Vrouwen met coronairlijden (CAD) overlijden vaker aan cardiale oorzaken dan tot nu toe werd aangenomen. Nieuwe resultaten uit de ARTEMIS-cohortstudie laten zien dat vooral atriumfibrilleren (AF), hoge systolische bloeddruk, residueel coronairlijden en verhoogde troponinewaarden sterke voorspellers zijn voor cardiale sterfte bij vrouwen.1
In de ARTEMIS-cohortstudie werden 1.946 patiënten met angiografisch bevestigde CAD gevolgd, onder wie 619 vrouwen. Gedurende tien jaar overleden 47 vrouwen aan een cardiale oorzaak, met een gemiddelde leeftijd van 80 jaar. De onderzoekers analyseerden een breed scala aan factoren. In univariate analyses waren leeftijd, systolische bloeddruk, SYNTAX-score, nierfunctie, diabetes mellitus type 2, AF en T-golfinversies allemaal significant geassocieerd met cardiale sterfte. In een multivariabele analyse bleken vooral 3 parameters onafhankelijk voorspellend: de postrevascularisatie SYNTAX-score (HR 1,05 per punt), stijging van de systolische bloeddruk (HR 1,10 per 10 mmHg) en verhoogde spiegels van high-sensitivity troponine T (hs-TnT; HR 1,63 per 10 eenheden). Het sterkste effect werd gevonden bij AF: vrouwen met AF hadden meer dan een vijfvoudig verhoogd risico op cardiale sterfte (HR 5,2).
Deze bevindingen benadrukken het belang van geslachtsspecifieke risicostratificatie bij CAD. Terwijl bij mannen vaak klassieke risicofactoren de boventoon voeren, zoals roken of hyperlipidemie, lijkt bij vrouwen vooral het samenspel van hypertensie, residueel coronairlijden en cardiale biomarkers bepalend voor de prognose. Volgens de onderzoekers kan het vroegtijdig herkennen en behandelen van AF, evenals het monitoren van hs-TnT, bijdragen aan een verbetering van de overleving. Een meer gepersonaliseerde aanpak van vrouwen met CAD kan helpen om cardiale sterfte bij deze populatie terug te dringen.
Bron:
- King IS, et al. Risk factors for cardiac death in women with coronary artery disease. ESC Congress 2025.