Een grootschalige Zweedse registerstudie, beschreven in JAMA Network Open, wijst op een mogelijke associatie tussen het gebruik van veelvoorkomende psychiatrische medicatie en zowel het risico op als de prognose van amyotrofische laterale sclerose (ALS).
ALS is een slopende neurodegeneratieve ziekte die de bovenste en onderste motorische neuronen aantast. Hoewel ALS lange tijd werd beschouwd als een ziekte die alleen de motorische neuronen aantast, wordt steeds meer erkend dat patiënten met ALS psychiatrische symptomen vertonen. In de patiëntcontrolestudie werden ruim 1.000 patiënten met ALS vergeleken met bijna 5.281 controlepersonen. Ook broers, zussen en echtgenoten werden als relatieve controles meegenomen.
Het gebruik van anxiolytica, hypnotica/sedativa en antidepressiva vóór de diagnose werd in verband gebracht met een verhoogd risico op ALS. Deze waren respectievelijk 34%, 21% en 26% hoger in vergelijking met niet-gebruikers. Daarnaast bleek dat patiënten met ALS die al voor de diagnose dergelijke medicatie gebruikten, een slechtere overleving hadden. Zo was het sterfterisico hoger bij patiënten die eerder anxiolytica (HR 1,52) of antidepressiva (HR 1,72) gebruikten.
De auteurs benadrukken dat niet met zekerheid kan worden vastgesteld of het verhoogde risico toe te schrijven is aan de medicatie zelf, dan wel aan de onderliggende psychiatrische aandoeningen waarvoor deze middelen zijn voorgeschreven. Familiaire confounding kon slechts gedeeltelijk worden uitgesloten. Verder onderzoek is nodig om uitsluitsel te geven over causale verbanden en om te bepalen of psychiatrische stoornissen en hun behandeling een vroege marker van neurodegeneratieve processen kunnen zijn.
Bron: