Van collega´s krijg ik vaak de opmerking: klinkt allemaal leuk en interessant met die sport, maar wat doe je nu eigenlijk precies? Blijkbaar en enigszins zorgwekkend roept de term sportarts niet dezelfde herkenning op als bijvoorbeeld de KNO-arts (‘iets met neuzen’), de chirurg (‘opereert mensen’) of de dermatoloog (‘plekjes op je huid’) wel doen. Wat doe je dan met sport? Balletjes hooghouden in de spreekkamer, of de hele dag op de poli Eurosport zitten kijken? Bijna.
Volgens de definitie op www.sportgeneeskunde.com, de website van de Vereniging voor Sportgeneeskunde is de sportarts de expert op het gebied van belasting of belastbaarheid in relatie tot sport en/of bewegen. Aha, er hoeft dus niet eens gesport te worden, het mag ook bij bewegen blijven? Volgens de definitie wel dus, maar in de praktijk zeker ook. In Engeland heten de sportartsen collega’s dan ook geen sports physicians, maar sports and exercise medicine specialists. Als we dit met Google Translate vertalen komt er ‘sport- en inspanningsspecialist’ te staan en dat bekt net even wat minder lekker dan de Engelse variant. Vandaar dus: sportarts.
Subspecialisatie
De laatste jaren wordt steeds duidelijker dat er in de sportgeneeskunde sprake is van subspecialisatie, zoals dat in meerdere specialismen het geval is. De ene sportarts begeleidt chronisch zieken in het verbeteren van hun belastbaarheid, denk hierbij onder meer aan long- en hartpatiënten, terwijl de andere sportarts veel meer zit in het topsportsegment. Zoals ik.
Mijn invulling van de sportgeneeskunde is dat ik me voor een groot deel focus op de medische zorg voor topsporters. En ja, die is anders dan de zorg voor een breedtesporter. Topsporters willen altijd gisteren in plaats van vandaag geholpen worden, maar ook tijdig hersteld zijn bij problemen en blessures. Het kan niet snel genoeg! Daarnaast zijn er ook specifieke zaken die voor breedtesporters veel minder opgaan dan topsporters: hoe kun je ervoor zorgen dat een topsporter tijdens een belangrijk toernooi als een WK of Olympische Spelen niet ziek gaat worden? Hoe kun je ervoor zorgen dat de slaap van een topsporter zo maximaal benut wordt dat hij of zij zo optimaal mogelijk herstelt van inspanning? Hoe herstel je net dat ene beetje sneller van een enkeldistorsie of hamstringverrekking?
Oplossingen die voor topsporters goede mogelijkheden blijken, kunnen uiteindelijk ook weer voor breedtesporters ingezet worden. Zo kan een groot publiek profiteren van de ervaringen van de topsport. Methoden die succesvol bleken voor de Olympische Spelen in Londen zijn uiteindelijk ook op het sportveld terug te vinden.
Duidelijk(er)
Het is dus lastig te zeggen wat EEN sportarts nou doet gezien de verschillende subspecialisaties die steeds nadrukkelijker boven komen drijven. Maar dat een sportarts de specialist is die de belastbaarheid van de bewegende / (top)sportende mens kan verhogen is meer dan duidelijk.
Deze blog is geschreven door Maarten Moen. Dr. Maarten Moen is sport- en bewegingsarts bij Bergman Clinics en NOC*NSF