Risicofactoren bij hemodialysepatiënten

Delen via:

Ondanks alle technologische ontwikkelingen is de kans op overlijden van hemodialysepatiënten (HD) nog steeds sterk verhoogd ten opzichte van de gezonde populatie. Dit komt enerzijds door de onderliggende aandoening die heeft geleid tot de verminderde nierfunctie en anderzijds door een aantal risicofactoren die ontstaan door de verminderde nierfunctie of de hemodialysebehandeling. Nationale en internationale richtlijnen geven advies omtrent streefwaarden van deze risicofactoren. Er is echter weinig onderzoek gedaan naar de onderliggende samenhang van risicofactoren en de mogelijke invloed op elkaar.

Er zijn veel voorkomende risicofactoren van HD-patiënten: volume-overbelasting, bloeddruk, ondervoeding, inflammatie en hyponatriëmie. Het doel van dit proefschrift was de bestudering van de onderlinge relatie en de beïnvloeding hiervan op elkaar en de relatie van de individuele risicofactoren met de uitkomst mortaliteit.

In dit proefschrift hebben we voor de bepaling van volume-overbelasting en de mate van ondervoeding gebruikgemaakt van de body-compositiemeter (BCM), gebaseerd op de bioimpedantietechniek om de lichaamssamenstelling te meten. Deze metingen werden verricht voor aanvang van de HD-behandeling.

Solitaire risicofactoren

In dit proefschrift vonden we dat bij 81,1% van de HD-patiënten een van de onderzochte risicofactoren aanwezig was. We vonden dat niet alleen grote hoeveelheden van volume-overbelasting voor dialyse (vanaf > +2,5 L) maar ook geringere hoeveelheden van volume-overbelasting voor dialyse (vanaf +1,1 L tot + 2,5 L) geassocieerd waren met een verhoogd risico op overlijden. Ook vonden we dat ondervulling na hemodialyse (< -1,1 L) geassocieerd was met de beste overlevingskansen, maar dat ondervulling voor dialyse ook geassocieerd is met een verhoogd risico op overlijden. Dit was tot dan toe niet aangetoond in de internationale literatuur.

Hyponatriëmie blijft voor HD-patiënten sterk geassocieerd met een verhoogd risico op overlijden, zelfs als dit gecorrigeerd is voor de aanwezigheid van inflammatie, ondervoeding en volume-overbelasting. Wij denken dat de aanwezigheid van hyponatriëmie bij HD-patiënten een uiting kan zijn van een onderliggend cluster van risicofactoren als ondervoeding en inflammatie en niet een opzichzelfstaand ziektebeeld is. De solitaire aanwezigheid van de risicofactor ondervoeding in HD-patiënten gaf geen verhoogd risico op overlijden. Dit is opvallend maar in lijn met recente literatuur waar dit verhoogde risico op overlijden alleen werd waargenomen bij gelijktijdige aanwezigheid van andere risicofactoren.

Clusters van risicofactoren

Het gelijktijdig aanwezig zijn van meerdere risicofactoren zorgde voor een verandering van het overlijdensrisico. Zo was er voor ondervoeding in aanwezigheid van inflammatie en/of volume-overbelasting wel een toegenomen risico op overlijden. En er is een hoger risico op overlijden in mensen met een afwijkende volumestatus als er ook inflammatie aanwezig is. De relatie tussen bloeddruk en een verhoogd risico op overlijden, wordt, zoals gevonden in het proefschrift, beïnvloed door de volumestatus.

Dynamiek van risicofactoren

Risicofactoren komen vaak gelijktijdig voor in HD-patiënten. We onderzochten of de aanwezigheid van een afwijkende volumestatus lijdt tot de ontwikkeling van inflammatie of andersom (de aanwezigheid van inflammatie lijdt tot afwijkingen in de volumestatus) omdat hier nog geen eenduidige consensus over bestaat in de literatuur. Hier konden wij helaas ook geen eenduidig antwoord op geven. Het lijkt met name te gaan om een cluster van risicofactoren die elkaars relatie met survival beïnvloeden en waarbij, wanneer meerdere risicofactoren chronisch aanwezig zijn, het risico op overlijden sterk toeneemt. Signalering van dit cluster van risicofactoren is van groot belang. Toekomstige studies zullen richting moeten geven aan waar en óf interventies kunnen plaatsvinden om het verhoogde risico op overlijden te reduceren.

De promotie

Marijke Dekker, nefroloog bij Maasstad Ziekenhuis, promoveerde 17 september 2020 aan Maastricht University op het proefschrift ‘Associations and dynamics of risk factors in hemodialysis patients’. De promotor was prof. dr. J.P. Kooman, de copromotoren waren prof. dr. P. Kotanko (Renal Research Institute, New York) en dr. C.J.A.M. Konings (Catharina Ziekenhuis, Eindhoven).

