‘Via keratinocyten-cellijn ontstaan veel internationale contacten’

Delen via:

Afgelopen mei ontving onderzoeker dr. Jos Smits (Laboratorium voor Experimentele Dermatologie, Radboudumc Nijmegen) de ESDR/SID Collegiality Award en de SID2022 Travel grant. Met deze bijdragen van de European Society for Dermatological Research (ESDR) kon hij de bijeenkomst van de SID (Society for Investigative Dermatology) bijwonen in Portland (VS) en collega-onderzoekers bezoeken van de University of Rochester Medical Center.

Smits doet in Nijmegen onderzoek naar de barrièrefunctie van de huid en de regulering daarvan: hoe houdt de huid het lichaamsvocht binnen en externe invloeden buiten? Bij huidaandoeningen als eczeem en psoriasis is de huidbarrière ontregeld. Smits onderzoekt dat met een 3-dimensionale kweek van huidcellen: “Het lukt onze onderzoeksgroep goed om een 3-dimensionale huid te kweken. Die kun je blootstellen aan bijvoorbeeld cytokinen om een ontsteking op te wekken. We kunnen er ook bacteriën uit het microbioom op aanbrengen. Zo’n model hebben we nu, waarmee we kunnen bestuderen hoe de huid op de bacterie reageert en andersom. In het model is er geen afweerreactie en we kunnen de bacterie wel 2 weken in leven houden zonder dat deze alles infecteert. Zo kunnen we de interactie goed bestuderen. Uit onderzoek elders is inmiddels bekend dat bepaalde huidbacteriën stoffen aan de huid afgeven die de huidbarrière verbeteren. Misschien worden hiermee targets gevonden voor nieuwe behandelingen.”

Vergelijkbaar

De belangstelling voor huidziekten stamt bij Smits al uit zijn jeugd: rond zijn tiende jaar ontstond bij hem psoriasis. Daardoor kreeg hij interesse in biologie en geneeskunde, met speciale belangstelling voor technologie. Hij haalde zijn master in medische biologie en kon een stage en later promotieonderzoek doen in het laboratorium voor Experimentele Dermatologie van prof. Joost Schalkwijk van het Radboudumc. Inmiddels is hij 3 jaar postdoctoraal onderzoeker bij prof. Ellen van den Bogaard, die nu hoofd van het laboratorium is.

Een van Smits’ onderzoeksprojecten was het vergelijken van een cellijn van geïmmortaliseerde keratinocyten van de Harvard University met keratinocyten van de Nijmeegse biobank van gezonde donoren. Het bleek dat cellen uit beide kweken vergelijkbaar groeiden en zich ontwikkelden. Bij bijvoorbeeld het opwekken van inflammatie reageren de cellijnen vrijwel identiek. “De geïmmortaliseerde huidcellijn is daardoor goed bruikbaar voor wetenschappelijk onderzoek, met als groot pluspunt dat de cellen oneindig zijn te kweken. Met de geïmmortaliseerde cellijn is het minder vaak nodig om huidcellen bij een patiënt af te nemen. We hebben het onderzoek gepubliceerd in 2017 en sindsdien gebruiken we de cellen vaak. Ook veel onderzoeksgroepen lieten ons weten dat ze graag de cellen wilden gebruiken. Inmiddels zijn we een soort uitgiftepunt geworden van de geïmmortaliseerde cellen, met vrijwel wekelijks aanvragen vanuit de hele wereld.”

Genetische modificatie

Op deze manier had Smits contact gehouden met een onderzoeksgroep in Rochester in het Noord-Oosten van de VS. Dat contact groeide met de tijd en uiteindelijk werd de afspraak dat Smits een keer langs zou komen in hun laboratorium. Die reis werd mogelijk dankzij de toekenningen van de ESDR. Hij bezocht eerst de bijeenkomst van de SID in Portland en reisde daarna door naar Rochester. “We gebruiken de geïmmortaliseerde cellen onder andere voor ons onderzoek met genetische modificatie. Samen met de onderzoeksgroep in Rochester hebben we een publicatie geschreven over gebruik van de CRISPR/Cas9-onderzoekstechniek. Daarmee is het mogelijk om in de geïmmortaliseerde celkweek mutaties na te bootsen die bij patiënten voorkomen. Zo kan het effect van een specifieke mutatie worden onderzocht, zonder storend effect van andere mutaties die patiënten in hun genoom hebben. We onderzoeken bijvoorbeeld het gen voor het eiwit filaggrine dat in de opperhuid een rol speelt bij atopisch eczeem, of de deletie van LCE3B/C die belangrijk is bij psoriasis.”

De award die Smits heeft ontvangen gaat over samenwerking van met name jonge onderzoekers met onderzoeksgroepen in andere landen. De ESDR wil stimuleren dat zij hun netwerk kunnen uitbreiden en erkenning krijgen voor hun onderzoek. Ook Smits vindt dit belangrijk: “De vele verzoeken voor de geïmmortaliseerde cellen hebben voor ons als voordeel dat we daardoor in contact komen met veel onderzoekers met dezelfde wetenschappelijke interesses. Via de cellijn ontstaan dus veel contacten. We vragen onderzoekers altijd wat zij van plan zijn met de cellen. Zo horen we steeds over onderzoeken die gaande zijn of worden opgestart. En we kunnen informatie uitwisselen over onderzoekstechnieken.”

Van klacht naar claim: hoe voorkom je escalatie?

mrt 2024

Lees meer over Van klacht naar claim: hoe voorkom je escalatie?

