Onderliggende mechanismen van geslachtsverschillen bij astma blootgelegd

Delen via:

De prevalentie en ernst van allergische aandoeningen verschilt tussen mannen en vrouwen. Recent is gevonden dat groep 2 aangeboren lymfoïde cellen (ILC2’s) een cruciale rol spelen bij deze aandoeningen. Een recente studie uit China bevestigde de rol van ILC2’s en toonde geslachtsverschillen en mogelijke aanknopingspunten voor de behandeling.

Bij astma en allergische rinitis is sprake van een allergische luchtwegontsteking, overwegend van het type 2. De epidemiologie en ernst van astma blijken te verschillen tussen mannen en vrouwen. Terwijl deze aandoeningen frequent voorkomen bij jongens, nemen de prevalentie en ziekte-ernst bij meisjes/vrouwen toe vanaf de adolescentie tot de volwassenheid. Er liggen diverse mechanismen ten grondslag aan deze man-vrouwverschillen, waaronder de effecten van vrouwelijke hormonen op de immuunrespons en in het bijzonder de modulatie van de ontstekingsreactie door oestrogenen.

Tot nu toe werd ervan uitgegaan dat de type 2-ontsteking vooral gemedieerd wordt door CD4-positieve helper T-lymfocyten (Th2). In eerder onderzoek is echter gevonden dat vrouwtjesmuizen een hogere Th2- en Th17-respons hadden dan mannetjesmuizen. Bij die respons was sprake van een hoge expressie van interleukine (IL)-13- en IL-17A en hoge niveaus van ontstekingscellen.

Cruciale rol van ILC2’s

In onderzoek van vorig jaar is gevonden dat ILC2’s een cruciale rol spelen bij astma en allergische rinitis, zowel bij mensen als bij dieren. ILC2’s produceren grote hoeveelheden Th2-cytokines, zoals IL-5, -9 en -13, in reactie op cytokines die afkomstig zijn van epitheelcellen, zoals IL-25 en -33 en thymus stromaal lymfopoëtine (TSLP).

Tot nu toe zijn in slechts twee studies geslachtsverschillen in de ILC2’s van patiënten onderzocht. De ene studie meldde dat vrouwelijke patiënten met matig tot ernstig astma grotere hoeveelheden circulerende ILC2’s hadden dan mannelijke patiënten. Daarentegen toonde een andere studie dat de ILC2’s alleen in het sputum van vrouwelijke patiënten met mild astma significant hoger waren dan bij mannelijke patiënten, maar er waren geen geslachtsverschillen in de bloedwaarden. Daarom blijft het onduidelijk of er geslachtsverschillen zijn in de circulerende ILC2-niveaus bij patiënten met allergische rinitis, al dan niet met comorbide astma.

Vrouwtjes- versus mannetjesmuizen

Verschillende studies meldden dat de reactie van de ILC2’s verschilde tussen vrouwtjes- en mannetjesmuizen met astma. In een model van allergische luchtwegontsteking hadden vrouwtjesmuizen grotere aantallen ILC2’s dan mannetjesmuizen. Deze diermodellen waren echter meestal geïnduceerd door ovalbumine of huisstofmijt, terwijl bij de pathogenese daarvan zowel Th2-cellen als ILC2’s betrokken zijn.

IL-33 blijkt specifiek het ILC2-dominante astmamodel bij muizen te induceren. De geslachtsverschillen van ILC2-niveaus moeten onderzocht worden in een specifiek ILC2-dominant model van T- en B-cel-deficiënte muizen.

