Het effect van cognitieve gedragstherapie op insomnia bij patiënten met RA

Delen via:
EULAR 2022

Een zes weken durende cognitieve gedragstherapie in een groep verbeterde de objectief gemeten slaapefficiëntie niet bij patiënten met reumatoïde artritis. Wel gaf deze therapie een verbetering op lange termijn van door de patiënt gerapporteerde uitkomsten, zoals vermoeidheid, impact van ziekte, depressie en pijn.1

Slapeloosheid komt veel voor bij patiënten met reumatoïde artritis (RA) en kan symptomen en klachten zoals vermoeidheid, depressieve symptomen en pijn verergeren.2 Het is aangetoond dat cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid positieve effecten heeft op de slaap bij andere klinische populaties.3,4 Cognitieve gedragstherapie is echter niet eerder onderzocht bij patiënten met RA.

In de hier gepresenteerde RCT kreeg de interventiegroep 6 weken cognitieve gedragstherapie van een getrainde verpleegkundige. De patiënten hadden gemiddeld 8 jaar insomnia. De primaire analyses waren gebaseerd op de intention-to-treat (ITT) populatie. Deze bestond uit 62 patiënten (89% vrouw), met een gemiddelde leeftijd van 58 jaar (SD 10), een DAS28-CRP van 3,4 (SD 1,0), een Insomnia Severity Index (ISI) score van 18,9 (SD 4,4) en een mediane Patient Global Assessment-score (PGA) van 55 (IQR 28;71). Primaire uitkomstmaat was slaapefficiëntie gemeten met polysomnografie (PSG).

Slaapefficiëntie

Op week 7 was de slaapefficiëntie 88,7% in de interventiegroep, vergeleken met 83,7% in de controlegroep (verschil: 5,0; 95%-BI -0,4 – 10,4; p = 0,068). Resultaten van PSG op week 26 waren niet verbeterd. Voor slaap- en RA-gerelateerde patiëntgerapporteerde uitkomsten (PROM’s) werden statistisch significante verschillen gevonden op week 26 tussen de interventiegroep en de controlegroep (slapeloosheid, RA-impact van ziekte, PGA).

Patiëntervaringen

De onderzoekers hebben ook gekeken naar de patiëntervaringen ten aanzien van cognitieve gedragstherapie.5 Deze ervaringen werden verzameld tijdens een face-to-face interview met 10 vrouwen en 1 man. Over het algemeen vonden de deelnemers cognitieve gedragstherapie uitdagend en veeleisend, maar tegelijkertijd ook zinvol. Zij wilden bepaalde componenten na afloop van de interventie blijven gebruiken om hun slaap verder te verbeteren. Alhoewel PSG geen significante verschillen liet zien tussen de interventie- en de controlegroep denken de onderzoekers dat cognitieve gedragstherapie toch belangrijke klinische implicaties kan hebben voor de behandeling van insomnia bij patiënten met RA vanwege de effecten op de patiëntgerapporteerde uitkomsten.

Bronnen

  1. Latocha KM, et al. The effect of group-based cognitive behavioural therapy for insomnia in patients with rheumatoid arthritis: a randomised controlled trial. EULAR 2022. Oral presentation OP0295-HPR.
  2. Løppenthin K, Esbensen BA, Jennum P, et al. Sleep quality and correlates of poor sleep in patients with rheumatoid arthritis. Clin Rheumatol. 2015 Dec;3412:2029-39.
  3. Sivertsen B, Omvik S, Pallesen S, et al. Cognitive behavioral therapy vs zopiclone for treatment of chronic primary insomnia in older adults: a randomized controlled trial. JAMA. 2006 Jun 28;29524:2851-8.
  4. Johnson JA, Rash JA, Campbell TS, et al. A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of cognitive behavior therapy for insomnia (CBT-I) in cancer survivors. Sleep Med Rev. 2016 Jun;27:20-8.
  5. Latocha KM, et al. Patients’ experiences of group-based cognitive behavioural therapy for insomnia in patients with rheumatoid arthritis: a qualitative study. EULAR 2022. Oral presentation OP0116-HPR.

