Geselecteerd door dr. Jonas de Jong
Implantatie van een pacemaker ter verhoging van de hartfrequentie bij inspanning leidt niet tot verbetering van de functionele status bij patiënten met hartfalen met behouden ejectiefractie en chronotrope incompetentie. Als gevolg van de implantatie traden er niet zelden bijwerkingen op.1 De resultaten werden gelijktijdig aan het congres gepubliceerd in Journal of the American Medical Association.2
Het doel van deze dubbelblinde gerandomiseerde studie was om vast te stellen of het implanteren en programmeren van een pacemaker ten behoeve van rate adaptive atrial pacing de trainingsprestaties bij patiënten met hartfalen met behouden ejectiefractie (HFpEF) en chronotrope incompetentie verbetert. Hiertoe werden 29 patiënten met een gemiddelde leeftijd van 66 jaar geïncludeerd. Zij kregen allemaal een pacemaker en werden vervolgens gerandomiseerd naar wel (n = 14) of geen (n = 15) rate adaptive atrial pacing gedurende de eerste 4 weken. Deze periode werd gevolgd door een wash-out van 4 weken, waarna een cross-over plaatsvond gedurende nog eens 4 weken. Het primaire eindpunt van de studie was zuurstofopname (VO2) op de anaerobe drempel (VO2,AT).
Uit de resultaten bleek dat – ondanks het optreden van significante verbeteringen in hartslag tijdens het sporten – rate adaptive atrial pacing geen gunstig effect had op trainingsprestaties of de gezondheidsstatus bij patiënten met HFpEF. De onderzoekers concludeerden dat het ontbreken van voordeel mogelijk gerelateerd is aan een afname van het slagvolume tijdens inspanning, waardoor de cardiac output uiteindelijk niet toeneemt.
Bijwerkingen die gerelateerd waren aan de pacemaker zelf, zoals pocketproblemen (10,3%), diepe veneuze trombose van de bovenste extremiteiten (3,4%) en pericardiale effusie waarvoor drainage nodig was (3,4%), deden zich bij 6 van de 29 (21%) deelnemers aan dit onderzoek voor. Uiteraard was dit een exploratieve kleine studie zonder definitieve antwoorden. De bevindingen zijn interessant, omdat in de recent gepubliceerde myPace-studie wel een duidelijk voordeel gezien werd van het verhogen van onder andere de lower rate bij patiënten met een meer gebruikelijke pacemakerindicatie, fysiologische pacing én HFpEF.3
Bronnen:
- Borlaug B, Reddy YNV, Koepp Borlaug KE, et al. Atrial pacing for heart failure with preserved ejection fraction: a randomized clinical trial. ACC/WCC Congress 2023, Late-Breaking Clinical Trials 407-08.
- Reddy YNV, Koepp KE, Carter R, et al. Rate-adaptive atrial pacing for heart failure with preserved ejection fraction The RAPID-HF randomized clinical trial. JAMA. Published online March 5, 2023. doi:10.1001/jama.2023.0675.
- Infeld M, Wahlberg K, Cicero J, et al. Effect of personalized accelerated pacing on quality of life, physical activity, and atrial fibrillation in patients with preclinical and overt heart failure with preserved ejection fraction. The myPACE randomized clinical trial. JAMA Cardiol. Published online February 1, 2023.