‘Gok niet dat een minder sterk middel bij MS volstaat’

Delen via:
ECTRIMS 2022

In een sessie over hoogeffectieve medicijnen bij MS hield prof. dr. Gavin Giovannoni uit Londen een vurig pleidooi voor het gebruik van deze sterke middelen in een vroeg stadium van MS.1 Hij vindt dat je als neuroloog niet mag ‘gokken’ op een minder sterk medicijn, omdat de kans groot is dat zo’n middel onvoldoende effect heeft en er onnodig veel schade ontstaat.

“We laten altijd grafieken zien van de voor- en nadelen van een bepaalde behandeling, maar we vergeten dan de nadelen van onderbehandelde MS”, zei Giovannoni. Die nadelen kunnen ingrijpend zijn: voor de kwaliteit van leven, relaties, werk, en mortaliteit. Zo heeft de helft van de MS-patiënten gemiddeld 10 jaar na de diagnose geen werk meer. Beginnen met een minder krachtig middel (escalatietherapie) vindt Giovannoni een gok, omdat je niet weet of de behandeling zal aanslaan. Wél bekend is, dat 80% van alle MS-patiënten die met een laageffectief middel beginnen, binnen 4 jaar nieuwe ziekteactiviteit heeft. Deze schade is onomkeerbaar. Van de patiënten die direct met een hoogeffectief middel beginnen (inductietherapie), krijgt maar 20% in de 4 jaar daarna nieuwe ziekteactiviteit.

Erg fraai bewijs voor het gunstige effect van inductietherapie is een studie waarin registergegevens van Zweden en Denemarken zijn vergeleken, landen waarin de behandelstrategie bij MS sterk verschilt.2 In Zweden kreeg 34,5% van de patiënten direct een hoogeffectief middel, in Denemarken slechts 7,6%. Zweedse patiënten hadden een 29% lagere kans om binnen een half jaar een toename in handicaps te ervaren (p = 0,004), en een 24% lagere kans op een EDSS-score van 3 (p = 0,03). “Als ik MS had,” zei Giovannoni, “zou ik in Zweden willen wonen.”

Hij benadrukte ook het belang van afnemend hersenvolume als voorspeller van afnemende cognitie, slechtere kwaliteit van leven, verlies van werk, enzovoort. Het effect van een behandeling moet daarom niet alleen worden afgemeten aan relapses, maar ook aan de impact op het verlies van hersenvolume. “We moeten streven naar normalisering van dat verlies.”

Nu on demand beschikbaar: de webcast MS: welk middel voor welke patiënt?

Bronnen:

  1. Giovannoni G. Flipping the pyramid and beyond. ECTRIMS 2022, abstract O007.
  2. Spelman T, Magyara M, Piehl F, et al. Treatment escalation vs immediate initiation of highly effective treatment for patients with relapsing-remitting multiple sclerosis. JAMA Neurol. 2021;78:1197-1204.

RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

mrt 2024 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

De lengte van een gen bepaalt veroudering

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over De lengte van een gen bepaalt veroudering

Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

mrt 2024

Lees meer over Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

20 okt 2022 | Diabetes

Lees meer over Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog
Er zijn geen e-learnings gevonden.

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

maandag 10 jun 2024 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

EAN in ORANJE 2024

maandag 1 jul 2024 van 18:00 tot 21:45 | Bewegingsstoornissen, Epilepsie, Neuro-vasculair

Lees meer over EAN in ORANJE 2024

Brede rand rondom laesie als biomarker voor snelle ziekteprogressie

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Brede rand rondom laesie als biomarker voor snelle ziekteprogressie

MS na het 50e levensjaar verschilt klinisch van MS die eerder begint

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS na het 50e levensjaar verschilt klinisch van MS die eerder begint

4 cognitieve fenotypen gevonden bij MS-patiënten

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over 4 cognitieve fenotypen gevonden bij MS-patiënten

Een slechte slaapstructuur verhoogt het risico op neurodegeneratie

jul 2023 | Dementie

Lees meer over Een slechte slaapstructuur verhoogt het risico op neurodegeneratie

Het International Consortium for Health Outcomes Measurement stelt kernset op van uitkomstmaten bij epilepsiezorg

jul 2023 | Epilepsie

Lees meer over Het International Consortium for Health Outcomes Measurement stelt kernset op van uitkomstmaten bij epilepsiezorg

Een gedeelte van de patiënten met migraine is zeer gevoelig voor objectieve veranderingen in het weer

jul 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Een gedeelte van de patiënten met migraine is zeer gevoelig voor objectieve veranderingen in het weer

MRI-studie biedt inzicht in hersengebieden betrokken bij houdingsinstabiliteit door de ziekte van Parkinson

jul 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over MRI-studie biedt inzicht in hersengebieden betrokken bij houdingsinstabiliteit door de ziekte van Parkinson

Deep learning-model geeft nauwkeurige voorspelling van toekomstige FDG-PET-scans bij mensen met een hoog risico op neurodegeneratie

jul 2023 | Dementie

Lees meer over Deep learning-model geeft nauwkeurige voorspelling van toekomstige FDG-PET-scans bij mensen met een hoog risico op neurodegeneratie

Acute hepatitis E-virusinfectie kan neuralgische amyotrofie veroorzaken

jul 2023 | Virale infecties

Lees meer over Acute hepatitis E-virusinfectie kan neuralgische amyotrofie veroorzaken

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

aug 2021 | Hoofdpijn

Lees meer over Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03

MedNet Neurologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-02

MedNet Neurologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-01