Versnippering van systemische oncologische zorg

Delen via:

In Nederland zijn systemische oncologische behandelingen erg versnipperd georganiseerd over ziekenhuizen: veel ziekenhuizen behandelen weinig patiënten en weinig ziekenhuizen behandelen veel patiënten. Dat blijkt uit een studie vanuit Zorginstituut Nederland. Onderzoekster dr. Lonneke Timmers licht de studie toe.

Wat heb je onderzocht?

We hebben onderzoek gedaan naar alle add-on geneesmiddelen die in Nederland gebruikt worden in de oncologie. Dat hebben we gedaan met landelijke declaratiedata van Vektis uit 2019, uit alle 73 ziekenhuizen die systemische antikankerbehandelingen doen. We hebben gekeken naar alle 38 indicaties in de oncologie en hematologie, en naar zowel oude chemotherapieën als nieuwere, dure geneesmiddelen.

Wat was het doel van de studie?

We wilden in kaart brengen hoeveel patiënten per indicatie per ziekenhuis worden behandeld met geneesmiddelen. Daarvoor hebben we het aantal unieke patiënten geteld per ziekenhuis en per indicatie. Dat hebben we niet verder uitgesplitst per middel en ook het aantal kuren per patiënt maakte niet uit. Het ging om het aantal unieke patiënten in een jaar voor de indicaties.

Wat heeft dat opgeleverd?

Er is een aantal grote indicaties, zoals borstkanker. We zien dat dat in alle ziekenhuizen in Nederland behandeld wordt, met een groot volume aan patiënten per ziekenhuis. Daarnaast zijn er veel indicaties met weinig patiënten, die toch verspreid over veel ziekenhuizen in het land behandeld worden. Onze hoofdconclusie is dan ook: veel ziekenhuizen behandelen weinig patiënten en weinig behandelen veel. Dat geldt dus alleen voor systemische behandeling. We kunnen niet zien of en hoeveel patiënten bijvoorbeeld afzien van medicatie. 

Waarom is dit resultaat van belang?

Het laat zien dat systemische behandeling in Nederland heel gefragmenteerd gebeurt. We hebben weliswaar geen behandeluitkomsten onderzocht, maar de vraag is of het geven van deze therapieën optimaal is georganiseerd. Het is bekend dat er een relatie is tussen volume en kwaliteit van zorg. Dat geldt vooral voor chirurgische interventies, maar waarschijnlijk ook voor verschillende indicaties voor systemische therapie. Kennis en ervaring wat betreft de aandoening en de behandeling ervan spelen mee bij behandelkeuzes. Ook zijn studies beter te organiseren bij een hoger volume aan patiënten.

Adviseert de publicatie een minimaal volume?

Het was niet onze opzet om volumenormen aan te geven. Maar voor onze analyses hebben we wel grenswaarden gelegd bij behandeling van 10 en van 30 patiënten per jaar. Bij een grenswaarde van 10 patiënten vonden we voor 19 indicaties dat meer dan de helft van de ziekenhuizen onder die grenswaarde zit. Dat zijn dus kleine aantallen voor veel ziekenhuizen. Voor de grenswaarde van 30 patiënten blijkt voor 25 indicaties dat de meerderheid van alle ziekenhuizen die grenswaarde niet haalt met hun systemische behandelingen.

Maar het is uit de studie dus niet bekend wat de uitkomst is van de behandelingen?

Dat klopt. Maar ons uitgangspunt was dat volume wel degelijk iets kan zeggen over de kwaliteit van de uitkomst. Uiteraard zijn er veel slagen om de arm, zo kan er sprake zijn van netwerkzorg of overleg tussen ziekenhuizen. Dat hebben we niet onderzocht, maar het is wel algemeen geaccepteerd dat volume ertoe doet.  

Is de uitkomst van de studie verrassend?

Ik had wel een dergelijke uitkomst verwacht, maar de organisatie van systemische behandeling is toch meer versnipperd dan ik had gedacht. Ik denk dat het waardevol is dat dit nu is onderzocht. Het inzicht kan bijdragen aan de discussie over concentratie en netwerkzorg. Feitelijk is er slechts voor 1 systemische therapie een SONCOS-volumenorm, namelijk voor de behandeling van niercelcarcinoom, waarvoor de norm ligt bij 10 patiënten per jaar. Maar voor andere indicaties is er geen norm. Het gesprek over de organisatie van zorg komt nu op gang, mede vanwege het Integraal Zorgakkoord. Daarin staat dat partijen samen afspraken moeten maken over concentratie en spreiding van onder andere oncologische behandelingen, met een richtinggevende volumenorm van 50 tot 100 patiënten per interventie. De komende tijd zijn er rondetafelgesprekken om dit te bespreken en het staat nog lang niet vast dat dat de norm zal worden. De versnippering die uit onze studie blijkt, lijkt ons voldoende reden tot gesprek over een optimale organisatie van zorg. 

Referentie:

Peeters NWL, Vreman RA, Cirkel GA, et al. Systemic anticancer treatment in the Netherlands: Few hospitals treat many patients, many hospitals treat few patients. Health Policy. 2023;135:104865. 

