EULAR-overwegingen over moeilijk behandelbare reumatoïde artritis

Begin 2022 heeft een EULAR-taskforce een elftal overwegingen gepubliceerd aangaande het management van moeilijk behandelbare reumatoïde artritis. De Utrechtse hoogleraar reumatologie Jaap van Laar lichtte op de EULAR 2022 de totstandkoming ervan en de inhoud toe.¹

“Het verzoek aan de taskforce was om EULAR-aanbevelingen op te stellen, maar er bleek vooralsnog te weinig evidence beschikbaar om aan de eisen te kunnen voldoen die gesteld worden aan het opstellen van aanbevelingen. Daarom zijn het overwegingen geworden”, legt Van de Laar uit. Maar deze zijn absoluut ook van belang voor de klinische praktijk, benadrukt hij.

De exercitie startte in 2018 met een internationale survey onder ruim 4000 reumatologen, met als doel de karakteristieken van moeilijk behandelbare reumatoïde artritis (RA) te identificeren, evenals issues die spelen in het management van deze aandoening.²

Na de nodige discussie binnen de taskforce heeft dit geleid tot een EULAR-definitie van moeilijk behandelbare RA.³ Deze is gebaseerd op consensus en bevat de volgende componenten:

1. falen op behandeling van twee of meer b/tsDMARD’s met verschillende werkingsmechanismen, na falen op een csDMARD;
2. diverse signalen die duiden op actieve/progressieve ziekte;
3. het managen van de symptomen wordt als problematisch ervaren door de reumatoloog en/of de patiënt.

Van de Laar: “Als we deze definitie hanteren, heeft 5-20% van de patiënten met RA moeilijk behandelbare RA. Misschien hebben we tot nu toe wel de andere kant opgekeken bij deze groep patiënten.”

Overwegingen

Het bestuderen van literatuur in samenspraak met experts opinions heeft begin dit jaar geleid tot het formuleren van 2 principes en 11 overwegingen.⁴ Misschien wel de belangrijkste boodschap volgens Van de Laar: “Als een patiënt niet goed reageert op medicatie, trap op de rem. Zet niet direct een volgende behandeling in, maar kijk samen met de patiënt wat er allemaal gaande is en welke comorbiditeit mogelijk een rol speelt. Bepaal vervolgens samen welke behandeldoelen haalbaar zijn en bespreek het belang van therapietrouw. Moeilijk behandelbare RA vereist een holistische aanpak; dan zijn er zeker verbeteringen voor die groep patiënten mogelijk.”

Bronnen

1. Van Laar JM. Difficult to treat RA. EULAR 2022. HOT-session.
2. Roodenrijs NMT, de Hair MJH, van der Goes MC, et al. Characteristics of difficult-to-treat rheumatoid arthritis: results of an international survey. Ann Rheum Dis. 2018 Dec;77:1705-9.
3. Nagy G, Roodenrijs NMT, Welsing PMJ, et al. EULAR definition of difficult-to-treat rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis. 2021 Jan;80:31-5.
4. Nagy G, Roodenrijs NMT, Welsing PMJ, et al. EULAR points to consider for the management of difficult-to-treat rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis. 2022 Jan;81:20-33.