Verband tussen circulerend tumor-DNA en behandelrespons bij gemetastaseerde borstkanker

Delen via:

Onafhankelijk van de gebruikte test is er bij gemetastaseerde borstkanker een relatie tussen circulerend tumor-DNA (ctDNA) en de behandelrespons. Dat blijkt uit een literatuuronderzoek vanuit de afdeling Medische Oncologie van het Erasmus MC in Rotterdam. Voor implementatie in de dagelijkse klinische praktijk zijn wel gestandaardiseerde procedures nodig, concluderen de onderzoekers in hun recente publicatie in Cancers.

Fotocredit: busracavus / Getty Images / iStock

Het volgen van respons op behandeling van gemetastaseerde borstkanker gebeurt veelal met radiologische beeldvorming. Evaluatie daarvan is mogelijk met RECIST (Response Evaluation Criteria in Solid Tumors), ontwikkeld voor fase II-studies als surrogaat eindpunt voor klinische winst. Maar radiologische beeldvorming is tamelijk ongevoelig, kent veel variatie in de interpretatie en geeft geen inzicht in biologische tumorkarakteristieken die van belang kunnen zijn voor de keuze van behandeling. Bovendien is de relatie met parameters voor klinische winst, algehele overleving en kwaliteit van leven beperkt.

Minimaal invasief

Circulerend tumor-DNA (ctDNA), dat in het bloed vrijkomt uit tumorcellen, kan behandelaars meer informatie geven. Het ctDNA is onderdeel van al het circulerende DNA (circulating cell-free DNA; (cfDNA) in lichaamsvloeistoffen. Dit kan minimaal invasief worden verkregen met liquidbiopsies van bijvoorbeeld bloed, urine, liquor of sputum. Daardoor is cfDNA geschikt om ontwikkelingen in de tijd te volgen.

Specifieke DNA-mutaties kunnen de respons of resistentie op behandeling voorspellen. Bovendien is de totale hoeveelheid ctDNA een maat voor tumorgroei. Daarmee kan ctDNA helpen bij de evaluatie van de behandelrespons. Door het ctDNA op verschillende tijdstippen te meten, kan de ziekterespons worden gevolgd.

Er zijn verschillende methoden om ctDNA te meten, veelal gebaseerd op detectie van kankerspecifieke somatische mutaties, DNA-methylering en variatie in aantallen kopieën. Tot op heden wordt geen van de methoden klinisch toegepast.

Gestandaardiseerde procedures nodig

De review is een analyse van recent gepubliceerde studies om de analytische waarde en klinische bruikbaarheid van ctDNA te onderzoeken bij patiënten met gemetastaseerde borstkanker. In Cochrane-, Embase-, PubMed- en Google Scholar-databases is gezocht naar studies met ctDNA uit de periode mei 2010 tot oktober 2020. Er werden 33 relevante prospectieve en retrospectieve studies geselecteerd voor de review. Deze varieerden wat betreft procedures voor (voor)bewerking van patiëntmateriaal, toegepaste technieken en studieopzet. De meeste studies vonden een verband tussen ctDNA en behandelrespons, onafhankelijk van de gebruikte test.

Om het volgen van de respons op basis van ctDNA te implementeren in de dagelijkse klinische praktijk voor gemetastaseerde borstkanker zijn gestandaardiseerde procedures nodig, evenals grote prospectief verzamelde sample-cohorten met goed gedocumenteerde klinische follow-up. Zo kan de klinische waarde beter worden vastgesteld.

Referentie:

Jongbloed EM, Deger T, Sleijfer S, et al. A Systematic Review of the Use of Circulating Cell-Free DNA Dynamics to Monitor Response to Treatment in Metastatic Breast Cancer Patients. Cancers 2021;13(8):1811-28.

Gemethyleerde DNA-markers in pancreassap en plasma CA19-9 als opsporingsmethode voor pancreaskanker

jul 2025 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Gemethyleerde DNA-markers in pancreassap en plasma CA19-9 als opsporingsmethode voor pancreaskanker

Verhoogd risico op zeldzaam lymfoom bij vrouwen met BRCA-mutaties en getextureerde borstimplantaten

jul 2025 | Borstkanker, Lymfoom

Lees meer over Verhoogd risico op zeldzaam lymfoom bij vrouwen met BRCA-mutaties en getextureerde borstimplantaten

45% minder sterfte aan darmkanker dankzij bevolkingsonderzoek

jul 2025 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over 45% minder sterfte aan darmkanker dankzij bevolkingsonderzoek

Neoadjuvant dostarlimab bij mismatch repair-deficiënte tumoren

jul 2025 | Gynaecologische oncologie, Immuuntherapie, Maag-darm-leveroncologie, Uro-oncologie

Lees meer over Neoadjuvant dostarlimab bij mismatch repair-deficiënte tumoren

Congressen IGCA en ESDE: beide geslaagd, en ook verbinding

jul 2025 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Congressen IGCA en ESDE: beide geslaagd, en ook verbinding

Cemiplimab halveert risico op terugkeer huidkanker bij hoogrisicopatiënten

jul 2025 | Dermato-oncologie

Lees meer over Cemiplimab halveert risico op terugkeer huidkanker bij hoogrisicopatiënten

TNBC: huidige en nieuwe behandelopties

18 mrt 2025 | Borstkanker

Lees meer over TNBC: huidige en nieuwe behandelopties

Multidisciplinaire behandeling van N1M0 prostaatkanker

17 mrt 2025 om 20:00 | Chirurgie, Radiotherapie, Uro-oncologie

Lees meer over Multidisciplinaire behandeling van N1M0 prostaatkanker

Wat is de rol van AI en eHealth bij IBD?

