Onderliggende mechanismen van geslachtsverschillen bij astma blootgelegd

Delen via:

De prevalentie en ernst van allergische aandoeningen verschilt tussen mannen en vrouwen. Recent is gevonden dat groep 2 aangeboren lymfoïde cellen (ILC2’s) een cruciale rol spelen bij deze aandoeningen. Een recente studie uit China bevestigde de rol van ILC2’s en toonde geslachtsverschillen en mogelijke aanknopingspunten voor de behandeling.

Bij astma en allergische rinitis is sprake van een allergische luchtwegontsteking, overwegend van het type 2. De epidemiologie en ernst van astma blijken te verschillen tussen mannen en vrouwen. Terwijl deze aandoeningen frequent voorkomen bij jongens, nemen de prevalentie en ziekte-ernst bij meisjes/vrouwen toe vanaf de adolescentie tot de volwassenheid. Er liggen diverse mechanismen ten grondslag aan deze man-vrouwverschillen, waaronder de effecten van vrouwelijke hormonen op de immuunrespons en in het bijzonder de modulatie van de ontstekingsreactie door oestrogenen.

Tot nu toe werd ervan uitgegaan dat de type 2-ontsteking vooral gemedieerd wordt door CD4-positieve helper T-lymfocyten (Th2). In eerder onderzoek is echter gevonden dat vrouwtjesmuizen een hogere Th2- en Th17-respons hadden dan mannetjesmuizen. Bij die respons was sprake van een hoge expressie van interleukine (IL)-13- en IL-17A en hoge niveaus van ontstekingscellen.

Cruciale rol van ILC2’s

In onderzoek van vorig jaar is gevonden dat ILC2’s een cruciale rol spelen bij astma en allergische rinitis, zowel bij mensen als bij dieren. ILC2’s produceren grote hoeveelheden Th2-cytokines, zoals IL-5, -9 en -13, in reactie op cytokines die afkomstig zijn van epitheelcellen, zoals IL-25 en -33 en thymus stromaal lymfopoëtine (TSLP).

Tot nu toe zijn in slechts twee studies geslachtsverschillen in de ILC2’s van patiënten onderzocht. De ene studie meldde dat vrouwelijke patiënten met matig tot ernstig astma grotere hoeveelheden circulerende ILC2’s hadden dan mannelijke patiënten. Daarentegen toonde een andere studie dat de ILC2’s alleen in het sputum van vrouwelijke patiënten met mild astma significant hoger waren dan bij mannelijke patiënten, maar er waren geen geslachtsverschillen in de bloedwaarden. Daarom blijft het onduidelijk of er geslachtsverschillen zijn in de circulerende ILC2-niveaus bij patiënten met allergische rinitis, al dan niet met comorbide astma.

Vrouwtjes- versus mannetjesmuizen

Verschillende studies meldden dat de reactie van de ILC2’s verschilde tussen vrouwtjes- en mannetjesmuizen met astma. In een model van allergische luchtwegontsteking hadden vrouwtjesmuizen grotere aantallen ILC2’s dan mannetjesmuizen. Deze diermodellen waren echter meestal geïnduceerd door ovalbumine of huisstofmijt, terwijl bij de pathogenese daarvan zowel Th2-cellen als ILC2’s betrokken zijn.

IL-33 blijkt specifiek het ILC2-dominante astmamodel bij muizen te induceren. De geslachtsverschillen van ILC2-niveaus moeten onderzocht worden in een specifiek ILC2-dominant model van T- en B-cel-deficiënte muizen.

Recente studie uit China

In een recent muizenmodel uit China zijn de geslachtsverschillen in de ILC2-afhankelijke allergische luchtwegontsteking onderzocht. Daarbij is gebruikgemaakt van T- en B-cel-deficiënte muizen. Vrouwtjesmuizen vertoonden een ernstiger type 2-reactie dan mannetjes, waarbij sprake was van een toegenomen infiltratie van ontstekingscellen in de longen en van een toegenomen productie van IL-5 en IL-13. Belangrijker nog was dat tijdens de ontstekingsreactie het percentage ILC2’s bij vrouwtjesmuizen significant was toegenomen. Dat was verantwoordelijk voor de grotere omvang van de ontsteking die werd geïnduceerd bij vrouwtjesmuizen.

Effecten bij patiënten en van testosteron

Naast het muizenmodel is in dit Chinese onderzoek geëvalueerd of er bij patiënten met astma en allergische rinitis geslachtsverschillen in de ILC2-niveaus bestaan. In tegenstelling tot de bevindingen in het muizenmodel werden bij de patiënten geen significante geslachtsverschillen gevonden. De onderzoekers vonden wel marginaal hogere niveaus van ILC2’s bij vrouwen met astma in combinatie met allergische rinitis.

De behandeling met testosteron resulteerde in een significante afname van de intracellulaire type 2-cytokinen in de ILC2’s en de proliferatie van zuivere ILC2’s als reactie op epitheliale cytokinen. Mogelijk heeft androgeentherapie dan ook een rol bij de behandeling van allergische aandoeningen.

