruciale volgende stap is het definiëren van de toepassing op individueel patiëntniveau.

 

Teunissen et al. verwachten dat bloedbiomarkers voor Alzheimer binnen een paar jaar klaar zullen zijn voor klinische implementatie; misschien zelfs eerder voor gebruik in klinische studies. Deze vooruitgang biedt ook perspectief voor de ontwikkeling van nieuwe biomarkers. Er zijn nog relatief weinig bloedbiomarkers om de complexiteit van de alzheimerpathologie volledig te weerspiegelen; denk aan hersenspecifieke biomarkers voor de activatie van microglia of markers synaptische disfunctie. Voor laatstgenoemde zijn neurogranineconcentraties in CSF veelbelovend gebleken; de resultaten in bloed waren echter niet eenduidig. Desalniettemin zal de opkomst van nieuwe op bloed gebaseerde technologieën kunnen bijdragen aan de identificatie van nieuwe diagnostische en prognostische biomarkers. De validatie en implementatie hiervan zullen de ontwikkeling van precisiegeneeskunde faciliteren en daarnaast zal de kennis die is opgedaan in het alzheimerveld in de toekomst ook bijdragen aan de identificatie van biomarkers voor andere vormen van dementie.

Lees ook het artikel Dementie Update 2021

Bron:

Teunissen CE, Verberk IM, Thijssen EH, et al. Blood-based biomarkers for Alzheimer’s disease: towards clinical implementation. Lancet Neurol. 2022;21:66-77.

 

Nieuwe richtlijn screenen op aneurysmata

mrt 2023 | Chronische nierschade

Lees meer over Nieuwe richtlijn screenen op aneurysmata

Cognitieve revalidatie en mindfulness verminderen cognitieve klachten bij MS

mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Cognitieve revalidatie en mindfulness verminderen cognitieve klachten bij MS

Niet de kankercel zelf, maar de omgeving evolueert bij glioblastoom

mrt 2023 | Neuro-oncologie

Lees meer over Niet de kankercel zelf, maar de omgeving evolueert bij glioblastoom

Achteruitgang snelheid hersenen komt later dan gedacht

mrt 2023 | Epilepsie

Lees meer over Achteruitgang snelheid hersenen komt later dan gedacht

Diep intronische FGF14 GAA-repeat-expansie bij late-onset cerebellaire ataxie

mrt 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Diep intronische FGF14 GAA-repeat-expansie bij late-onset cerebellaire ataxie

Specifieke revalidatie verbetert armfunctie bij patiënten met neuralgische amyotrofie

mrt 2023 | Neuro-musculair

Lees meer over Specifieke revalidatie verbetert armfunctie bij patiënten met neuralgische amyotrofie

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

14 jun 2023 om 20:00 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

20 okt 2022 | Diabetes

Lees meer over Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

Gewone symptomen van zeldzame ziekten

27 sep 2022

Lees meer over Gewone symptomen van zeldzame ziekten

Neurologisch Jaaroverzicht 2021

5 apr 2022 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2021

Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

10 nov 2021 om 20:30

Lees meer over Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

Sinusitus of Migraine?

Hoofdpijn

Lees meer over Sinusitus of Migraine?
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Zavegepant neusspray effectief bij acute behandeling migraine

Lees meer
Lees meer over Zavegepant neusspray effectief bij acute behandeling migraine

Opioïden nog steeds veel gebruikt bij migraine

Lees meer
Lees meer over Opioïden nog steeds veel gebruikt bij migraine

Combinatie gepants en erenumab biedt wellicht extra behandelopties

Lees meer
Lees meer over Combinatie gepants en erenumab biedt wellicht extra behandelopties

Ketogeen dieet werkzaam als preventieve interventie bij migraine

Lees meer
Lees meer over Ketogeen dieet werkzaam als preventieve interventie bij migraine

Real-world evidence complementeert RCT’s

Lees meer
Lees meer over Real-world evidence complementeert RCT’s

Overlevenden hodgkinlymfoom hebben vaak neurocognitieve stoornissen

Lees meer
Lees meer over Overlevenden hodgkinlymfoom hebben vaak neurocognitieve stoornissen

Rimegepant veilig en verdraagbaar bij matig tot hoog CV-risico

Lees meer
Lees meer over Rimegepant veilig en verdraagbaar bij matig tot hoog CV-risico

Pijnverslechtering en MSSS-score voorspellen anti-CGRP-respons

Lees meer
Lees meer over Pijnverslechtering en MSSS-score voorspellen anti-CGRP-respons

Het gebruik van een e-dagboek biedt duidelijke voordelen

Lees meer
Lees meer over Het gebruik van een e-dagboek biedt duidelijke voordelen

Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

aug 2021 | Hoofdpijn

Lees meer over Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03

MedNet Neurologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-02

MedNet Neurologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-01