Cystatine C meenemen in schatting nierfunctie bij ouderen

feb 2024 | Chronische nierschade, Ouderen

Lees meer over Cystatine C meenemen in schatting nierfunctie bij ouderen

PRIME-CKD consortium doelt op gepersonaliseerde behandeling nierpatiënten

jan 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over PRIME-CKD consortium doelt op gepersonaliseerde behandeling nierpatiënten

Rol van nieuwe kaliumbinder beter onderzocht in PROMISE-project

jan 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Rol van nieuwe kaliumbinder beter onderzocht in PROMISE-project

Kwaliteit van leven en symptoomlast bij jongere en oudere hemodialysepatiënten

jan 2024 | Chronische nierschade, Dialyse

Lees meer over Kwaliteit van leven en symptoomlast bij jongere en oudere hemodialysepatiënten

Oogscan kan nierziekten vroegtijdig helpen opsporen

jan 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Oogscan kan nierziekten vroegtijdig helpen opsporen

Promotie: Beperkte gezondheidsvaardigheid geassocieerd met meer nierziekte

jan 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Promotie: Beperkte gezondheidsvaardigheid geassocieerd met meer nierziekte

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

11 mrt 2024 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met chronische nierschade

27 feb 2024 om 20:00 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met chronische nierschade

ASN Highlights 2023

28 nov 2023 om 20:30 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over ASN Highlights 2023

ERA Highlights 2023

11 jul 2023 om 20:00 | Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over ERA Highlights 2023

CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

6 jun 2023 | Stamceltransplantatie, Virale infecties

Lees meer over CMV-infecties bij post-transplantatiepatiënten; een behandellandschap in ontwikkeling

Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met zeer hoog risico

30 mrt 2023 om 20:30 | Chronische nierschade, Diabetes, Hartfalen

Lees meer over Optimaal teamwork bij de DM2-patiënt met zeer hoog risico

Recidiverende nierstenen: diagnostiek en behandeling vereist een multidisciplinaire aanpak!

14 mrt 2023

Lees meer over Recidiverende nierstenen: diagnostiek en behandeling vereist een multidisciplinaire aanpak!

Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

21 dec 2022 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

ASN Highlights 2022

1 dec 2022 om 20:30 | Chronische nierschade, Niertransplantatie, SLE

Lees meer over ASN Highlights 2022
Er zijn geen e-learnings gevonden.

Chronische nierschade: tijd voor verandering!

dinsdag 9 jan 2024 t/m donderdag 25 apr 2024 | Chronische nierschade

Lees meer over Chronische nierschade: tijd voor verandering!

ERA in ORANJE 2024

vrijdag 24 mei 2024 van 18:00 tot 21:45 | Chronische nierschade

Lees meer over ERA in ORANJE 2024

ERA in RED 2024

zaterdag 25 mei 2024 van 18:00 tot 21:45

Lees meer over ERA in RED 2024

Trombo-embolische events bij dialysepatiënten in de ASCEND-D-trial

nov 2023 | Dialyse

Lees meer over Trombo-embolische events bij dialysepatiënten in de ASCEND-D-trial

AI-tool helpt ANCA-geassocieerde vasculitis op te sporen

nov 2023 | Chronische nierschade

Lees meer over AI-tool helpt ANCA-geassocieerde vasculitis op te sporen

Hemodiafiltratie ook in real-world setting geassocieerd met lagere mortaliteit dan hemodialyse

nov 2023 | Dialyse

Lees meer over Hemodiafiltratie ook in real-world setting geassocieerd met lagere mortaliteit dan hemodialyse

Thuis screenen op albuminurie waarschijnlijk kosteneffectief

nov 2023 | Chronische nierschade

Lees meer over Thuis screenen op albuminurie waarschijnlijk kosteneffectief

Effectieve combinatie van aldosteronsynthaseremmer en SGLT2-remmer

nov 2023 | Chronische nierschade

Lees meer over Effectieve combinatie van aldosteronsynthaseremmer en SGLT2-remmer

Gunstig effect van sotagliflozine op renale en cardiorenale uitkomsten

nov 2023 | Chronische nierschade, Diabetes

Lees meer over Gunstig effect van sotagliflozine op renale en cardiorenale uitkomsten

Update: resultaten MDR-101 nog steeds veelbelovend voor operationele immuuntolerantie

nov 2023 | Immuuntherapie, Niertransplantatie

Lees meer over Update: resultaten MDR-101 nog steeds veelbelovend voor operationele immuuntolerantie

Duidelijke invloed van jeuk op symptoomlast bij hemodialysepatiënten

nov 2023 | Chronische nierschade, Dialyse

Lees meer over Duidelijke invloed van jeuk op symptoomlast bij hemodialysepatiënten

Verschillende effecten van kalium uit supplementen en uit voeding bij nierpatiënten

nov 2023 | Chronische nierschade

Lees meer over Verschillende effecten van kalium uit supplementen en uit voeding bij nierpatiënten

ERA Highlights 2023 Podcast

aug 2023 | Dialyse, Niertransplantatie

Lees meer over ERA Highlights 2023 Podcast

Maximale RAAS-blokkade bij CKD-patiënten met (risico op) hyperkaliëmie

nov 2020

Lees meer over Maximale RAAS-blokkade bij CKD-patiënten met (risico op) hyperkaliëmie

MedNet Nefrologie 2023-03

dec 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-03

MedNet Nefrologie 2023-02

jul 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-02

MedNet Nefrologie 2023-01

apr 2023

Lees meer over MedNet Nefrologie 2023-01

MedNet Nefrologie 2022-03

dec 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-03

MedNet Nefrologie 2022-02

jul 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-02

MedNet Nefrologie 2022-01

apr 2022

Lees meer over MedNet Nefrologie 2022-01