Masterclass huidkanker: multidisciplinaire aanpak gewenst

Delen via:

Omdat niet-melanoomhuidkanker een breed scala aan tumortypen omvat, met hun eigen pathogenese, diagnostiek en behandeling, is regelmatig een multidisciplinaire aanpak nodig. Om de zorg steeds meer te stroomlijnen, hebben medisch specialisten van het Erasmus MC zorgpaden opgesteld, die online beschikbaar zijn of binnenkort komen (www.huidkompas.nl). De casuïstiek die is besproken tijdens een recente webcast op www.mednet.nl toonde duidelijk het belang van een multidisciplinaire aanpak.

De zorg voor patiënten met een plaveiselcelcarcinoom (PCC) is ingedeeld in laag- en hoogrisico- en gemetastaseerde vormen. Terwijl het zorgpad over PCC is toegespitst op de behandeling (zie figuur 1), betreft het zorgpad over basaalcelcarcinoom (BCC) meer een procesbeschrijving (zie www.huidkompas.nl). Ook voor de begeleiding van patiënten met een merkelcelcarcinoom (MCC) is een zorgpad opgesteld. Het plan is daar landelijk meer consensus over te bereiken.

Figuur 1. Zorgpad PCC van de huid

 

PCC – casus 1

Een 75-jarige meneer heeft in de voorgeschiedenis een niertransplantatie, atriumfibrilleren (AF), hartfalen en vaatlijden, dus is een vrij kwetsbare patiënt. “Dit soort patiënten zien we vaker, zeker als dermatoloog”, laat Marlies Wakkee weten. “Deze meneer had multipele PCC’s ontwikkeld. In 2015 kreeg hij een metastase van zijn PCC, waarvoor hij een partiële parotidectomie, een halsklierdissectie level II en postoperatieve radiotherapie (PORT) kreeg. Daarna klaagde hij over een droge mond (xerostomie).”

Figuur 2. Hoofdhuid van deze patiënt na 8 maanden, met verdachte subcutane laesies

Deze patiënt bleef onder controle bij de dermatoloog, maar ontwikkelde een paar jaar later een slecht gedifferentieerd T1 PCC op zijn kruin, dat werd behandeld met Mohs micrografische chirurgie. Bijna 1 jaar later ontwikkelde hij een recidief, waarbij de tumor veel groter was (T3N0M0). In het MDO werd voorgesteld om een andere vorm van micrografisch gecontroleerde chirurgie toe te passen: Breuninger chirurgie. Daarbij blijkt sprake van een verspringende groeiwijze, maar geen perineurale of vaso-invasieve groei. “Dat maakt de indicatie voor radiotherapie iets minder hard”, zegt Wakkee.

Meneer komt 8 maanden later weer op controle bij de dermatoloog, waarbij langs het litteken meerdere subcutane nodi zichtbaar zijn. De patiënt wenst alleen een operatie en geen bestraling, zeker niet in de parotisregio, omdat hij last heeft van een droge mond. Verder bestaat voor de behandeling van cutaan PCC de mogelijkheid voor immuuntherapie met cemiplimab. Deze patiënt krijgt echter vanwege zijn niertransplantaat een immuunsuppressieve behandeling. “Dat is een relatieve contra-indicatie”, laat internist-oncoloog Arjen Joosse weten. “Het risico is ongeveer 50% dat zijn transplantaat in reactie gaat door de immuuntherapie.”

PCC – casus 2

Een andere meneer heeft een PCC op zijn wang, waarvoor initieel 5 keer een irradicale excisie is uitgevoerd. Uiteindelijk was de excisie door middel van Mohs chirurgie wel radicaal, maar toonde de PA een perineurale groei. Meneer meldde zich 2 jaar later vanwege hevige pijnklachten in zijn aangezicht en hoogstand van zijn linkeroog. Verder kon hij zijn mond niet ver openen. “Het was een vrij dramatisch beeld”, concludeert Joosse. Wakkee vraagt zich af of deze patiënt niet eerder in een MDO besproken had moeten worden.

Er is sprake van een lokaal recidief (rT4a), waarbij de onderkant van de orbita volledig geoblitereerd is (ossale destructie). “Daar komen de klachten van deze patiënt vandaan”, zegt Joosse. “Met name de pijn was voor hem heel invaliderend.”

Zijn aangezicht zou verminkt worden, benoemt KNO-arts/hoofd-halschirurg Aniel Sewnaik over de theoretische mogelijkheid van een grote resectie. “Bovendien is de kans groot dat die operatie irradicaal zou zijn. Dus een zeer mutilerende ingreep, waarvan je zou kunnen stellen dat het zinloos zou zijn.”

Vanwege de doorgroei in het bot zou deze meneer in aanmerking kunnen komen voor radiotherapie. Dat zou echter een traject van 6,5 week met dagelijks radiotherapie betekenen, met alle bijwerkingen van dien. “Bovendien geeft bestraling zo dicht bij het oog veel rare klachten”, voegt Elbers toe, “dus dat is niet aantrekkelijk.”

