Multiresistente bacteriën bij patiënten uit Oekraïne

Delen via:

Sinds maart 2022 is er een toename van het aantal multiresistente bacteriën in Nederland, namelijk onder patiënten die afkomstig zijn uit Oekraïne. Dit bleek uit een studie van onderzoekers van onder andere het RIVM.

Nederland heeft normaal gesproken een relatief lage prevalentie van infecties door bijzonder resistente micro-organismen (BRMO) zoals meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA), carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae (CPE), carbapenemase-producerende Pseudomonas aeruginosa (CPPA) en carbapenem-resistente Acinetobacter baumannii complex (CRAB). Door de jaren heen is gebleken dat een recent verblijf in een buitenlands ziekenhuis een risicofactor is. Vandaar dat er een actieve screening plaatsvindt onder ziekenhuispatiënten die recent opgenomen zijn geweest in een buitenlands ziekenhuis of verbleven in een asielzoekerscentrum. Sinds maart 2022 gaat het daarbij ook om een groot aantal ziekenhuispatiënten die afkomstig zijn uit Oekraïne. 

Grote toename

In de periode van 1 maart tot en met 31 augustus 2022 werden bij deze screening BRMO aangetroffen bij 58 patiënten die afkomstig waren uit Oekraïne. Bij 13 patiënten werd MRSA vastgesteld, bij 47 CPE, bij 12 CPPA en bij 3 CRAB. Bij 11 van de 58 patiënten werden twee, drie of vier verschillende resistente micro-organismen gevonden. Voor MRSA is dit een relatief klein aantal, vergeleken met het totaal aantal naar het RIVM ingestuurde MRSA-isolaten in de periode 1 maart tot en met 31 augustus 2022 (1,2%), maar voor CPE en CPPA betrof dit een relatief groot aandeel van het totaal aantal ingestuurde isolaten (21 en 52%). 

Maatregelen

De onderzoekers onderzochten ook het genetisch materiaal van de gevonden resistente micro-organismen. Daaruit bleek onder anderen dat er tot nu toe geen aanwijzingen zijn dat er MRSA en CPPA-bacteriën waren overgedragen van Oekraïense patiënten op Nederlandse patiënten. Er zijn wel indicaties voor overdracht van CPE van Oekraïense patiënten op Nederlandse patiënten, maar dit is tot nu toe zeldzaam. Voor andere micro-organismen dan MRSA, CPE, CPPA en CRAB kon dit niet worden onderzocht. Blijkbaar werken de genomen preventieve maatregelen voldoende. De onderzoekers dringen er wel op aan om alert te blijven op BRMO en adequate maatregelen te blijven nemen om verspreiding te voorkomen. 

Bron:

Zwittink RD, Wielders CC, Notermans DW, et al. Multidrug-resistant organisms in patients from Ukraine in the Netherlands, March to August 2022. Euro Surveill. 2022;27:2200896.

Commentaar dr. Antoni Hendrickx, moleculair microbioloog bij het RIVM en medeauteur van de publicatie

“De behandeling van bijzonder resistente micro-organismen, oftewel BRMO, is ingewikkeld. Daarom is het belangrijk om de verspreiding hiervan nauwlettend in de gaten te houden. In Nederland doen we dat met de nationale BRMO-surveillance. Zelf ben ik daar als coördinator medeverantwoordelijk voor. Vanuit zo’n 50 verschillende labs, verspreid over heel Nederland, krijgen wij monsters doorgestuurd van patiëntmateriaal in geval van een BRMO-infectie of -dragerschap. Wij voeren vervolgens in het laboratorium genotypische en fenotypische bepalingen uit en analyseren alle data om trends in resistentie te kunnen signaleren en rapporteren.”

“In het voorjaar van 2022 gingen de alarmbellen rinkelen toen een arts-microbioloog een casus besprak van een patiënt afkomstig uit Oekraïne met een BRMO-infectie. Dat was kort na het begin van het conflict. Niet lang daarna kregen wij bij onze nationale surveillance inderdaad de eerste BRMO-isolaten opgestuurd van personen, meestal patiënten afkomstig uit Oekraïne. Voor ons was dit een nieuwe situatie die we nog niet eerder bij een conflictsituatie hadden gezien. Waarschijnlijk heeft dat te maken met het feit dat er bij dit conflict meer medische vluchtelingen zijn, die van ziekenhuis naar ziekenhuis verplaatsen.”

“Uit ons onderzoek bleek dat er een duidelijke toename was van het aantal Oekraïense patiënten met BRMO. Dat was op zich niet onverwacht. Het is bekend dat multiresistente bacteriën zoals CPE relatief veel voorkomen in landen in Oost-Europa en het Middellandse Zeegebied. Wat het meest zorgwekkend is, is dat deze bacteriën zogenaamde New Delhi metallo-β-lactamase (NDM)-genen hebben die kunnen zorgen voor een hoge mate van resistentie. Dat maakt behandeling van een infectie erg complex. 
Gelukkig zagen wij dat er nauwelijks multiresistente bacteriën werden overgedragen van Oekraïense patiënten aan andere patiënten. Dat gebeurde hooguit sporadisch. Ik vind dat wel een compliment voor de Nederlandse zorginstellingen en de deskundigen infectiepreventie. Zij voeren een goed beleid wat dit betreft, waardoor ze bijdragen aan het voorkomen van verdere verspreiding van BRMO.”

