Een eensluidende definitie voor SLE in remissie

Delen via:
EULAR 2021

Remissie is het behandeldoel bij lupus erythematodes (SLE),1 maar tot nu ontbrak een gemeenschappelijke definitie over wat remissie dan is. Die definitie is er nu, dankzij het Definition Of Remmission In SLE (DORIS)-project.

“De definitie maken is mede zo lastig omdat de uitkomsten van SLE nog steeds matig zijn: patiënten ervaren een lage kwaliteit van leven2 en de mortaliteit is nog steeds significant hoog”,3 vertelt hoogleraar Klinische Immunologie en Reumatologie Ronald van Vollenhoven van het Amsterdam UMC. “Beter behandelen kan met nieuwe medicatie, maar ook met beter gebruik van huidige behandelingen. Zo kwam er eerder al de aanbeveling om SLE ‘treat to target’ te behandelen1 met als doel remissie.”

Lange weg

Omdat er geen uniforme definitie van remissie bestond, werkte de DORIS-groep met medisch specialisten in reumatologie, nefrologie, dermatologie en klinische immunologie en patiëntvertegenwoordigers de afgelopen vijf jaar al aan een raamwerk, op basis van systematische literatuurreviews, specifieke onderzoeksvragen en de mate van bewijs. Dit jaar kwamen de zestig leden ook tot consensus over een werkbare definitie. Die luidt: “Een klinische SLEDAI gelijk aan nul, een lage score op de Physician Global Assessment-vragenlijst [< 0,5 (0-3)], en een stabiele medische behandeling: dat zijn de kernpunten van de definitie SLE in remissie.”

Stabiele behandeling

Serologie en tijdsduur vallen buiten de definitie van remissie. “Serologie is niet betekenisvol voor de behandeling”, legt Van Vollenhoven uit. “Dat geldt ook voor de term ‘duurzaam’.” Verder mag de patiënt nog antimalaria, een lage dosis prednison (5 mg/dag of minder), en/of immuunsuppressiva inclusief biologicals gebruiken. “Helemaal geen medicatie meer nodig hebben, komt namelijk zeer zelden voor en is dus niet bruikbaar in de praktijk.” Tot slot adviseert Van Vollenhoven: “Gebruik deze definitie als het na te streven behandeldoel in klinische zorg, als concept in onderwijs, en als belangrijkste uitkomstmaat in onderzoek, zowel bij klinische trials als observationele studies.”

Literatuur:

  1. Van Vollenhoven RF, Mosca M, Bertsias G, et al. Ann Rheum Dis. 2014;73:958-967.
  2. Bexelius C, Wachtmeister K, Skare P, et al. 2013;22:793-801.
  3. Bultink IEM, De Vries F, Van Vollenhoven R, et al. Rheumatology (Oxford). 2021;60:207-216.

Bron:

Van Vollenhoven R, Bertsias G, Doria A, et al. The 2021 DORIS definition of remission in SLE – final recommendations from an international task force. EULAR 2021, oral presentation 0296.

Enterisch gecoat mycofenolaat is effectief bij actieve SLE

okt 2017 | SLE

Lees meer over Enterisch gecoat mycofenolaat is effectief bij actieve SLE

Vergoeding offlabelindicaties van biologicals beter geregeld

okt 2017

Lees meer over Vergoeding offlabelindicaties van biologicals beter geregeld

Marker voor rookschade gevonden

okt 2017 | RA

Lees meer over Marker voor rookschade gevonden

Immunosuppressiva zijn nuttig, maar hebben een bescheiden effect bij dcSSc

okt 2017 | Sclerodermie

Lees meer over Immunosuppressiva zijn nuttig, maar hebben een bescheiden effect bij dcSSc

Monogenetische ziekten bieden nieuwe inzichten

okt 2017

Lees meer over Monogenetische ziekten bieden nieuwe inzichten

Meer myocardinfarcten bij artritispatiënten

okt 2017 | Arthritis psoriatica, Artrose

Lees meer over Meer myocardinfarcten bij artritispatiënten

SpA café 10: Jubileumeditie!

