Céleste van der Togt promoveerde op 30 januari 2025 aan de Radboud Universiteit Nijmegen op het proefschrift ‘Further optimising treatment with biologicals and JAK-inhibitors in inflammatory arthritis – Focus on vaccine effectiveness and cost-effectiveness’. Als promotoren traden dr. Alfons ten Broeder en prof. dr. Bart van den Bemt op. Copromotoren waren dr. Lise Verhoef en dr. David ten Cate. Céleste van der Togt werkt momenteel als AIOS reumatologie in ziekenhuis Rijnstate te Arnhem.
Wat was het doel van je promotieonderzoek?
Het doel van mijn promotieonderzoek was het optimaliseren van het gebruik van de dure geneesmiddelen binnen de reumatologie, de biologicals en JAK-remmers, met name zinniger en zuiniger gebruik. Binnen dit onderwerp heb ik een aantal deelonderzoeken gedaan.
Wat wil jij dat de klinische dokter van jouw onderzoek weet?
Zoals aangegeven, heb ik verschillende deelonderzoeken gedaan op het onderwerp. Het eerste deel ging over rituximab en vaccinaties. Voor de COVID-tijd was er met name onderzoek dat liet zien dat mensen met rituximab geen vaccinatierespons haalden. Wij hebben laten zien dat er bij een lagere dosis rituximab en een langere tijd tussen de laatste rituximab en de vaccinatie, er vaker wel een goede antistofrespons na vaccinatie wordt gehaald. Bij voorkeur bouwen we de rituximab dus af naar 200 mg en wachten we ten minste 6 maanden met het toedienen van een vaccinatie na de laatste rituximab. Daarnaast lieten we zien dat in deze groep het toedienen van vervolgvaccinaties (bij eerder geen respons) zinvol is en dat de antistofrespons aanwezig blijft na een gift rituximab.
Het tweede deel ging over kosteneffectief gebruik van biologicals en JAK-remmers. Met een Europese groep hebben we de eerste richtlijn over dit onderwerp geschreven. Er zijn verschillende makkelijke manieren waarop je kosteneffectiever kunt zijn, zoals het weglaten van een oplaaddosis of door ziektegestuurd af te bouwen bij lage ziekteactiviteit danwel remissie. Van het ziektegestuurd afbouwen hebben we in een apart onderzoek nog laten zien dat dit veilig en effectief is tot 10 jaar na start, waarbij een kleine groep zelfs langdurig zonder biologicals kan.
Wat was het meest frustrerende onderdeel van je onderzoek?
Voor het COVID-vaccinatie-onderzoek hadden we maar een kleine ‘window of opportunity’: zodra de regering bekend maakte dat de vaccinaties eraan kwamen, zijn we als een gek de ethische goedkeuring en lokale goedkeuring gaan regelen. Ik weet nog dat er toen één document niet volledig was, waardoor het nogmaals langs de ethische commissie moest. Belangrijk, maar frustrerend. We hebben toen in een paar weken bijna 250 patiënten geïncludeerd, van wie er 196 de geschikte bloedbepalingen hadden voor het onderzoek. Ik ben nog steeds trots op deze mijlpaal.
Welk moment/inzicht bracht een doorbraak?
Het moment dat de antistofbepalingen tegen COVID terugkwamen vanuit het lab in het Radboudumc. We zagen vrij snel dat de groep patiënten die behandeld was met 200 mg rituximab duidelijk vaker antistoffen had: dit moesten we snel publiceren! Op de tweede plaats staat het publiceren van de eerste Europese richtlijn over kosteneffectief gebruik van biologicals en JAK-remmers. Dit had ik aan het begin van mijn PhD zeker niet verwacht te bereiken!
Wat is de vervolgvraag die voortkomt uit jouw onderzoek?
De vervolgvragen zitten met name in het onderwerp kosteneffectief gebruik van biologicals en JAK-remmers. Het zou mooi zijn om de richtlijn over een paar jaar te vernieuwen, hopelijk met betrokkenheid van de EULAR en een brede toepasbaarheid voor andere vakgebieden, zoals dermatologie en MDL. Binnen het onderwerp kosteneffectiviteit liggen ook nog vragen, zo was er minder onderzoek gedaan naar ziektegestuurd afbouwen en combinatietherapie voor spondyloartritis dan reumatoïde artritis, en was er nog onvoldoende bekend over het switchen van intraveneus naar subcutaan infliximab. We zijn zelf nog een onderzoek aan het afronden naar subcutane toediening van rituximab bij reumatoïde artritis.
Wat neem je zelf mee uit jouw promotieonderzoek? Wat zijn jouw volgende stappen?
Het registreren van een (duur) geneesmiddel door een farmaceut is pas een eerste stap, het is aan ons clinici om dit geneesmiddel zo (kosten-)effectief mogelijk in te zetten. Een farmaceut zal bij de registratie eerder voor de hoge dosering kiezen om soepel door de registratie te komen, terwijl een lagere dosering mogelijk net zo prima is voor de patiënt, en beter voor de maatschappij. Ik ben momenteel bezig met de opleiding tot reumatoloog en start in 2026 ook met de opleiding tot klinisch farmacoloog. In de toekomst hoop ik me via management of onderzoek verder bezig te houden met kosteneffectief gebruik van dure geneesmiddelen.