Recente studie uit China

In een recent muizenmodel uit China zijn de geslachtsverschillen in de ILC2-afhankelijke allergische luchtwegontsteking onderzocht. Daarbij is gebruikgemaakt van T- en B-cel-deficiënte muizen. Vrouwtjesmuizen vertoonden een ernstiger type 2-reactie dan mannetjes, waarbij sprake was van een toegenomen infiltratie van ontstekingscellen in de longen en van een toegenomen productie van IL-5 en IL-13. Belangrijker nog was dat tijdens de ontstekingsreactie het percentage ILC2’s bij vrouwtjesmuizen significant was toegenomen. Dat was verantwoordelijk voor de grotere omvang van de ontsteking die werd geïnduceerd bij vrouwtjesmuizen.

Effecten bij patiënten en van testosteron

Naast het muizenmodel is in dit Chinese onderzoek geëvalueerd of er bij patiënten met astma en allergische rinitis geslachtsverschillen in de ILC2-niveaus bestaan. In tegenstelling tot de bevindingen in het muizenmodel werden bij de patiënten geen significante geslachtsverschillen gevonden. De onderzoekers vonden wel marginaal hogere niveaus van ILC2’s bij vrouwen met astma in combinatie met allergische rinitis.

De behandeling met testosteron resulteerde in een significante afname van de intracellulaire type 2-cytokinen in de ILC2’s en de proliferatie van zuivere ILC2’s als reactie op epitheliale cytokinen. Mogelijk heeft androgeentherapie dan ook een rol bij de behandeling van allergische aandoeningen.

Bron:

Wang C, Xu Z-B, Peng Y-Q, et al. Sex differences in group 2 innate lymphoid cell-dominant allergic airway inflammation. Mol Immunol. 2020;128:89-97.

 

WHO en ERS slaan alarm: longziekten komen veel vaker voor dan gedacht

jun 2025 | Astma, COPD

Lees meer over WHO en ERS slaan alarm: longziekten komen veel vaker voor dan gedacht

Vaccin maakt verborgen longkankercellen weer zichtbaar voor immuunsysteem

jun 2025 | Immuuntherapie, Longoncologie

Lees meer over Vaccin maakt verborgen longkankercellen weer zichtbaar voor immuunsysteem

Gunstig effect van doorbehandelen met minder apixaban

jun 2025 | Benigne hematologie

Lees meer over Gunstig effect van doorbehandelen met minder apixaban

Variabel effect van corticosteroïden op mortaliteit bij CAP

jun 2025 | Pneumonie

Lees meer over Variabel effect van corticosteroïden op mortaliteit bij CAP

Astma en COPD beter leren begrijpen

jun 2025 | Astma, COPD

Lees meer over Astma en COPD beter leren begrijpen

5% van de jongvolwassenen vapet én rookt weleens

jun 2025

Lees meer over 5% van de jongvolwassenen vapet én rookt weleens

Alert op Ernstig Astma: Wanneer is het “Too Late”?

17 jun 2025 om 20:00 | Astma

Lees meer over Alert op Ernstig Astma: Wanneer is het “Too Late”?

Stoppen met roken: de rol van medicatie

15 mei 2025 om 20:45

Lees meer over Stoppen met roken: de rol van medicatie

CMV – oh jee wat moet ik ermee?

1 mei 2025 | Niertransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV – oh jee wat moet ik ermee?

De laatste ontwikkelingen in RSV-preventie bij oudere volwassenen

7 apr 2025 om 19:00 | Ouderen, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over De laatste ontwikkelingen in RSV-preventie bij oudere volwassenen

Keynote webinar | Spotlight on adolescent vaping

29 jan 2025 om 18:00 | Longoncologie

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on adolescent vaping

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Targeting COPD with type 2 inflammation: emerging biologic landscape

3 dec 2024 om 19:00 | COPD

Lees meer over Targeting COPD with type 2 inflammation: emerging biologic landscape