Sinds kort is voor deze patiëntencategorie cemiplimab beschikbaar. In Nederland is nog geen vergoede zorg, maar het is wel beschikbaar vanuit het Drug Access Protocol. De effecten van cemiplimab bij deze patiënt waren vrij spectaculair, vertelt Joosse. “Hij had 3 weken na de eerste kuur geen pijn meer. Zijn oog ging meer normaal staan. Wat betreft de bijwerkingen had hij jeuk en huiduitslag graad 1 en pneumonitis/bronchitis, wat verbeterde met prednison. De bijwerkingen waren dus licht. Dit betreft een mooie casus, maar cemiplimab is geen wondermiddel voor iedereen. De responskans is grofweg de helft, dus er zijn ook mensen die er niet op reageren.”

BCC – casus 3

Een voorbeeld van een patiënt met een BCC die in het MDO wordt besproken, is een mevrouw van 75 jaar die op het spreekuur kwam vanwege een grote ulcererende tumor op haar bovenbeen. Weliswaar heeft een BCC in het algemeen een kleine kans op metastasering (< 0,5%), maar dat is voor deze tumor in potentie mogelijk. Daarom zou Wakkee de klieren in de lies willen meenemen.

Figuur 3. Het bovenbeen van patiënt bij presentatie

Er is besloten om een MRI-scan te maken, omdat de behandelaren vooral nieuwsgierig waren naar de wekedeleninvasie. Oncologisch chirurg Dirk Grünhagen geeft aan dat een eventuele operatie van de quadriceps behoorlijk wat spiermassa zou gaan kosten. “Daarmee hoeft iemand niet echt invaliderend geopereerd te worden, maar gaat ze wel functie inleveren.”

Wakkee voegt toe dat ook de biologische leeftijd en fitheid, en de invloed van operatie meegenomen worden bij de besluitvorming. “Deze dame had weinig comorbiditeit, maar was ook niet heel fit. Bovendien had ze met zo’n BCC minimaal 10 jaar dokters gemeden. Het medische circuit waar ze in terechtkomt, is wennen voor zo iemand.”

Grünhagen geeft aan dat deze tumor er waarschijnlijk al 10 jaar zit, maar er over 10 jaar waarschijnlijk nog zal zitten, weliswaar wat meer uitgebreid. “Je moet inschatten wat de invloed zal zijn voor de klachten en wat de sociale gevolgen zullen zijn.”

In het MDO werd aangegeven dat bij deze patiënt chirurgie erg invaliderend zou zijn. In dit geval is er een andere optie: een orale hedgehog-remmer. “Het algehele responspercentage (ORR) ligt rond de 60%”, vertelt Wakkee. “Daarmee kun je de tumor niet altijd cureren, maar soms wel kleiner maken. In dit geval zou dat een heel gunstig effect kunnen hebben. Vrijwel alle patiënten ervaren bijwerkingen, onder andere smaakverlies, haaruitval en spierkrampen. Het zijn wel bijwerkingen die van invloed zijn op de kwaliteit van leven. Deze mevrouw verdroeg de hedgehog-remmer heel goed.”

Na een 7 maanden durende behandeling was bij deze patiënt de spierinvasie volledig verdwenen. Omdat er geen aanwijzingen waren dat er nog tumorweefsel in situ was, is gestopt met de behandeling. Na 3 maanden ontstonden enkele ulcera in de laesie. In biopten werd weer een BCC aangetoond, die centraal in de laesie zat. Er is besloten om het ulcererende gebied te verwijderen met Mohs micrografische chirurgie en de wond per secundam te laten genezen. Op deze manier is de behandeling al een paar jaar curatief gebleken.

Multidisciplinair team

Tijdens deze webcast waren 5 medisch specialismen aanwezig. In het MDO zijn 13 specialismen betrokken. “We kunnen niet zonder de collega’s die hier niet aanwezig zijn”, benadrukt Waalboer-Spuij. “Met z’n allen vormen we een mooi team, om een zo goed mogelijk advies te geven voor de verschillende patiënten.”