Advies Zorginstituut: vergoed langdurige oefentherapie bij ernstige reumatoïde artritis

mrt 2024 | RA

Lees meer over Advies Zorginstituut: vergoed langdurige oefentherapie bij ernstige reumatoïde artritis

Na de COVID-19-pandemie: thuismonitoring en bloedafname via de vingerprik

mrt 2024 | RA

Lees meer over Na de COVID-19-pandemie: thuismonitoring en bloedafname via de vingerprik

Efficiënt gebruik van biologicals bij reumatoïde artritis

mrt 2024 | RA

Lees meer over Efficiënt gebruik van biologicals bij reumatoïde artritis

Effectiviteit en veiligheid van sirolimus bij cutane sarcoïdose

mrt 2024

Lees meer over Effectiviteit en veiligheid van sirolimus bij cutane sarcoïdose

Nieuwe biomarker voor jicht

mrt 2024 | Jicht

Lees meer over Nieuwe biomarker voor jicht

Veiligheid en verdraaglijkheid van intraveneus immuunglobuline bij actieve dermatomyositis

mrt 2024

Lees meer over Veiligheid en verdraaglijkheid van intraveneus immuunglobuline bij actieve dermatomyositis

SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

11 apr 2024 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

11 mrt 2024 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

8 nov 2023 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

30 okt 2023 om 20:00 | Artrose

Lees meer over ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

3 okt 2023 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

6 mrt 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

21 dec 2022 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

Webinar: Reumatologie actueel

15 nov 2022

Lees meer over Webinar: Reumatologie actueel

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

e-learning SpA in de praktijk

Psoriasis, Spondyloartritis

Lees meer over e-learning SpA in de praktijk
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Hoe abortuswetgeving invloed heeft op de reumatologiepatiënt

nov 2023 | Arteriitis, Arthritis psoriatica, Artrose, RA, SLE, Spondyloartritis

Lees meer over Hoe abortuswetgeving invloed heeft op de reumatologiepatiënt

Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis, Vaccinatie

Lees meer over Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

AI berekent straks de Sharp/van der Heijde-score bij RA

nov 2023 | RA

Lees meer over AI berekent straks de Sharp/van der Heijde-score bij RA

Op zoek naar de optimale timing om belimumab te starten

nov 2023 | SLE

Lees meer over Op zoek naar de optimale timing om belimumab te starten

Gaan digitale biomarkers de zorgkloof bij PsA en RA oplossen?

nov 2023 | RA, Spondyloartritis

Lees meer over Gaan digitale biomarkers de zorgkloof bij PsA en RA oplossen?

Behandeling RA met hydroxychloroquine verlaagt kans op leververvetting

nov 2023 | Hepatologie, RA

Lees meer over Behandeling RA met hydroxychloroquine verlaagt kans op leververvetting

Zwangerschap met reumatische aandoening geeft opvallend hoog CV-risico

nov 2023 | Arteriitis, Arthritis psoriatica, Artrose, JIA, RA, Sclerodermie, SLE, Spondyloartritis

Lees meer over Zwangerschap met reumatische aandoening geeft opvallend hoog CV-risico

Goed vergeleken: TNF-alfa- en JAK-remmer in real-life setting

nov 2023 | RA

Lees meer over Goed vergeleken: TNF-alfa- en JAK-remmer in real-life setting

Nieuwe EULAR-richtlijn: hoe vermoeidheid te behandelen?

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Artrose, JIA, Jicht, RA, Sclerodermie, Sjögren, SLE, Spondyloartritis

Lees meer over Nieuwe EULAR-richtlijn: hoe vermoeidheid te behandelen?

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

nov 2020

Lees meer over De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

okt 2020

Lees meer over Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

aug 2020 | RA, SLE

Lees meer over De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

MedNet Reumatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-04

MedNet Reumatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-02

MedNet Reumatologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-01

MedNet Reumatologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-04

MedNet Reumatologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-03

MedNet Reumatologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-02

MedNet Reumatologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-01