Vasculaire ontsteking bij patiënten met PsA

feb 2024 | Arthritis psoriatica

Lees meer over Vasculaire ontsteking bij patiënten met PsA

Nieuwe richtlijn arthritis psoriatica

feb 2024 | Arthritis psoriatica

Lees meer over Nieuwe richtlijn arthritis psoriatica

Effectiviteit en veiligheid van de orale JAK1-remmer povorcitinib bij hidradenitis suppurativa

feb 2024

Lees meer over Effectiviteit en veiligheid van de orale JAK1-remmer povorcitinib bij hidradenitis suppurativa

Ondanks uitbreiding indicatie vaak hoge prijzen voor kankermiddelen

feb 2024 | Borstkanker, Dermato-oncologie, Gynaecologische oncologie, Hoofd-halsoncologie, Immuuntherapie, Longoncologie, Lymfoom, Maag-darm-leveroncologie, MM, Uro-oncologie

Lees meer over Ondanks uitbreiding indicatie vaak hoge prijzen voor kankermiddelen

Digitale toepassingen om het zorgvak weer aantrekkelijk te maken

feb 2024

Lees meer over Digitale toepassingen om het zorgvak weer aantrekkelijk te maken

Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

10 jun 2024 om 16:30 | Lymfoom

Lees meer over Challenges in advanced Cutaneous T-cell Lymphoma (CTCL) – diagnosis and management

Hidradenitis Suppurativa (HS): recente ontwikkelingen in de behandeling

7 mrt 2024 | Huidinfecties

Lees meer over Hidradenitis Suppurativa (HS): recente ontwikkelingen in de behandeling

Van data naar doen! De systemische behandeling van atopisch eczeem en prurigo nodularis

2 feb 2024 | Eczeem, Vaccinatie

Lees meer over Van data naar doen! De systemische behandeling van atopisch eczeem en prurigo nodularis

Zeldzame aandoeningen binnen dermatologie

30 okt 2023 om 20:00

Lees meer over Zeldzame aandoeningen binnen dermatologie

Niet-melanoom huidkanker in de regio

31 aug 2023 | Dermato-oncologie, Radiotherapie

Lees meer over Niet-melanoom huidkanker in de regio

Zoveel meer dan alleen maar eczeem!

19 apr 2023 om 20:30 | Eczeem

Lees meer over Zoveel meer dan alleen maar eczeem!

Masterclass: innovatieve inzichten in de behandeling van Psoriatic Disease

2 nov 2022 | Arthritis psoriatica, Psoriasis

Lees meer over Masterclass: innovatieve inzichten in de behandeling van Psoriatic Disease

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

Masterclass casuïstiek - Horen, zien en een goed gesprek!

14 sep 2022 om 19:30 | Eczeem, Psoriasis

Lees meer over Masterclass casuïstiek - Horen, zien en een goed gesprek!

Serious game Kijk verder dan de huid; casus 1

Lees meer over Serious game Kijk verder dan de huid; casus 1
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Teleurstellende uitkomsten doxyPEP en vaccin tegen gonorroe

mrt 2024 | Bacteriële infecties, SOA, Venereologie

Lees meer over Teleurstellende uitkomsten doxyPEP en vaccin tegen gonorroe

Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis, Vaccinatie

Lees meer over Zo veilig zijn COVID-vaccins bij gebruik immuunsuppressiva

Eerder, vaker en langer remissie met anifrolumab bij SLE

nov 2023 | SLE

Lees meer over Eerder, vaker en langer remissie met anifrolumab bij SLE

Positieve resultaten voor neoadjuvant cemiplimab bij cutaan plaveiselcelcarcinoom

okt 2023 | Chirurgie, Dermato-oncologie, Immuuntherapie

Lees meer over Positieve resultaten voor neoadjuvant cemiplimab bij cutaan plaveiselcelcarcinoom

Paradigmaverschuiving op komst bij alopecia areata?

okt 2023

Lees meer over Paradigmaverschuiving op komst bij alopecia areata?

Zo beïnvloedt comorbiditeit de behandeling voor vitiligo

okt 2023 | Eczeem, Psoriasis

Lees meer over Zo beïnvloedt comorbiditeit de behandeling voor vitiligo

Drug survival bij alle IL-17- en IL-23-remmers hoog, maar één middel springt eruit

okt 2023 | Psoriasis

Lees meer over Drug survival bij alle IL-17- en IL-23-remmers hoog, maar één middel springt eruit

Wat een opluchting: binnen 2 weken verlost van jeuk

okt 2023 | Eczeem

Lees meer over Wat een opluchting: binnen 2 weken verlost van jeuk

Hoe herkent u kanker in de donkere huid?

okt 2023 | Actinische keratose, Dermato-oncologie

Lees meer over Hoe herkent u kanker in de donkere huid?

Podcastserie Psoriasis

nov 2023 | Arthritis psoriatica, Diabetes, Psoriasis

Lees meer over Podcastserie Psoriasis

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

Conventioneel systemische therapie; is dat nog nodig?

okt 2022 | Psoriasis

Lees meer over Conventioneel systemische therapie; is dat nog nodig?

Psoriasis - Why is real world evidence data important?

nov 2020 | Psoriasis

Lees meer over Psoriasis - Why is real world evidence data important?

The ambition in the treatment of psoriasis

okt 2019 | Psoriasis

Lees meer over The ambition in the treatment of psoriasis

MedNet Dermatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Dermatologie 2023-04

MedNet Dermatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Dermatologie 2023-02

MedNet Dermatologie 2023-01

apr 2023

Lees meer over MedNet Dermatologie 2023-01

MedNet Dermatologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-04

MedNet Dermatologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-03

MedNet Dermatologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-02

MedNet Dermatologie 2022-01

apr 2022

Lees meer over MedNet Dermatologie 2022-01