Onderzoekers van het Nederlandse RESCUE-project berekenden het risico op acute nierschade (AKI) dat is geassocieerd met verschillende nefrotoxische medicatiegroepen. Een opvallende bevinding is dat NSAID’s samenhingen met een lager risico op het ontwikkelen van AKI.
AKI is een veelvoorkomend probleem bij patiënten op de intensive care (IC). Nefrotoxische medicatie speelt een causale rol in 14-28% van deze AKI-gevallen en is daarmee een van de weinige vermijdbare oorzaken ervan. Het Nederlandse multicenter project Towards a leaRning mEdication Safety system in a national network of Intensive Care Units – timely detection of adverse drug Events (RESCUE) wordt geleid vanaf de afdeling Medische Informatiekunde van het Amsterdam UMC en heeft tot doel de medicatieveiligheid op de IC te verbeteren.
Voor de studie gebruikten de onderzoekers een databank met elektronische patiëntendossiers van patiënten die tussen 2010 en 2019 waren opgenomen op 13 Nederlandse IC’s. Ze includeerden alleen opnames waarvoor ten minste 2 serumcreatininemetingen en informatie over alle risicofactoren voor AKI bekend waren. Zo konden 98.391 IC-opnames worden geïncludeerd; bij 14.074 (14%) opnames werd AKI gediagnosticeerd (variërend van 6-21% tussen verschillende IC’s).
Blootstelling aan de volgende 8 groepen nefrotoxische medicatie werd vastgelegd: aminoglycosiden (7% van de opnames), niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s; 6%), penicilline-combinaties (6%), glycopeptiden (5%), sulfonamiden (2%), antivirale middelen tegen herpesinfecties (2%), immunosuppressiva (1%) en antimycotische antibiotica (1%).
Met een ‘multilevel logistisch regressiemodel’ werden vervolgens de associaties tussen de medicijngroepen en AKI geschat, waarbij de schattingen gecorrigeerd werden voor medicatiegroep-specifieke confounders. De medicatiegroepen die geassocieerd waren met het hoogste risico op AKI waren immunosuppressiva (OR 2,26; 95%-BI 1,97-2,60; p < 0,001), sulfonamiden (OR 1,84; 95%-BI 1,65-2,04; p < 0,001) en aminoglycosiden (OR 1,70; 95%-BI 1,59-1,81; p < 0,001). Voor penicilline-combinaties werd geen verband gevonden, terwijl NSAID’s het risico op AKI juist leken te verminderen.
Bron:
Yasrebi-de Kom I, et al. Comorbidity is not associated with home dialysis choice. 59th ERA Congress 2022, abstract FC 127.