Resistentie tegen tweedegeneratie-integraseremmers (INSTI’s) zoals dolutegravir, bictegravir en cabotegravir komt vaker voor dan gedacht. Dat blijkt uit een tussentijdse analyse van het internationale ROSETTA-register. Onderzoeker Mafalda Miranda van het UMC Utrecht presenteerde de belangrijkste uitkomsten.
INSTI’s worden beschouwd als middelen met een hoge genetische barrière tegen resistentie. Toch komen in de klinische praktijk zeldzame gevallen van virologisch falen met resistentie voor. Het ROSETTA-register verzamelt sinds 2023 genotypische en fenotypische gegevens van mensen met hiv bij wie virologisch falen van tweedegeneratie-INSTI’s is opgetreden. Het register wil zo inzicht krijgen in de bijbehorende klinische kenmerken en mutatiepatronen.
Tussentijdse resultaten
Deze tussentijdse analyse omvatte 220 mensen met hiv uit Afrika, Amerika en Europa die virologisch falen vertoonden (2 keer opeenvolgend falen op een VL > 50 cp/mL of 1 keer > 200cp/mL) op een tweedegeneratie-INSTI zonder aanwijzingen voor therapieontrouw. De mediane leeftijd was 42 jaar, 68,2% was man, 36,1% had het klinische stadium aids. De meerderheid gebruikte dolutegravir (82%), gevolgd door bictegravir (12%) en cabotegravir (6%).
Ook bij lage viral load
Bij 40,7% (88/216) werd resistentie tegen een tweedegeneratie-INSTI aangetoond. Resistentie kwam vaker voor bij eerdere blootstelling aan antiretrovirale therapie of aan een eerstegeneratie-INSTI en bij langduriger gebruik van de tweedegeneratie-INSTI. Opvallend was dat resistentie ook werd vastgesteld bij een relatief lage viral load (< 1000 cp/ml).
Subtypes
De meest voorkomende mutatie was G140S, dat vaker werd gezien bij subtype B dan bij non-B (40 versus 2,9%, p = 0,019). De mutaties R263K en G118R kwamen juist minder vaak voor bij patiënten met eerdere blootstelling aan eerstegeneratie-INSTI’s. Bij xTC-bevattende regimes kwam de klassieke M184V-mutatie in het reverse-transcriptasegen vaker voor bij tweedegeneratie-INSTI-resistentie dan zonder (76,7 versus 9,1%, p < 0,001). De bevindingen benadrukken het belang van resistentietesten bij elk virologisch falen, ook bij een lage virale load.
Bron:
Miranda MNS, Van Kampen JJA, Seguin-Devaux C, et al. Mapping patterns of resistance to 2nd generation INSTI in clinical practice: results from the ROSETTA-registry. EACS 2025, oral session 01.03.