11 dec 2025 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 10: Jubileumeditie!

Reumatologie Quiz 2025

25 nov 2025 om 20:00 | Arthritis psoriatica, RA, Sclerodermie

Lees meer over Reumatologie Quiz 2025

Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

2 jul 2025 om 20:00 | Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

PsD Hand in hand: De kracht van samenwerking tussen dermatoloog en reumatoloog

30 jun 2025 om 20:00 | Arthritis psoriatica, Artritis, Psoriasis

Lees meer over PsD Hand in hand: De kracht van samenwerking tussen dermatoloog en reumatoloog

Keynote webinar | Spotlight on advances in lupus

27 mei 2025

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on advances in lupus

SpA café 9: Patiëntspecifiek behandelen bij uitzonderingen zoals uveïtis

15 mei 2025 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 9: Patiëntspecifiek behandelen bij uitzonderingen zoals uveïtis

SpA café 8:
De nieuwe richtlijnen voor Arthritis Psoriatica

2 okt 2024 om 18:30 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 8:
De nieuwe richtlijnen voor Arthritis Psoriatica

Masterclass: Psoriatic Disease recente ontwikkelingen in de behandeling

30 jul 2024 | Artritis, Psoriasis

Lees meer over Masterclass: Psoriatic Disease recente ontwikkelingen in de behandeling

SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

11 apr 2024 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk
Er zijn geen e-learnings gevonden.
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Respons op methotrexaat verbetert met goedkope en veilige interventie

nov 2025 | RA

Lees meer over Respons op methotrexaat verbetert met goedkope en veilige interventie

Machinelearningmodel voorspelt huidverbetering bij sclerose vroeg en accuraat

nov 2025 | Sclerodermie

Lees meer over Machinelearningmodel voorspelt huidverbetering bij sclerose vroeg en accuraat

Flowcytometrie voor snelle bepaling van interferonactiviteit bij kinderen

nov 2025 | JIA, SLE

Lees meer over Flowcytometrie voor snelle bepaling van interferonactiviteit bij kinderen

De expert tipt: deze ACR-presentaties zijn direct toepasbaar in de praktijk

nov 2025 | Arthritis psoriatica, Psoriasis, RA, SLE

Lees meer over De expert tipt: deze ACR-presentaties zijn direct toepasbaar in de praktijk

Late breaker: deucravacitinib bij PsA werkzaam en veilig tot week 52

nov 2025 | Arthritis psoriatica

Lees meer over Late breaker: deucravacitinib bij PsA werkzaam en veilig tot week 52

Combinatie van denosumab en romosozumab: wel anabole werking, geen rebound

nov 2025 | Osteoporose

Lees meer over Combinatie van denosumab en romosozumab: wel anabole werking, geen rebound

Real-world studie: filgotinib geeft snelle en aanhoudende verbetering bij RA

nov 2025 | RA

Lees meer over Real-world studie: filgotinib geeft snelle en aanhoudende verbetering bij RA

“Opvlammingen? Vraag je patiënt eens naar voeding, vitaminen en voltage”

nov 2025 | Artritis, Fibromyalgie

Lees meer over “Opvlammingen? Vraag je patiënt eens naar voeding, vitaminen en voltage”

De nauwkeurige handscans van Arthur en Diana schelen de staf veel tijd

nov 2025 | Arthritis psoriatica, Artrose, RA

Lees meer over De nauwkeurige handscans van Arthur en Diana schelen de staf veel tijd

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

nov 2020

Lees meer over De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

okt 2020

Lees meer over Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

aug 2020 | RA, SLE

Lees meer over De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

MedNet Reumatologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Reumatologie 2025-03

MedNet Reumatologie 2025-02

jul 2025

Lees meer over MedNet Reumatologie 2025-02

MedNet Reumatologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Reumatologie 2025-01

MedNet Reumatologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-03

MedNet Reumatologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-02

MedNet Reumatologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Reumatologie 2024-01

MedNet Reumatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-04

MedNet Reumatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-02

MedNet Reumatologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-01

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID