MS na het 50e levensjaar verschilt klinisch van MS die eerder begint

Delen via:
ECTRIMS 2023

Bij late-onset MS treden de eerste symptomen van MS op na het 50e levensjaar. Kenmerken van dit type MS zijn onder meer een relatief hoge prevalentie van bewegingsstoornissen en van primair progressieve MS. Ook is mogelijk sprake van snellere en sterkere neurodegeneratie dan bij patiënten die op lagere leeftijd symptomen krijgen, ofwel adult-onset MS. 

Prof. Weinstock-Guttman deed een literatuurstudie naar de klinische kenmerken en imagingresultaten bij patiënten met late-onset MS (LOMS) en maakte een vergelijking met patiënten met adult-onset MS (AOMS). Zij vond variatie in de prevalentie van LOMS tussen studies, waarbij een recente meta-analyse liet zien dat circa 5% van alle MS-patiënten LOMS heeft. Het bleek dat bij LOMS de eerste symptomen vaker bewegingsstoornissen zijn, terwijl bij AOMS vaker als eerste sensorische problemen en visuele symptomen optreden. Verder kwam bij LOMS-patiënten primair progressieve MS het meeste voor, terwijl dit bij AOMS-patiënten relapsing remitting MS was. 

Uit een cohortstudie in Brits-Columbia bleek dat mensen met AOMS gemiddeld na 27,7 jaar een Expanded Disability Status Scale (EDSS)-score van 6 bereikten, terwijl dit bij LOMS 16,9 jaar was. Opvallend was dat mensen met AOMS deze score gemiddeld op jongere leeftijd hadden dan LOMS-patiënten, namelijk op de leeftijd van 58,4 jaar versus 71,2 jaar. Uit een vergelijking tussen MRI-scans van mensen met LOMS en AOMS-patiënten die waren gematcht op leeftijd, bleek dat neurodegeneratie gedurende een periode van 5 jaar sneller verliep en ernstiger was in de LOMS-groep dan in de AOMS-groep. 

De effectiviteit van ziektemodificerende therapieën (DMT’s) op het optreden van relapses was vergelijkbaar tussen LOMS- en AOMS-patiënten. Daarentegen bleek dat de effectiviteit van DMT’s op de vermindering van ziekteprogressie afneemt met de leeftijd. Volgens Weinstock-Guttman is het belangrijk dat bij toekomstige klinische trials meer oudere patiënten geïncludeerd worden, omdat over deze groep nog relatief weinig bekend is. 

Bron: 

Weinstock-Guttman B. Late- onset MS, clinical and imaging features. ECTRIMS 2023, abstract O014/4037.

Beroerte voorkomen met bestaande medicijnen

jun 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Beroerte voorkomen met bestaande medicijnen

Lixisenatide bij vroege Parkinson: minder progressie van motorische beperkingen

jun 2024 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Lixisenatide bij vroege Parkinson: minder progressie van motorische beperkingen

Adviespanel FDA positief over donanemab

jun 2024 | Dementie

Lees meer over Adviespanel FDA positief over donanemab

Stop met actieve bloeddrukverlaging voor trombolyse bij acuut herseninfarct

jun 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Stop met actieve bloeddrukverlaging voor trombolyse bij acuut herseninfarct

Rapportagebias in studies naar ziektemodificerende middelen bij MS

jun 2024 | Multipele Sclerose

Lees meer over Rapportagebias in studies naar ziektemodificerende middelen bij MS

Conclusies over behandeling van RSE met CIVAD’s beperkt

jun 2024 | Epilepsie

Lees meer over Conclusies over behandeling van RSE met CIVAD’s beperkt

Neurologisch Jaaroverzicht 2025

15 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2025

Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

4 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

25 nov 2025 om 19:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

Ouder worden met MS

12 nov 2025 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Ouder worden met MS

Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

20 okt 2025 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

2 jul 2025 om 20:00 | Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

12 mei 2025 om 20:00 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Behandeling van chronische migraine met cannabidiol

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Behandeling van chronische migraine met cannabidiol

De link tussen oestrogenen en CGRP

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over De link tussen oestrogenen en CGRP

Migraineaanvallen en oxytocine: wat is het verband?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Migraineaanvallen en oxytocine: wat is het verband?

Rol voor endocannabinoïde systeem bij anti-CGRP-therapieresistente patiënten?

dec 2025 | Hoofdpijn

Lees meer over Rol voor endocannabinoïde systeem bij anti-CGRP-therapieresistente patiënten?

Confocale microscopie van de cornea toont afwijkingen bij migrainepatiënten

dec 2025 | Hoofdpijn, Hoornvliesaandoeningen

Lees meer over Confocale microscopie van de cornea toont afwijkingen bij migrainepatiënten

Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

nov 2025 | Dementie, Diabetes

Lees meer over Goede cardiovasculaire gezondheid beschermt hersenen bij mensen met diabetes

Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

nov 2025 | Neuro-vasculair, Ritmestoornissen

Lees meer over Ablatie vermindert beroerterisico bij AF

De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over De langetermijneffecten van een leefstijlinterventie bij MS

Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

sep 2025 | Multipele Sclerose

Lees meer over Aantal ruggenmerglaesies hangt samen met snellere escalatie van behandeling

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID