Magnesium als nieuw hulpmiddel bij cardiovasculaire complicaties

Delen via:

Patiënten met chronische nierschade hebben een verhoogd risico te overlijden aan cardiovasculaire aandoeningen. In het promotieonderzoek van Niki Leenders is onderzocht welke rol magnesium kan spelen bij het verminderen van dit risico. 

Het verhoogde risico op het overlijden van mensen met CNS door met name hart- en vaatziekten wordt niet volledig verklaard door de traditionele cardiovasculaire risicofactoren, zoals hypertensie en roken. Dit wijst erop dat andere factoren, specifiek voor nierziekten, bijdragen aan dit risico. Magnesium zou een dergelijke risicofactor kunnen zijn. Magnesium speelt een rol in veel processen in het lichaam en is van belang voor spierfunctie, hartritme en vaatspanning. Tot voor kort heeft magnesium weinig aandacht gekregen bij mensen met CNS, en magnesiumspiegels worden niet frequent gemeten bij deze mensen. In dit onderzoek was de hypothese dat een relatief laag magnesium een risicofactor is voor cardiovasculaire ziekte bij mensen met CNS, dat magnesium verbetering geeft in het proces van het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, en dat het een aan te passen doelwit is bij mensen met CNS. 

Gunstige magnesiumwaarden

We analyseerden de associatie tussen de plasmamagnesiumconcentratie en klinisch relevante (cardiovasculaire) eindpunten bij CNS in een meta-analyse van longitudinale observationele studies bij mensen met CNS. Hierbij zagen we dat een hogere magnesiumconcentratie in bloedplasma is geassocieerd met een lager risico op algehele sterfte en op cardiovasculaire sterfte bij mensen met CNS. Opvallend was dat dit niet alleen geldt voor een normale ten opzichte van een verlaagde magnesiumconcentratie, maar zelfs magnesiumwaarden boven de normaalwaarde waren gunstiger dan normale magnesiumwaarden. In een prospectieve studie hebben we daarna onderzocht wat de plasmamagnesiumconcentraties zijn bij mensen die behandeld worden met hemodialyse en welk effect de dialysebehandeling heeft op de plasmamagnesiumconcentratie. In dit onderzoek zagen we dat de meeste mensen voorafgaand aan dialyse een magnesiumconcentratie hadden binnen de referentiewaarde en dat de hemodialysebehandeling de magnesiumspiegel verlaagde richting de ondergrens van de referentiewaarde. We concluderen daarom dat de hoeveelheid magnesium in standaard dialysevloeistof wellicht te laag is. Dit was voor ons aanleiding een multicenter dubbelblinde, gerandomiseerde, gecontroleerde studie op te zetten bij mensen die behandeld worden met hemodialyse, waarin onderzocht wordt hoe de plasmamagnesiumconcentratie veilig kan worden opgehoogd door ophoging van magnesium in de dialysevloeistof. De inclusiefase van deze studie is inmiddels afgerond. De resultaten van deze studie worden nu verder geanalyseerd en zullen daarna beschikbaar komen. 

Dieet

Daarnaast hebben we in een diermodel van chronische nierschade onderzocht wat het effect is van het toevoegen van magnesium aan het dieet op de ontwikkeling van vasculaire calcificatie. Vasculaire calcificatie is een belangrijk proces in de ontwikkeling van cardiovasculaire ziekte bij mensen met chronische nierschade. We zagen in deze studie dat er minder vasculaire calcificatie ontstaat bij proefdieren die meer magnesium in het dieet kregen. Opvallend was dat dit effect niet werd verklaard door binding van magnesium aan fosfaat in het maagdarmstelsel, maar dat magnesium geabsorbeerd werd en beschikbaar was voor inwendige effecten.

Dit promotieonderzoek brengt het belang van magnesium onder de aandacht. Het baant de weg naar toekomstig onderzoek gericht op effecten van ophoging van de plasmamagnesiumconcentratie op klinische eindpunten bij mensen met CNS. Als deze concentratie inderdaad kan worden opgehoogd door meer magnesium in de dialysevloeistof of in het dieet, en als dit verbetering geeft van klinisch uitkomsten, kan potentieel grote gezondheidswinst worden behaald. Dit zou dan kunnen helpen om cardiovasculaire ziekte en mortaliteit bij mensen met CNS te verminderen. Nu wordt doorgaans een dialysevloeistof gebruikt met een standaard magnesiumconcentratie. Daarnaast krijgen veel mensen met CNS een kaliumbeperkt dieet voorgeschreven. Dat dieet bevat ook minder magnesium doordat voedingsmiddelen die veel kalium bevatten ook magnesiumrijk zijn. Het onderzoek illustreert dat een normaalwaarde niet per definitie de optimale concentratie is voor alle mensen en het brengt het belang van een behandeling op maat onder de aandacht, zoals een meer geïndividualiseerde samenstelling van dialysevloeistof en een dieetadvies op maat. 