Bron:

Wang C, Xu Z-B, Peng Y-Q, et al. Sex differences in group 2 innate lymphoid cell-dominant allergic airway inflammation. Mol Immunol. 2020;128:89-97.

 

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

Betere overleving na stoppen met roken bij NSCLC-diagnose

mrt 2024 | Longoncologie

Lees meer over Betere overleving na stoppen met roken bij NSCLC-diagnose

Adequaat SABA-gebruik blijft aandachtspunt

mrt 2024 | Astma

Lees meer over Adequaat SABA-gebruik blijft aandachtspunt

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Tarlatamab bij eerder behandeld kleincellig longcarcinoom

mrt 2024 | Longoncologie

Lees meer over Tarlatamab bij eerder behandeld kleincellig longcarcinoom

Bloedeosinofielen als biomarker voor dosis prednisolon

mrt 2024 | COPD

Lees meer over Bloedeosinofielen als biomarker voor dosis prednisolon

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Pulmo Lounge 2: Exacerbaties in COPD

26 mrt 2024 om 20:00 | COPD, Vaccinatie

Lees meer over Pulmo Lounge 2: Exacerbaties in COPD

Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

19 feb 2024 om 17:30 | Borstkanker

Lees meer over Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

Online live GOLD-café 15 januari 2024

15 jan 2024 om 19:30 | COPD

Lees meer over Online live GOLD-café 15 januari 2024

Is Disease Remission haalbaar bij ernstig astma?

5 jan 2024 | Astma

Lees meer over Is Disease Remission haalbaar bij ernstig astma?

RSV: inzichten en casuïstiek vanuit de eerste en tweede lijn

27 nov 2023 om 20:00 | Ouderen, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over RSV: inzichten en casuïstiek vanuit de eerste en tweede lijn

Pulmo Pubquiz 2023

31 okt 2023 om 20:00 | Astma, COPD, ILD

Lees meer over Pulmo Pubquiz 2023

Ernstig astma: zijn de behandeldoelen ambitieus genoeg? De huisarts en longarts in gesprek

11 jul 2023 | Astma

Lees meer over Ernstig astma: zijn de behandeldoelen ambitieus genoeg? De huisarts en longarts in gesprek

Biologicals voor de bovenste en onderste luchtwegen, kunt u rationeel kiezen?

26 jun 2023 | Astma

Lees meer over Biologicals voor de bovenste en onderste luchtwegen, kunt u rationeel kiezen?

ERS 2023 videoverslagen

COPD

Lees meer over ERS 2023 videoverslagen

LANdelijk Longcongres 2024

vrijdag 19 apr 2024 van 08:45 tot 17:00 | COPD

Lees meer over LANdelijk Longcongres 2024

Dupilumab effectief bij kinderen met astma en hypereosinofilie

okt 2023 | Astma

Lees meer over Dupilumab effectief bij kinderen met astma en hypereosinofilie

Hoge testosteronspiegel verkleint kans op obesitas-gerelateerd astma

okt 2023 | Astma

Lees meer over Hoge testosteronspiegel verkleint kans op obesitas-gerelateerd astma

Subklassen ernstig astma te onderscheiden op basis van biomarkers

okt 2023 | Astma

Lees meer over Subklassen ernstig astma te onderscheiden op basis van biomarkers

Choroïdale metastase als eerste manifestatie van gevorderde longkanker

okt 2023 | Longoncologie

Lees meer over Choroïdale metastase als eerste manifestatie van gevorderde longkanker

Pulmonale arteriële hypertensie: risicostratificatie op basis van hart-MRI kan beter 

sep 2023 | Pulmonale hypertensie

Lees meer over Pulmonale arteriële hypertensie: risicostratificatie op basis van hart-MRI kan beter 

Stoppen-met-roken-programma geïntegreerd in longkankerscreening blijkt succesvol

sep 2023 | Longoncologie

Lees meer over Stoppen-met-roken-programma geïntegreerd in longkankerscreening blijkt succesvol

Tripeltherapie gunstig voor COPD-patiënt met ECG-afwijkingen

sep 2023 | COPD

Lees meer over Tripeltherapie gunstig voor COPD-patiënt met ECG-afwijkingen

Benralizumab kan ook in tweede behandeljaar nog leiden tot remissie

sep 2023 | Astma

Lees meer over Benralizumab kan ook in tweede behandeljaar nog leiden tot remissie

Ozon leidt op lange termijn tot afname van de longfunctie

sep 2023

Lees meer over Ozon leidt op lange termijn tot afname van de longfunctie

Zorgtransitie: Thuistoedieningspilot met anti-IL5 behandelingen voor ernstig astma

nov 2021 | Astma

Lees meer over Zorgtransitie: Thuistoedieningspilot met anti-IL5 behandelingen voor ernstig astma

MedNet Longziekten 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-04

MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

nov 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

MedNet Longziekten 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-03

MedNet Longziekten 2023-02

jul 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-02

MedNet Oncologie special Longkanker 2023

mei 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2023

MedNet Longziekten 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-01

MedNet Longziekten 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Longziekten 2022-04

MedNet Oncologie special Longkanker 2022

nov 2022

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2022

MedNet Longziekten 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Longziekten 2022-03