Effect van vasten bij de behandeling van borstkanker

Delen via:

Kanker is na hart- en vaatziekten de ziekte met de meeste doden wereldwijd en de incidentie neemt nog steeds toe. Om die reden zijn preventieve maatregelen ter voorkoming van de ziekte en betere behandelmethodes nodig. In mijn proefschrift: ‘Short term fasting, IGF/insulin-axis and therapy outcome in patients with cancer’ worden de effecten van kortdurend vasten op de uitkomst van chemotherapie bij kanker en de rol van de IGF-1/insuline pathway als biomarker en target voor therapie beschreven.

In preklinisch onderzoek wordt gezien dat vasten de bijwerkingen en de effectiviteit van chemotherapie gunstig beïnvloedt. De hypothese is dat vasten gezonde cellen beschermt en kankercellen gevoeliger maakt voor chemotherapie. Gezonde cellen gaan tijdens het vasten energie investeren in herstel en behoud van de cel en niet in groei. Kankercellen daarentegen zijn niet meer in staat groei af te remmen door mutaties en hebben de nutriënten juist nodig om te kunnen delen en zijn daarom mogelijk juist gevoeliger voor chemotherapie tijdens het vasten.

Klinische DIRECT-studie

Bij patiënten zijn de effecten van vasten nog grotendeels onbekend. De resultaten van twee klinische studies naar vasten bij patiënten met borstkanker die voorafgaand aan de operatie werden behandeld met chemotherapie worden in dit proefschrift beschreven. De resultaten van een klinische pilotstudie waarin vasten werd toegepast bij 13 patiënten die chemotherapie kregen voor borstkanker zijn gebruikt voor het opzetten van een grotere klinische studie, de DIRECT-studie. In de DIRECT-studie werd het effect van een dieet waarmee vasten wordt nagebootst bestudeerd in dezelfde categorie patiënten. De resultaten van de klinische studies laten zien dat kortdurend vasten, of het dieet waarmee vasten wordt nagebootst, bij fitte kankerpatiënten die behandeld worden met chemotherapie veilig is. Er ontstonden niet meer ernstige bijwerkingen van de chemotherapie dan in de controlegroep. Wel was er minder DNA-schade in de gezonde witte bloedcellen van de patiënten die het dieet volgden vergeleken met die van de controlegroep. Tevens zijn er aanwijzingen dat in de groep patiënten die het vasten nabootsten met een dieet, de chemotherapie beter kan werken dan in de groep patiënten die een normaal dieet volgde. Deze resultaten zijn veelbelovend, maar er is meer onderzoek nodig om dit bij meer patiënten aan te tonen en om precies uit te zoeken wat de effecten zijn.

Het vasten zorgde in de klinische trials, mits er geen corticosteroïden werden gegeven, voor een daling van groeifactoren zoals glucose, insuline en insulin like growth factor 1 (IGF-1). IGF-1 en insuline, beide onderdeel van de complexe IGF-1-route, zijn onder andere betrokken bij celgroei en het ontstaan van kanker.

IGF-1-receptor

In deel twee van het proefschrift wordt beschreven waarom de IGF-1-remmende middelen tot op heden geen goede effectiviteit in klinische trials laten zien. Een hypothese is dat door alleen delen van de IGF-1-route te remmen, andere delen juist actiever worden. Derhalve zouden verschillende remmers gecombineerd moeten worden of zou kortdurend vasten misschien de gehele route kunnen remmen, doordat insuline en IGF-1 gelijktijdig verlaagd worden tijdens vasten.

In translationeel onderzoek is gekeken of IGF-1 en insuline levels en variatie in de IGF-1-receptor de uitkomsten kunnen voorspellen van de behandeling van chemotherapie bij kankerpatiënten. In de NEOZOTAC-studie waarin patiënten met borstkanker worden behandeld met neoadjuvante chemotherapie, werd bij de patiënten met een goede respons op chemotherapie een afname van de IGF-1-receptor in de tumor gezien. Tevens werd gezien dat patiënten met lagere insulinebloedwaarden een betere ziektevrije overleving hadden. Deze resultaten zouden een aanwijzing kunnen zijn dat de IGF-1/insulineroute een rol kan spelen in de werking van chemotherapie.

Toekomst

Voor de toekomst is er meer onderzoek nodig naar de effecten van kortdurend vasten tijdens de behandeling met chemotherapie bij patiënten met kanker. Er moet gezocht worden naar een toepassing van vasten die patiënten goed kunnen volhouden en daar moet voldoende begeleiding bij zijn. Tevens is er onderzoek nodig naar het gebruik van hoge dosis corticosteroïden tijdens de behandeling van kankerpatiënten, omdat mogelijke schadelijke effecten niet goed onderzocht zijn en deze middelen verhoogde glucose- en insulinespiegels veroorzaken, die in verband worden gebracht met slechtere uitkomsten van patiënten met kanker. Tot slot is het zinvol om de effecten van de combinatie van verschillende IGF-1-routeremmers te onderzoeken, omdat door de complexiteit van de route, remming van een enkel onderdeel niet zinvol is gebleken.

Auteur: Dr. S. de Groot

Update KEYNOTE-716: aanhoudend voordeel pembrolizumab bij melanoom

mrt 2024 | Dermato-oncologie

Lees meer over Update KEYNOTE-716: aanhoudend voordeel pembrolizumab bij melanoom

Kan slim operatiemes chirurg helpen bij verwijderen hersentumor?

mrt 2024 | Chirurgie, Neuro-oncologie

Lees meer over Kan slim operatiemes chirurg helpen bij verwijderen hersentumor?

