Onderliggende mechanismen van geslachtsverschillen bij astma blootgelegd

Delen via:

De prevalentie en ernst van allergische aandoeningen verschilt tussen mannen en vrouwen. Recent is gevonden dat groep 2 aangeboren lymfoïde cellen (ILC2’s) een cruciale rol spelen bij deze aandoeningen. Een recente studie uit China bevestigde de rol van ILC2’s en toonde geslachtsverschillen en mogelijke aanknopingspunten voor de behandeling.

Bij astma en allergische rinitis is sprake van een allergische luchtwegontsteking, overwegend van het type 2. De epidemiologie en ernst van astma blijken te verschillen tussen mannen en vrouwen. Terwijl deze aandoeningen frequent voorkomen bij jongens, nemen de prevalentie en ziekte-ernst bij meisjes/vrouwen toe vanaf de adolescentie tot de volwassenheid. Er liggen diverse mechanismen ten grondslag aan deze man-vrouwverschillen, waaronder de effecten van vrouwelijke hormonen op de immuunrespons en in het bijzonder de modulatie van de ontstekingsreactie door oestrogenen.

Tot nu toe werd ervan uitgegaan dat de type 2-ontsteking vooral gemedieerd wordt door CD4-positieve helper T-lymfocyten (Th2). In eerder onderzoek is echter gevonden dat vrouwtjesmuizen een hogere Th2- en Th17-respons hadden dan mannetjesmuizen. Bij die respons was sprake van een hoge expressie van interleukine (IL)-13- en IL-17A en hoge niveaus van ontstekingscellen.

Cruciale rol van ILC2’s

In onderzoek van vorig jaar is gevonden dat ILC2’s een cruciale rol spelen bij astma en allergische rinitis, zowel bij mensen als bij dieren. ILC2’s produceren grote hoeveelheden Th2-cytokines, zoals IL-5, -9 en -13, in reactie op cytokines die afkomstig zijn van epitheelcellen, zoals IL-25 en -33 en thymus stromaal lymfopoëtine (TSLP).

Tot nu toe zijn in slechts twee studies geslachtsverschillen in de ILC2’s van patiënten onderzocht. De ene studie meldde dat vrouwelijke patiënten met matig tot ernstig astma grotere hoeveelheden circulerende ILC2’s hadden dan mannelijke patiënten. Daarentegen toonde een andere studie dat de ILC2’s alleen in het sputum van vrouwelijke patiënten met mild astma significant hoger waren dan bij mannelijke patiënten, maar er waren geen geslachtsverschillen in de bloedwaarden. Daarom blijft het onduidelijk of er geslachtsverschillen zijn in de circulerende ILC2-niveaus bij patiënten met allergische rinitis, al dan niet met comorbide astma.

Vrouwtjes- versus mannetjesmuizen

Verschillende studies meldden dat de reactie van de ILC2’s verschilde tussen vrouwtjes- en mannetjesmuizen met astma. In een model van allergische luchtwegontsteking hadden vrouwtjesmuizen grotere aantallen ILC2’s dan mannetjesmuizen. Deze diermodellen waren echter meestal geïnduceerd door ovalbumine of huisstofmijt, terwijl bij de pathogenese daarvan zowel Th2-cellen als ILC2’s betrokken zijn.

IL-33 blijkt specifiek het ILC2-dominante astmamodel bij muizen te induceren. De geslachtsverschillen van ILC2-niveaus moeten onderzocht worden in een specifiek ILC2-dominant model van T- en B-cel-deficiënte muizen.

Recente studie uit China

In een recent muizenmodel uit China zijn de geslachtsverschillen in de ILC2-afhankelijke allergische luchtwegontsteking onderzocht. Daarbij is gebruikgemaakt van T- en B-cel-deficiënte muizen. Vrouwtjesmuizen vertoonden een ernstiger type 2-reactie dan mannetjes, waarbij sprake was van een toegenomen infiltratie van ontstekingscellen in de longen en van een toegenomen productie van IL-5 en IL-13. Belangrijker nog was dat tijdens de ontstekingsreactie het percentage ILC2’s bij vrouwtjesmuizen significant was toegenomen. Dat was verantwoordelijk voor de grotere omvang van de ontsteking die werd geïnduceerd bij vrouwtjesmuizen.

Effecten bij patiënten en van testosteron

Naast het muizenmodel is in dit Chinese onderzoek geëvalueerd of er bij patiënten met astma en allergische rinitis geslachtsverschillen in de ILC2-niveaus bestaan. In tegenstelling tot de bevindingen in het muizenmodel werden bij de patiënten geen significante geslachtsverschillen gevonden. De onderzoekers vonden wel marginaal hogere niveaus van ILC2’s bij vrouwen met astma in combinatie met allergische rinitis.

De behandeling met testosteron resulteerde in een significante afname van de intracellulaire type 2-cytokinen in de ILC2’s en de proliferatie van zuivere ILC2’s als reactie op epitheliale cytokinen. Mogelijk heeft androgeentherapie dan ook een rol bij de behandeling van allergische aandoeningen.

Bron:

Wang C, Xu Z-B, Peng Y-Q, et al. Sex differences in group 2 innate lymphoid cell-dominant allergic airway inflammation. Mol Immunol. 2020;128:89-97.

