“Prodromale fase van MS afleidbaar uit zorggebruik”

Delen via:
ECTRIMS 2020

MS heeft een prodromale fase van tussen de 5 en 10 jaar voorafgaand aan de herkenning van de eerste klinische symptomen. Er zijn heel veel prodromale symptomen die kunnen wijzen op MS, maar geen enkele ervan is specifiek voor deze aandoening. Dit zei prof. dr. Helen Tremlett (University of British Columbia, Canada) in haar lezing tijdens de inleidende plenaire sessie van het virtuele ECTRIMS-congres.

Prof. dr. Tremlett zei dat nog maar 20 jaar geleden het bestaan van een prodromale fase van MS ontkend werd.1 Ze liet veel onderzoeken de revue passeren die wat haar betreft ruim voldoende bewijs hebben geleverd voor een prodromale fase bij MS van tussen de 5 en 10 jaar voor de eerste demyeliniserende gebeurtenis. Ze weet uit eigen ervaring dat veel MS-patiënten in de jaren voor de diagnose uiteenlopende gezondheidsklachten zeggen te hebben. Eigen recent gecontroleerd onderzoek bij bijna 14.000 MS-patiënten bevestigde dit.2 In de 5 jaar voor de eerste demyeliniserende gebeurtenis nam het percentage ziekenhuisopnames toe met 75% en het aantal keren dat een beroep op een arts werd gedaan met 88%. Sommige uitkomsten waren onverwacht, bijvoorbeeld dat ook het aantal consulten bij de dermatoloog toenam, evenals het aantal recepten voor huidaandoeningen.

Prof. Tremlett benadrukte dat een overvloed aan symptomen is gelinkt aan de prodromale fase van MS: angststoornissen, depressie, stemmingswisselingen, prikkelbaredarmsyndroom, blaasklachten, anemie, hoofdpijn, migraine, slaapklachten, fibromyalgie en cognitieve klachten. Er zijn aanwijzingen voor verbanden tussen bepaalde aspecten van de prodromale fase enerzijds en geslacht, leeftijd en verloop van de MS anderzijds. Zo hebben patiënten met relapsing remitting MS (RRMS) in de prodromale fase vaker huidgerelateerde klachten dan patiënten met primair progressieve MS (PPMS). Ook zijn er in de prodromale fase veranderingen in gedrag en leefstijl geobserveerd; met name in het jaar voorafgaand aan de diagnose waren er bijvoorbeeld minder zwangerschappen.2

Prof. Tremlett is van mening dat er gestreefd moet worden naar het ontwikkelen van een risicoscore voor prodromale MS, mede aan de hand van biomarkers zoals neurofilament-light (NfL) en beeldvormende technieken. Een voldoende hoge score zou dan kunnen resulteren in opname in een trial die neuroprotectie als doel heeft. Uiteindelijk zal een betere herkenning van de prodromale fase bij MS volgens prof. Tremlett hopelijk leiden tot vroegere herkenning en verbreding van de ‘window of opportunity’ voor effectieve behandeling van MS.

Bronnen:

1. Tremlett H. The MS Prodrome. MSVIRTUAL2020, PL01.01.

2. Wijnands JA, et al. Five years before multiple sclerosis onset: Phenotyping the prodrome. Mult Scler. 2019;25(8):1092-101.

RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

mrt 2024 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

De lengte van een gen bepaalt veroudering

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over De lengte van een gen bepaalt veroudering

Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

mrt 2024

Lees meer over Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

20 okt 2022 | Diabetes

Lees meer over Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog
Er zijn geen e-learnings gevonden.

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

maandag 10 jun 2024 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

EAN in ORANJE 2024

maandag 1 jul 2024 van 18:00 tot 21:45 | Bewegingsstoornissen, Epilepsie, Neuro-vasculair

Lees meer over EAN in ORANJE 2024

Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

Veel MS-patiënten hebben ook migraine

dec 2023 | Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Veel MS-patiënten hebben ook migraine

Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

dec 2023 | Hoofdpijn, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

aug 2021 | Hoofdpijn

Lees meer over Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03

MedNet Neurologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-02

MedNet Neurologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-01