U kunt de webcast binnenkort on demand bekijken: Masterclass niet-melanoom huidkanker #3

Vaak oogaandoening bij constitutioneel eczeem

nov 2023 | Eczeem

Lees meer over Vaak oogaandoening bij constitutioneel eczeem

Mazelen vormen steeds grotere bedreiging voor kinderen

nov 2023 | Virale infecties

Lees meer over Mazelen vormen steeds grotere bedreiging voor kinderen

Subcutaan spesolimab ter preventie van opvlammingen van gegeneraliseerde pustuleuze psoriasis

nov 2023 | Psoriasis

Lees meer over Subcutaan spesolimab ter preventie van opvlammingen van gegeneraliseerde pustuleuze psoriasis

Podcastserie Psoriasis

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Diabetes, Psoriasis

Lees meer over Podcastserie Psoriasis

Nemolizumab bij prurigo nodularis: een fase III-studie

nov 2023

Lees meer over Nemolizumab bij prurigo nodularis: een fase III-studie

Richtlijn off-labelgebruik van methotrexaat in de dermatologie

nov 2023 | Eczeem, Sclerodermie, SLE

Lees meer over Richtlijn off-labelgebruik van methotrexaat in de dermatologie

Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

10 jun 2024 om 16:30 | Lymfoom

Lees meer over Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

Hidradenitis Suppurativa (HS): recente ontwikkelingen in de behandeling

7 mrt 2024 | Huidinfecties

Lees meer over Hidradenitis Suppurativa (HS): recente ontwikkelingen in de behandeling

Van data naar doen! De systemische behandeling van atopisch eczeem en prurigo nodularis

2 feb 2024 | Eczeem, Vaccinatie

Lees meer over Van data naar doen! De systemische behandeling van atopisch eczeem en prurigo nodularis

Zeldzame aandoeningen binnen dermatologie

30 okt 2023 om 20:00

Lees meer over Zeldzame aandoeningen binnen dermatologie

Niet-melanoom huidkanker in de regio

31 aug 2023 | Dermato-oncologie, Radiotherapie

Lees meer over Niet-melanoom huidkanker in de regio

Zoveel meer dan alleen maar eczeem!

19 apr 2023 om 20:30 | Eczeem

Lees meer over Zoveel meer dan alleen maar eczeem!

Masterclass: innovatieve inzichten in de behandeling van Psoriatic Disease

2 nov 2022 | Arthritis psoriatica, Psoriasis

Lees meer over Masterclass: innovatieve inzichten in de behandeling van Psoriatic Disease

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

Masterclass casuïstiek - Horen, zien en een goed gesprek!

14 sep 2022 om 19:30 | Eczeem, Psoriasis

Lees meer over Masterclass casuïstiek - Horen, zien en een goed gesprek!

Serious game Kijk verder dan de huid; casus 1

Lees meer over Serious game Kijk verder dan de huid; casus 1
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Teleurstellende uitkomsten doxyPEP en vaccin tegen gonorroe

mrt 2024 | Bacteriële infecties, SOA, Venereologie

Lees meer over Teleurstellende uitkomsten doxyPEP en vaccin tegen gonorroe

Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis, Vaccinatie

Lees meer over Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

Eerder, vaker en langer remissie met anifrolumab bij SLE

nov 2023 | SLE

Lees meer over Eerder, vaker en langer remissie met anifrolumab bij SLE

Positieve resultaten voor neoadjuvant cemiplimab bij cutaan plaveiselcelcarcinoom

okt 2023 | Chirurgie, Dermato-oncologie, Immuuntherapie

Lees meer over Positieve resultaten voor neoadjuvant cemiplimab bij cutaan plaveiselcelcarcinoom

Paradigmaverschuiving op komst bij alopecia areata?

okt 2023

Lees meer over Paradigmaverschuiving op komst bij alopecia areata?

Zo beïnvloedt comorbiditeit de behandeling voor vitiligo

okt 2023 | Eczeem, Psoriasis

Lees meer over Zo beïnvloedt comorbiditeit de behandeling voor vitiligo

Drug survival bij alle IL-17- en IL-23-remmers hoog, maar één middel springt eruit

okt 2023 | Psoriasis

Lees meer over Drug survival bij alle IL-17- en IL-23-remmers hoog, maar één middel springt eruit

Wat een opluchting: binnen 2 weken verlost van jeuk

okt 2023 | Eczeem

Lees meer over Wat een opluchting: binnen 2 weken verlost van jeuk

Hoe herkent u kanker in de donkere huid?

okt 2023 | Actinische keratose, Dermato-oncologie

Lees meer over Hoe herkent u kanker in de donkere huid?

Podcastserie Psoriasis

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Diabetes, Psoriasis

Lees meer over Podcastserie Psoriasis

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

Conventioneel systemische therapie; is dat nog nodig?

okt 2022 | Psoriasis

Lees meer over Conventioneel systemische therapie; is dat nog nodig?

Psoriasis - Why is real world evidence data important?

nov 2020 | Psoriasis

Lees meer over Psoriasis - Why is real world evidence data important?

The ambition in the treatment of psoriasis

okt 2019 | Psoriasis

Lees meer over The ambition in the treatment of psoriasis

MedNet Dermatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Dermatologie 2023-04

MedNet Dermatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Dermatologie 2023-02

MedNet Dermatologie 2023-01

apr 2023

Lees meer over MedNet Dermatologie 2023-01

MedNet Dermatologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-04

MedNet Dermatologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-03

MedNet Dermatologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-02

MedNet Dermatologie 2022-01

apr 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-01