De Promotie

Niki Leenders promoveerde op 14 maart 2023 op het proefschrift ‘Magnesium as novel tool to decrease cardiovascular complications in chronic kidney disease’ aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar promotoren waren prof. dr. M.G. Vervloet en prof. dr. J.G.J. Hoenderop. Niki Leenders werkt momenteel als internist-nefroloog in Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar. 

Antinefrine auto-antilichamen bij podocytopathieën

dec 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Antinefrine auto-antilichamen bij podocytopathieën

Onderwijs in ziek zijn en in voorlichting over ziek zijn

dec 2024

Lees meer over Onderwijs in ziek zijn en in voorlichting over ziek zijn

Nierpatiënten willen met arts praten over hun toekomst

dec 2024 | Chronische nierschade, Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over Nierpatiënten willen met arts praten over hun toekomst

Hemodiafiltratie houdt nierpatiënt langer gezonder

dec 2024 | Dialyse

Lees meer over Hemodiafiltratie houdt nierpatiënt langer gezonder

Anticoagulatie met osocimab bij hemodialysepatiënten

dec 2024 | Acuut nierfalen, Dialyse

Lees meer over Anticoagulatie met osocimab bij hemodialysepatiënten

Semaglutide kan helpen bij chronische nierschade

nov 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Semaglutide kan helpen bij chronische nierschade

ERA Highlights 2024

2 jul 2024 om 20:30 | Chronische nierschade, Dialyse

Lees meer over ERA Highlights 2024

Cardiorenale casuïstiek in een transmurale setting

17 jun 2024 om 20:00 | Diabetes

Lees meer over Cardiorenale casuïstiek in een transmurale setting

Niertoxiciteit na orgaantransplantatie – Belicht vanuit diverse disciplines

11 jun 2024 om 20:00 | Acuut nierfalen, Chronische nierschade, Niertransplantatie

Lees meer over Niertoxiciteit na orgaantransplantatie – Belicht vanuit diverse disciplines

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

11 mrt 2024 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met chronische nierschade

27 feb 2024 om 20:00 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met chronische nierschade

ASN Highlights 2023

28 nov 2023 om 20:30 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over ASN Highlights 2023

ERA Highlights 2023

11 jul 2023 om 20:00 | Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over ERA Highlights 2023

CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

6 jun 2023 | Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met zeer hoog risico

30 mrt 2023 om 20:30 | Chronische nierschade, Diabetes, Hartfalen

Lees meer over Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met zeer hoog risico
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Hogere Time In Tight Range, minder complicaties

sep 2024 | Diabetes

Lees meer over Hogere Time In Tight Range, minder complicaties

Eerste nieruitkomststudie met semaglutide in zeerhoogrisicogroep

sep 2024 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over Eerste nieruitkomststudie met semaglutide in zeerhoogrisicogroep

Finerenon: cardiorenale voordelen voor brede patiëntenpopulatie

sep 2024 | Chronische nierschade, Diabetes, Hartfalen

Lees meer over Finerenon: cardiorenale voordelen voor brede patiëntenpopulatie

Significante verlaging uACR met tirzepatide bij mensen met overgewicht en type 2 diabetes

sep 2024 | Diabetes

Lees meer over Significante verlaging uACR met tirzepatide bij mensen met overgewicht en type 2 diabetes

Rilparencel: renale autologe celtherapie bij chronische nierschade en diabetes type 2

mei 2024 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over Rilparencel: renale autologe celtherapie bij chronische nierschade en diabetes type 2

Hoe gaat het nu met jongvolwassenen die als kind begonnen met nierfunctievervangende therapie?

mei 2024 | Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over Hoe gaat het nu met jongvolwassenen die als kind begonnen met nierfunctievervangende therapie?

Veelbelovende resultaten na 1 jaar behandeling met zigakibart bij IgA-nefropathie

mei 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Veelbelovende resultaten na 1 jaar behandeling met zigakibart bij IgA-nefropathie

IMPACT CKD: De impact van screening en betere behandeling van chronische nierschade

mei 2024 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over IMPACT CKD: De impact van screening en betere behandeling van chronische nierschade

FLOW-trial naar semaglutide in de spotlights

mei 2024 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over FLOW-trial naar semaglutide in de spotlights

Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

jun 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

ERA Highlights 2023 Podcast

aug 2023 | Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over ERA Highlights 2023 Podcast

Maximale RAAS-blokkade bij CKD-patiënten met (risico op) hyperkaliëmie

nov 2020

Lees meer over Maximale RAAS-blokkade bij CKD-patiënten met (risico op) hyperkaliëmie

MedNet Nefrologie 2024-03

nov 2024

Lees meer over MedNet Nefrologie 2024-03

MedNet Nefrologie 2024-02

jul 2024

Lees meer over MedNet Nefrologie 2024-02

MedNet Nefrologie 2024-01

apr 2024

Lees meer over MedNet Nefrologie 2024-01

MedNet Nefrologie 2023-03

dec 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-03

MedNet Nefrologie 2023-02

jul 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-02

MedNet Nefrologie 2023-01

apr 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-01

MedNet Nefrologie 2022-03

dec 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-03

MedNet Nefrologie 2022-02

jul 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-02

MedNet Nefrologie 2022-01

apr 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-01