Klinisch bewijs binnen handbereik met behulp van AI

mrt 2024 | Borstkanker

Lees meer over Klinisch bewijs binnen handbereik met behulp van AI

Grote verschillen tussen landen in toegang tot nieuwe medicatie

mrt 2024 | Borstkanker, Dermato-oncologie, Gynaecologische oncologie, Leukemie, Longoncologie, Uro-oncologie

Lees meer over Grote verschillen tussen landen in toegang tot nieuwe medicatie

Versnelde FDA-goedkeuring lifileucel (Amtagvi) voor melanoom

mrt 2024 | Dermato-oncologie, Immuuntherapie

Lees meer over Versnelde FDA-goedkeuring lifileucel (Amtagvi) voor melanoom

Darmkanker vaker ontdekt in vroeg stadium, minder operaties en betere overleving

mrt 2024 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Darmkanker vaker ontdekt in vroeg stadium, minder operaties en betere overleving

Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

19 feb 2024 om 17:30 | Borstkanker

Lees meer over Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

Prostaatkanker nu en in de toekomst

25 jan 2024 | Uro-oncologie

Lees meer over Prostaatkanker nu en in de toekomst

Niet-melanoom huidkanker in de regio

31 aug 2023 | Dermato-oncologie, Radiotherapie

Lees meer over Niet-melanoom huidkanker in de regio

Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

16 mei 2023 om 17:30

Lees meer over Keynote Webinar | Spotlight on Cardio-Oncology

Borstkanker; een update op alle vlakken

9 mei 2023 om 20:00 | Borstkanker, Neuro-oncologie

Lees meer over Borstkanker; een update op alle vlakken

Een nieuw vooruitzicht voor patiënten met EGFR exon 20 insertie gemuteerd NSCLC

20 mrt 2023 | Longoncologie

Lees meer over Een nieuw vooruitzicht voor patiënten met EGFR exon 20 insertie gemuteerd NSCLC

Lung Academy webinar: Focus on difficult to treat patients with advanced NSCLC

17 feb 2023

Lees meer over Lung Academy webinar: Focus on difficult to treat patients with advanced NSCLC

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

Vaccinatiezorg voor medische risicogroepen

11 aug 2022 | HIV

Lees meer over Vaccinatiezorg voor medische risicogroepen

Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Lees meer over Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Lees meer over Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuïstiek

Lees meer over Immuno-oncologie module 3: Verpleegkundige casuïstiek
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Prostaatkanker bij mannen met hiv later gediagnosticeerd

mrt 2024 | HIV, Uro-oncologie

Lees meer over Prostaatkanker bij mannen met hiv later gediagnosticeerd

Neoadjuvant nivolumab plus chemotherapie leidt tot pathologisch complete responsen bij vroeg-stadium TNBC

dec 2023 | Borstkanker, Immuuntherapie

Lees meer over Neoadjuvant nivolumab plus chemotherapie leidt tot pathologisch complete responsen bij vroeg-stadium TNBC

Bispecifiek antilichaam zanidatamab effectief in fase II-studie

dec 2023 | Borstkanker

Lees meer over Bispecifiek antilichaam zanidatamab effectief in fase II-studie

Fusie-RNA mogelijk belangrijk nieuw doelwit bij behandeling borstkanker

dec 2023 | Borstkanker

Lees meer over Fusie-RNA mogelijk belangrijk nieuw doelwit bij behandeling borstkanker

Toevoegen PI3K-remmer inavolisib verbetert PFS bij PIK3CA-gemuteerd HR+ mammacarcinoom

dec 2023 | Borstkanker

Lees meer over Toevoegen PI3K-remmer inavolisib verbetert PFS bij PIK3CA-gemuteerd HR+ mammacarcinoom

T-DM1 verbetert totale en invasieve-ziektevrije overleving

dec 2023 | Borstkanker

Lees meer over T-DM1 verbetert totale en invasieve-ziektevrije overleving

Toevoegen ribociclib aan aromataseremmer verbetert invasieve ziektevrije overleving

dec 2023 | Borstkanker

Lees meer over Toevoegen ribociclib aan aromataseremmer verbetert invasieve ziektevrije overleving

Minder mammogrammen mogelijk bij follow-up na curatieve borstkankerbehandeling

dec 2023 | Borstkanker

Lees meer over Minder mammogrammen mogelijk bij follow-up na curatieve borstkankerbehandeling

Geen significant betere OS door toevoegen abemaciclib, wel 13 maanden verschil

dec 2023 | Borstkanker

Lees meer over Geen significant betere OS door toevoegen abemaciclib, wel 13 maanden verschil

Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

dec 2023 | Uro-oncologie

Lees meer over Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

Podcast pancreascarcinoom

dec 2022 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Podcast pancreascarcinoom

Botgezondheid bij mCRPC in de praktijk

okt 2021 | Uro-oncologie

Lees meer over Botgezondheid bij mCRPC in de praktijk

Slokdarm- en maagkanker

jun 2021 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Slokdarm- en maagkanker

Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

feb 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

MedNet Oncologie 2024-01

feb 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-01

MedNet Oncologie 2023-06

dec 2023

Lees meer over MedNet Oncologie 2023-06

MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

nov 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

MedNet Oncologie 2023-05

okt 2023

Lees meer over MedNet Oncologie 2023-05

MedNet Oncologie special Colectoraal carcinoom 2023

sep 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Colectoraal carcinoom 2023

MedNet Oncologie 2023-04

aug 2023

Lees meer over MedNet Oncologie 2023-04

MedNet Oncologie 2023-03

jun 2023

Lees meer over MedNet Oncologie 2023-03

MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2023

jun 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Uro-Oncologie 2023

MedNet Oncologie special Longkanker 2023

mei 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2023