Verhoogd risico op cutane tumoren bij mycosis fungoides

okt 2024 | Dermato-oncologie, Lymfoom

Lees meer over Verhoogd risico op cutane tumoren bij mycosis fungoides

Nieuwe strategieën om de respons op taxaanbehandeling bij uitgezaaide prostaatkanker te verlengen

okt 2024 | Uro-oncologie

Lees meer over Nieuwe strategieën om de respons op taxaanbehandeling bij uitgezaaide prostaatkanker te verlengen

Onderzoek naar lymfekliermetastasen bij baarmoederhalskanker

okt 2024 | Gynaecologische oncologie

Lees meer over Onderzoek naar lymfekliermetastasen bij baarmoederhalskanker

Dendritische celvaccinatie veelbelovend bij patiënten met resectabel pancreascarcinoom

okt 2024 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Dendritische celvaccinatie veelbelovend bij patiënten met resectabel pancreascarcinoom

Veelbelovende nieuwe immuuntherapie tegen kanker

okt 2024 | Immuuntherapie, Lymfoom

Lees meer over Veelbelovende nieuwe immuuntherapie tegen kanker

Platinagebaseerde chemotherapie plus pembrolizumab of nivolumab-ipilimumab bij NSCLC

okt 2024 | Immuuntherapie, Longoncologie

Lees meer over Platinagebaseerde chemotherapie plus pembrolizumab of nivolumab-ipilimumab bij NSCLC

Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

1 okt 2024 om 12:00 | Lymfoom

Lees meer over Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

10 sep 2024 om 20:00

Lees meer over Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

1 jul 2024

Lees meer over Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

10 jun 2024 om 16:30 | Lymfoom

Lees meer over Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

19 feb 2024 om 17:30 | Borstkanker

Lees meer over Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

Prostaatkanker nu en in de toekomst

25 jan 2024 | Uro-oncologie

Lees meer over Prostaatkanker nu en in de toekomst

Niet-melanoom huidkanker in de regio

31 aug 2023 | Dermato-oncologie, Radiotherapie

Lees meer over Niet-melanoom huidkanker in de regio

Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

16 mei 2023 om 17:30

Lees meer over Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

Borstkanker; een update op alle vlakken

9 mei 2023 om 20:00 | Borstkanker, Neuro-oncologie

Lees meer over Borstkanker; een update op alle vlakken

Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Lees meer over Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Lees meer over Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuïstiek

Lees meer over Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuïstiek
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Melanoom in vroeg stadium op het spoor

okt 2024 | Dermato-oncologie

Lees meer over Melanoom in vroeg stadium op het spoor

Melanoom snel in beeld met kunstmatige intelligentie

sep 2024 | Dermato-oncologie

Lees meer over Melanoom snel in beeld met kunstmatige intelligentie

Trastuzumab-deruxtecan bij gevorderde HER2+ borstkanker met hersenmetastasen

sep 2024 | Borstkanker

Lees meer over Trastuzumab-deruxtecan bij gevorderde HER2+ borstkanker met hersenmetastasen

PRMT5-remmer AMG 193 bij solide tumoren met MTAP-deletie

sep 2024 | Longoncologie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over PRMT5-remmer AMG 193 bij solide tumoren met MTAP-deletie

BCMA bispecifieke middelen en CAR T-celtherapie bij MM in de praktijk

sep 2024 | MM

Lees meer over BCMA bispecifieke middelen en CAR T-celtherapie bij MM in de praktijk

Triple-B: carboplatine-cyclofosfamide versus paclitaxel met of zonder atezolizumab bij mTNBC

sep 2024 | Borstkanker

Lees meer over Triple-B: carboplatine-cyclofosfamide versus paclitaxel met of zonder atezolizumab bij mTNBC

Niet-operatief management optie bij pMMR lokaal gevorderd rectumcarcinoom na complete respons

sep 2024 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Niet-operatief management optie bij pMMR lokaal gevorderd rectumcarcinoom na complete respons

Het overwinnen van resistentie tegen PD-(L)1-remmers bij NSCLC

sep 2024 | Longoncologie

Lees meer over Het overwinnen van resistentie tegen PD-(L)1-remmers bij NSCLC

AI-model kan tumormutaties op basis van pathologiebeelden voorspellen

sep 2024

Lees meer over AI-model kan tumormutaties op basis van pathologiebeelden voorspellen

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

feb 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

dec 2023 | Uro-oncologie

Lees meer over Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

Podcast pancreascarcinoom

dec 2022 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Podcast pancreascarcinoom

Slokdarm- en maagkanker

jun 2021 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Slokdarm- en maagkanker

Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

feb 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

sep 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

MedNet Oncologie 2024-04

aug 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-04

MedNet Oncologie special Borstkanker 2024

jul 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Borstkanker 2024

MedNet Oncologie special Longkanker 2024

jun 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2024

MedNet Oncologie 2024-03

jun 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-03

MedNet Oncologie 2024-02

apr 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-02

MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2024

mrt 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2024

MedNet Oncologie 2024-01

feb 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-01

MedNet Oncologie 2023-06

dec 2023

Lees meer over MedNet Oncologie 2023-06