Remodelling en Remissie: nieuwe inzichten in astma

18 nov 2024 om 20:00 | Astma

Lees meer over Remodelling en Remissie: nieuwe inzichten in astma

Pulmo Pubquiz 2024

24 sep 2024 om 20:00 | COPD, Virale infecties

Lees meer over Pulmo Pubquiz 2024

ERS 2023 videoverslagen

COPD

Lees meer over ERS 2023 videoverslagen

ERS in ORANJE 2025

maandag 29 sep 2025 van 17:45 tot 21:45

Lees meer over ERS in ORANJE 2025

Interstitiële Longziekten - Overview van ATS, WASOG, ERS 2025 en nog meer

woensdag 29 okt 2025 van 15:00 tot 20:45 | ILD, Pulmonale hypertensie

Lees meer over Interstitiële Longziekten - Overview van ATS, WASOG, ERS 2025 en nog meer

Vectorcardiografie identificeert SSc-patiënten met hoog risico op PH

jun 2025 | Pulmonale hypertensie, Sclerodermie

Lees meer over Vectorcardiografie identificeert SSc-patiënten met hoog risico op PH

Real-worldstudie: benralizumab verlaagt exacerbatierisico én OCS-gebruik

jun 2025 | Astma

Lees meer over Real-worldstudie: benralizumab verlaagt exacerbatierisico én OCS-gebruik

Even binnen blijven: AI voorspelt pollenpieken lokaal en in realtime

jun 2025 | Astma

Lees meer over Even binnen blijven: AI voorspelt pollenpieken lokaal en in realtime

Meer bewijs voor verband tussen allergieën en ultrabewerkte voeding

jun 2025 | Eczeem, Oesofagitis

Lees meer over Meer bewijs voor verband tussen allergieën en ultrabewerkte voeding

De toedieningsvorm van cetirizine maakt een groot verschil voor het klimaat

jun 2025

Lees meer over De toedieningsvorm van cetirizine maakt een groot verschil voor het klimaat

Head-to-head: biologicals bij ernstig astma

jun 2025 | Astma

Lees meer over Head-to-head: biologicals bij ernstig astma

Luchtreinigers binnenshuis effectief tegen nieuw opkomend allergeen

jun 2025 | Astma

Lees meer over Luchtreinigers binnenshuis effectief tegen nieuw opkomend allergeen

Fors minder glucocorticoïden nodig bij EGPA met benralizumab

jun 2025

Lees meer over Fors minder glucocorticoïden nodig bij EGPA met benralizumab

One Health-benadering nodig bij insectengifallergieën

jun 2025

Lees meer over One Health-benadering nodig bij insectengifallergieën

Podcast CMV-infectie: Microbiologie

nov 2024 | Niertransplantatie, Transplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Microbiologie

Podcast CMV-infectie: Klinische farmacologie

nov 2024 | Niertransplantatie, Transplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Klinische farmacologie

Podcast CMV-infectie: Solide orgaantransplantatie

nov 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Solide orgaantransplantatie

Podcast CMV-infectie: Hematologie

nov 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Podcast CMV-infectie: Hematologie

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Sushil Badrising

nov 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Sushil Badrising

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Jan von der Thüsen

nov 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Jan von der Thüsen

Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

jun 2024 | Niertransplantatie, Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over Multidisciplinaire podcastserie: CMV-infectie;
Diagnostiek en management na transplantatie

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

feb 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

Zorgtransitie: Thuistoedieningspilot met anti-IL5 behandelingen voor ernstig astma

nov 2021 | Astma

Lees meer over Zorgtransitie: Thuistoedieningspilot met anti-IL5 behandelingen voor ernstig astma

MedNet Longziekten 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Longziekten 2025-01

MedNet Longziekten 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Longziekten 2024-04

MedNet Longziekten 2024-03

okt 2024

Lees meer over MedNet Longziekten 2024-03

MedNet Longziekten 2024-02

jul 2024

Lees meer over MedNet Longziekten 2024-02

MedNet Oncologie special Longkanker 2024

jun 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2024

MedNet Longziekten 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Longziekten 2024-01

MedNet Longziekten 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-04

MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

nov 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

MedNet Longziekten 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-03