 

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

Betere overleving na stoppen met roken bij NSCLC-diagnose

mrt 2024 | Longoncologie

Lees meer over Betere overleving na stoppen met roken bij NSCLC-diagnose

Adequaat SABA-gebruik blijft aandachtspunt

mrt 2024 | Astma

Lees meer over Adequaat SABA-gebruik blijft aandachtspunt

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Tarlatamab bij eerder behandeld kleincellig longcarcinoom

mrt 2024 | Longoncologie

Lees meer over Tarlatamab bij eerder behandeld kleincellig longcarcinoom

Bloedeosinofielen als biomarker voor dosis prednisolon

mrt 2024 | COPD

Lees meer over Bloedeosinofielen als biomarker voor dosis prednisolon

Toegevoegde waarde en praktische toepassing van FeNO bij ernstig astma

4 okt 2022 | Astma

Lees meer over Toegevoegde waarde en praktische toepassing van FeNO bij ernstig astma

Behandeling van eosinofiele aandoeningen EGPA en HES

21 sep 2022 | Astma

Lees meer over Behandeling van eosinofiele aandoeningen EGPA en HES

De wondere wereld van bindweefselziekten

22 jun 2022 | ILD

Lees meer over De wondere wereld van bindweefselziekten

Pulmo Pubquiz

31 mei 2022 | COPD, Longoncologie, Pulmonale hypertensie

Lees meer over Pulmo Pubquiz

Small Airways Symposium 2022

10 mei 2022 om 18:00 | Astma, COPD

Lees meer over Small Airways Symposium 2022

Multidisciplinaire aanpak van chronische rhinosinusitis met neuspoliepen (CRSwNP)

30 mrt 2022 om 20:30

Lees meer over Multidisciplinaire aanpak van chronische rhinosinusitis met neuspoliepen (CRSwNP)

Eosinofiel gedreven aandoeningen en de behandeling

23 mrt 2022 om 20:30

Lees meer over Eosinofiel gedreven aandoeningen en de behandeling

Crossing borders in type 2 inflammation 2021

16 nov 2021 om 19:30 | Astma, Eczeem

Lees meer over Crossing borders in type 2 inflammation 2021

Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

10 nov 2021 om 20:30

Lees meer over Webcast Long covid: wat weten we, wat kunt u verwachten, wat kunt u doen?

ERS 2023 videoverslagen

COPD

Lees meer over ERS 2023 videoverslagen

LANdelijk Longcongres 2024

vrijdag 19 apr 2024 van 08:45 tot 17:00 | COPD

Lees meer over LANdelijk Longcongres 2024

Eerste onderzoek naar Long COVID bij kinderen en adolescenten

mrt 2024 | Virale infecties

Lees meer over Eerste onderzoek naar Long COVID bij kinderen en adolescenten

Ami-laz als eerstelijnsbehandeling bij EGFR-gemuteerd, gevorderd NSCLC

okt 2023 | Longoncologie

Lees meer over Ami-laz als eerstelijnsbehandeling bij EGFR-gemuteerd, gevorderd NSCLC

Vertragingen in kankerzorgtraject en de rol van AI

okt 2023 | Borstkanker, Longoncologie, Maag-darm-leveroncologie, Uro-oncologie

Lees meer over Vertragingen in kankerzorgtraject en de rol van AI

Meerwaarde perioperatieve toevoeging nivolumab bij NSCLC

okt 2023 | Immuuntherapie, Longoncologie

Lees meer over Meerwaarde perioperatieve toevoeging nivolumab bij NSCLC

ESMO in FOCUS 2023

okt 2023 | Borstkanker, Longoncologie, Uro-oncologie

Lees meer over ESMO in FOCUS 2023

Afbouw ICS bij type 2-laag, obesitas-gerelateerd astma mogelijk zonder verlies astmacontrole

okt 2023 | Astma

Lees meer over Afbouw ICS bij type 2-laag, obesitas-gerelateerd astma mogelijk zonder verlies astmacontrole

Atopie beschermt tegen alvleesklierkanker

okt 2023 | Astma, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Atopie beschermt tegen alvleesklierkanker

Anafylactische reactie door biological voor astma is zeldzaam

okt 2023 | Astma

Lees meer over Anafylactische reactie door biological voor astma is zeldzaam

Toename klinische remissie bij type 2 astma door behandeling met dupilumab

okt 2023 | Astma

Lees meer over Toename klinische remissie bij type 2 astma door behandeling met dupilumab

Zorgtransitie: Thuistoedieningspilot met anti-IL5 behandelingen voor ernstig astma

nov 2021 | Astma

Lees meer over Zorgtransitie: Thuistoedieningspilot met anti-IL5 behandelingen voor ernstig astma

MedNet Longziekten 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-04

MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

nov 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2023-2

MedNet Longziekten 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-03

MedNet Longziekten 2023-02

jul 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-02

MedNet Oncologie special Longkanker 2023

mei 2023

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2023

MedNet Longziekten 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Longziekten 2023-01

MedNet Longziekten 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Longziekten 2022-04

MedNet Oncologie special Longkanker 2022

nov 2022

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker 2022

MedNet Longziekten 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Longziekten 2022-03