Geen betere uitkomsten door interventie bij stabiele ischemie

Een initiële invasieve benadering bij patiënten met een stabiele ischemische hartziekte en matige tot ernstige ischemie vermindert niet het risico op nadelige cardiovasculaire uitkomsten, inclusief overlijden, in vergelijking met een conservatief beleid. Dat is gevonden in de ISCHEMIA-studie na een mediane follow-up van 3,3 jaar.

Het was tot nu toe niet bekend of bij patiënten met een stabiele ischemische hartziekte en matige of ernstige ischemie een routinematige invasieve benadering, bestaande uit een hartkatheterisatie en revascularisatie, nuttiger is dan een conservatieve benadering, bestaande uit een optimale medicamenteuze behandeling, waarbij katheterisatie gereserveerd blijft voor situaties waarin medicamenteuze behandeling faalt. Dat is onderzocht in de International Study of Comparative Health Effectiveness With Medical and Invasive Approaches (ISCHEMIA).

Invasief vs. conservatief beleid

Van de 5179 deelnemers van ISCHEMIA (gemiddelde leeftijd 64 jaar, 23% vrouw, 34% niet-blank en 16% Spaans) had 41% diabetes mellitus en 90% angina pectoris in de voorgeschiedenis. Van de 3912 patiënten (76%) die coronaire CT-angiografie ondergingen, had 79% meervatslijden en 87% een stenose van de linker anterieure descenderende coronairarterie (LAD).

Het primaire eindpunt was een samenstelling van cardiovasculaire mortaliteit, myocardinfarct, hartstilstand met reanimatie of ziekenhuisopname vanwege instabiele angina of hartfalen. Een belangrijk secundair eindpunt was cardiovasculaire mortaliteit of myocardinfarct. Andere secundaire eindpunten omvatten de afzonderlijke onderdelen van het primaire samengestelde eindpunt. De hazard ratio’s voor de primaire en belangrijkste secundaire eindpunten bij een invasief vs. een conservatief beleid staan vermeld in de tabel.

Tabel. Primaire en belangrijkste secundaire eindpunten na vier jaar.