“Ik denk dat dit onderzoek laat zien dat wij in Nederland de actuele trends wat betreft BRMO goed kunnen monitoren met de nationale surveillance, en in staat zijn om dit snel en adequaat te rapporteren. Hiervoor maken wij onder andere gebruik van vernieuwde sequencing-technieken, zoals long-read en short-read sequencing. Komende jaren gaan we verder met het verbeteren van het nationale surveillancesysteem om zo goed mogelijk voorbereid te zijn op nieuwe introducties en verheffingen van BRMO. Het uitvoeren van de nationale surveillance lukt uiteraard niet zonder de medewerking van de inzendende laboratoria, namelijk het insturen van BRMO-isolaten en delen van epidemiologische informatie, dus daar zijn wij heel dankbaar voor.”

Testen voor zikavirus bij bloeddonoren niet kosteneffectief

mei 2018 | Virale infecties

Lees meer over Testen voor zikavirus bij bloeddonoren niet kosteneffectief

Tamiflu effectief bij kinderen

mei 2018

Lees meer over Tamiflu effectief bij kinderen

Endoscoop lang niet altijd schoon

mei 2018 | Bacteriële infecties, Endoscopie, Overig

Lees meer over Endoscoop lang niet altijd schoon

Verwijzing patiënten hepatitis B en hepatitis C gebeurt conform NHG-standaard

mei 2018 | Hepatitis

Lees meer over Verwijzing patiënten hepatitis B en hepatitis C gebeurt conform NHG-standaard

Perinatale uitkomsten bij hiv-positieve vrouwen

mei 2018 | HIV

Lees meer over Perinatale uitkomsten bij hiv-positieve vrouwen

Extra vaccinatie tegen kinkhoest kan effectief zijn

mei 2018 | Bacteriële infecties, Vaccinatie

Lees meer over Extra vaccinatie tegen kinkhoest kan effectief zijn

RSV bij kinderen: hoe houden we samen de ziekenhuizen zo leeg mogelijk?

9 jan 2024 om 20:00 | Virale infecties

Lees meer over RSV bij kinderen: hoe houden we samen de ziekenhuizen zo leeg mogelijk?

RSV: inzichten en casuïstiek vanuit de eerste en tweede lijn

27 nov 2023 om 20:00 | Ouderen, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over RSV: inzichten en casuïstiek vanuit de eerste en tweede lijn

CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

6 jun 2023 | Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

Autoinflammatoire aandoeningen

30 sep 2022

Lees meer over Autoinflammatoire aandoeningen

Vaccinatiezorg voor medische risicogroepen

11 aug 2022 | HIV

Lees meer over Vaccinatiezorg voor medische risicogroepen

Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

10 nov 2021 om 20:30

Lees meer over Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

The ART of Preventing Kidney Damage

12 apr 2021 om 20:00 | HIV, Virale infecties

Lees meer over The ART of Preventing Kidney Damage
Er zijn geen e-learnings gevonden.

4e hiv & mental health symposium

dinsdag 9 apr 2024 van 16:00 tot 20:15 | HIV, Virale infecties

Lees meer over 4e hiv & mental health symposium

Post CROI meeting 2024

dinsdag 23 apr 2024 van 18:00 tot 21:30 | HIV, Virale infecties

Lees meer over Post CROI meeting 2024

ECCMID in ORANJE 2024

zaterdag 27 apr 2024 van 19:00 tot 22:45

Lees meer over ECCMID in ORANJE 2024

Residuele viremie vormt risicofactor voor CV ziekte

mrt 2024 | HIV, Virale infecties

Lees meer over Residuele viremie vormt risicofactor voor CV ziekte

Direct na geboorte ART biedt soms blijvende suppressie na later stoppen

mrt 2024 | HIV, Virale infecties

Lees meer over Direct na geboorte ART biedt soms blijvende suppressie na later stoppen

B/F/TAF geschikt als PEP

mrt 2024 | HIV, Virale infecties

Lees meer over B/F/TAF geschikt als PEP

Prostaatkanker bij mannen met hiv later gediagnosticeerd

mrt 2024 | HIV, Uro-oncologie

Lees meer over Prostaatkanker bij mannen met hiv later gediagnosticeerd

Eenmaal wekelijks orale ART net zo effectief als elke dag een pil

mrt 2024 | HIV, Virale infecties

Lees meer over Eenmaal wekelijks orale ART net zo effectief als elke dag een pil

Tecovirimat effectief tegen mpox

mrt 2024 | HIV, Virale infecties

Lees meer over Tecovirimat effectief tegen mpox

Ultralangwerkend cabotegravir met doseringsinterval van 4 maanden

mrt 2024 | HIV, Virale infecties

Lees meer over Ultralangwerkend cabotegravir met doseringsinterval van 4 maanden

Semaglutide vermindert ernst van leverziekte bij mensen met hiv

mrt 2024 | Diabetes, Hepatologie, HIV

Lees meer over Semaglutide vermindert ernst van leverziekte bij mensen met hiv

Teleurstellende uitkomsten doxyPEP en vaccin tegen gonorroe

mrt 2024 | Bacteriële infecties, SOA, Venereologie

Lees meer over Teleurstellende uitkomsten doxyPEP en vaccin tegen gonorroe

Innovatie in de zorg

nov 2019

Lees meer over Innovatie in de zorg

MedNet Infectieziekten 2023-05

dec 2023

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2023-05

MedNet Infectieziekten 2023-04

nov 2023

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2023-04

MedNet Infectieziekten 2023-03

aug 2023

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2023-03

MedNet Infectieziekten 2023-02

mei 2023

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2023-02

MedNet Infectieziekten 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2023-01

MedNet Infectieziekten 2022-05

dec 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-05

MedNet Infectieziekten 2022-04

okt 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-04

MedNet Infectieziekten 2022-03

aug 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-03

MedNet Infectieziekten 2022-02

mei 2022

Lees meer over MedNet Infectieziekten 2022-02