Valproaat en lamotrigine beste eerstelijnsmedicijnen voor epilepsie

Delen via:

Valproaat blijkt de beste eerstelijnskeuze voor gegeneraliseerde epilepsie1 en lamotrigine voor focale epilepsie2. Dat is gevonden in twee fase IV-open-label studies uit het Verenigd Koninkrijk; Standard and New Antiepileptic Drugs (SANAD II) genaamd. De resultaten werden tegelijkertijd gepubliceerd in The Lancet. Deze uitkomsten geven niet alleen een nieuwe leidraad, maar resulteren ook in dilemma’s voor de praktijk, zo staat uiteengezet in een bijbehorend commentaar.3

Sinds 1990 zijn veel nieuwe anti-epileptica beschikbaar gekomen, vooral voor therapieresistente epilepsie. De SANAD I-studie leverde de eerste uitgebreide gegevens hierover. Bij patiënten met therapiefalen bleek lamotrigine superieur aan carbamazepine, gabapentine, oxcarbazepine en topiramaat. Valproaat was een (kosten)effectief alternatief voor lamotrigine of topiramaat. Sindsdien zijn andere medicijnen beschikbaar gekomen. Levetiracetam geldt in toenemende mate als een veilig alternatief voor de behandeling van focale en gegeneraliseerde epilepsie.

Gegeneraliseerde of niet-geclassificeerde epilepsie

In de eerste studie met 520 patiënten (35% vrouwen, mediane leeftijd 13,9 jaar) hadden de meesten nieuw gediagnosticeerde gegeneraliseerde epilepsie (76%) en de anderen niet-classificeerbare epilepsie (24%). Levetiracetam voldeed niet aan de non-inferioriteitscriteria in vergelijking met valproaat wat betreft het tijdsbeloop totdat een 12 maanden durende aanvalsvrije remissie optrad, zo kwam naar voren uit de intention-to-treat (ITT)-analyse (hazard ratio 1,19). De kans op therapiefalen met onvoldoende aanvalscontrole was groter bij gebruik van levetiracetam. Een per-protocolanalyse waarbij rekening werd gehouden met therapiefalen, vond dat valproaat superieur was aan levetiracetam (HR 1,68). Valproaat was ook superieur wat betreft de kosteneffectiviteit, gebaseerd op verschillen in kosten en voor de kwaliteit gecorrigeerde levensjaren.1

Omdat levetiracetam inferieur was aan valproaat, ontstaat gezien het teratogene potentieel van valproaat een dilemma voor de behandeling van vrouwelijke patiënten met gegeneraliseerde epilepsie.3

Focale epilepsie

In de studie naar nieuw gediagnosticeerde focale epilepsie werden 990 patiënten (43% vrouwen, gemiddelde leeftijd 39,9 jaar) gerekruteerd. In de ITT-analyse en in vergelijking met lamotrigine voldeed levetiracetam niet (HR 1,18) en zonisamide wel (HR 1,03) aan de non-inferioriteitscriteria voor het bereiken van een 12 maanden durende remissie. De per-protocolanalyse liet zien dat dit eindpunt vaker bereikt werd bij behandeling met lamotrigine dan met levetiracetam (HR 1,32) of zonisamide (HR 1,37). Ook de kosteneffectiviteit van lamotrigine was beter dan van de andere twee geneesmiddelen.

Levetiracetam wordt wereldwijd op grote schaal toegepast als eerstelijnsbehandeling voor focale epilepsie. Dit zou volgens de auteurs niet langer moeten gebeuren, aangezien het noch klinisch noch kosteneffectief is in vergelijking met lamotrigine. Naar hun mening zou voor deze patiëntencategorie lamotrigine een eerstelijnsbehandeling moeten blijven.2

Breed toepasbaar

Door de pragmatische opzet leveren deze studies volgens de commentatoren bruikbare gegevens op over de keuze van een behandeling. Het open-label karakter van deze studies kan van invloed zijn geweest op beslissingen over dosis- en behandelingsveranderingen. Het studieprotocol bood richtlijnen voor de initiële titratie van de geneesmiddelen en de onderhoudsdoses. Overigens konden de behandelaren de medicatie indien gewenst aanpassen. Dit onderstreept de brede toepasbaarheid van de resultaten.3

Referenties

  1. Marson A, Burnside G, Appleton R, et al. The SANAD II study of the effectiveness and cost-effectiveness of valproate versus levetiracetam for newly diagnosed generalised and unclassifiable epilepsy: an open-label, non-inferiority, multicentre, phase 4, randomised controlled trial. 2021;397:1375-86.
  2. Marson A, Burnside G, Appleton R, et al. The SANAD II study of the effectiveness and cost-effectiveness of levetiracetam, zonisamide, or lamotrigine for newly diagnosed focal epilepsy: an open-label, non-inferiority, multicentre, phase 4, randomised controlled trial. 2021;397:1363-74.
  3. Cross JH, Tomson T. Newer versus older antiseizure medications: further forward? 2021;397:1327-9.

RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

mrt 2024 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

De lengte van een gen bepaalt veroudering

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over De lengte van een gen bepaalt veroudering

Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

mrt 2024

Lees meer over Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

20 okt 2022 | Diabetes

Lees meer over Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog
Er zijn geen e-learnings gevonden.

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

maandag 10 jun 2024 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

EAN in ORANJE 2024

maandag 1 jul 2024 van 18:00 tot 21:45 | Bewegingsstoornissen, Epilepsie, Neuro-vasculair

Lees meer over EAN in ORANJE 2024

Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Patiënten gebruiken niet-orale migrainemedicatie voor beter en sneller effect

Veel MS-patiënten hebben ook migraine

dec 2023 | Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Veel MS-patiënten hebben ook migraine

Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Werkelijke migraineprevalentie bij mannen moeilijk te schatten

Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

dec 2023 | Hoofdpijn, Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Hoofdpijn na COVID-19-vaccinatie

De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over De rol van genetica en biomarkers bij migraine nog niet opgehelderd

Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Triptanen te vaak onterecht voorgeschreven

CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over CAPTURE-studie zal inzicht geven in het leven van de migrainepatiënt

Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Grotere kans non-respons op CGRP bij mensen met psychiatrische problemen

Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

dec 2023 | Hoofdpijn

Lees meer over Beweging kan helpen bij clusterhoofdpijn

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

aug 2021 | Hoofdpijn

Lees meer over Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03

MedNet Neurologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-02

MedNet Neurologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-01