19 feb 2025 | IBD

Lees meer over Wat is de rol van AI en eHealth bij IBD?

Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

1 okt 2024 om 12:00 | Lymfoom

Lees meer over Recent advances in the use of CAR T-cell therapies in relapsed/refractory diffuse large B-cell lymphoma and follicular lymphoma

Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

10 sep 2024 om 20:00

Lees meer over Opioïden in de 2e lijn: Sleutels tot effectieve bestrijding van maligne pijn

Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

1 jul 2024

Lees meer over Pakketbeslissingen en (on-)zekere kosteneffectiviteit: Willingness to Pay voor geneesmiddelen

Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

10 jun 2024 om 16:30 | Lymfoom

Lees meer over Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

19 feb 2024 om 17:30 | Borstkanker

Lees meer over Keynote webinar: Spotlight on antibody–drug conjugates in cancer

Prostaatkanker nu en in de toekomst

25 jan 2024 | Uro-oncologie

Lees meer over Prostaatkanker nu en in de toekomst

Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Lees meer over Immuno-oncologie module 1: immunologie en immuuntherapie

Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors

Lees meer over Immuno-oncologie module 2: Bijwerkingenmanagement en checkpoint inhibitors
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

JAK-pot: Niet meer kanker met JAKi dan met bDMARD’s bij RA-patiënten

jun 2025 | RA

Lees meer over JAK-pot: Niet meer kanker met JAKi dan met bDMARD’s bij RA-patiënten

PROTAC-therapie vepdegestrant verbetert progressievrije overleving bij ERS1-gemuteerd mammacarcinoom

jun 2025 | Borstkanker

Lees meer over PROTAC-therapie vepdegestrant verbetert progressievrije overleving bij ERS1-gemuteerd mammacarcinoom

Niraparib toegevoegd aan abirateron plus prednison effectief bij mCSPC met HRR-afwijkingen 

jun 2025 | Uro-oncologie

Lees meer over Niraparib toegevoegd aan abirateron plus prednison effectief bij mCSPC met HRR-afwijkingen 

Dosisaanpassingen van lorlatinib maakten langdurige behandeling mogelijk

jun 2025 | Longoncologie

Lees meer over Dosisaanpassingen van lorlatinib maakten langdurige behandeling mogelijk

Nieuwe tweedelijnsbehandelingen voor extensive-stage kleincellig longcarcinoom zijn effectief

jun 2025 | Longoncologie

Lees meer over Nieuwe tweedelijnsbehandelingen voor extensive-stage kleincellig longcarcinoom zijn effectief

Tijdstip toediening immuuntherapie beïnvloedt oncologische uitkomst

jun 2025 | Immuuntherapie, Longoncologie

Lees meer over Tijdstip toediening immuuntherapie beïnvloedt oncologische uitkomst

Sacituzumab govitecan plus pembrolizumab effectief als eerstelijnsbehandeling PD-L1-positief TNBC

jun 2025 | Borstkanker

Lees meer over Sacituzumab govitecan plus pembrolizumab effectief als eerstelijnsbehandeling PD-L1-positief TNBC

Bewegingsprogramma na adjuvante therapie voor coloncarcinoom verbetert overleving

jun 2025 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Bewegingsprogramma na adjuvante therapie voor coloncarcinoom verbetert overleving

T-DXd plus pertuzumab verbetert progressievrije overleving als eerstelijnsbehandeling gemetastaseerd HER2+ mammacarcinoom

jun 2025 | Borstkanker

Lees meer over T-DXd plus pertuzumab verbetert progressievrije overleving als eerstelijnsbehandeling gemetastaseerd HER2+ mammacarcinoom

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Sushil Badrising

nov 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Sushil Badrising

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Jan von der Thüsen

nov 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk - Jan von der Thüsen

Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

feb 2024 | Longoncologie

Lees meer over Podcast: EGFR ex20ins gemuteerd NSCLC in de dagelijkse klinische praktijk

Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

dec 2023 | Uro-oncologie

Lees meer over Podcast: Progress in PARP inhibitors - An exciting option for treating metastatic prostate cancer?

Slokdarm- en maagkanker

jun 2021 | Chirurgie, Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Slokdarm- en maagkanker

Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

feb 2021 | Maag-darm-leveroncologie

Lees meer over Impact van COVID-19 op bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland

MedNet Oncologie 2025-03

jul 2025

Lees meer over MedNet Oncologie 2025-03

MedNet Oncologie special Longkanker

mei 2025

Lees meer over MedNet Oncologie special Longkanker

MedNet Oncologie 2025-02

mei 2025

Lees meer over MedNet Oncologie 2025-02

MedNet Oncologie 2025-01

feb 2025

Lees meer over MedNet Oncologie 2025-01

MedNet Oncologie 2024-06

dec 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-06

MedNet Oncologie 2024-05

okt 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-05

MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

sep 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Colorectaal carcinoom

MedNet Oncologie 2024-04

aug 2024

Lees meer over MedNet Oncologie 2024-04

MedNet Oncologie special Borstkanker 2024

jul 2024

Lees meer over MedNet Oncologie special Borstkanker 2024