Hoogleraar zet meer vrouwspecifiek hersenonderzoek op de kaart

Delen via:

De titel van de oratie van neuroloog-bioloog prof. dr. G.M. (Gisela) Terwindt is glashelder: Als het eenvoudig was hadden we het al opgelost. Ze doelt hiermee op migraine. Maar het is ook te betrekken op de moeite die het kost om vrouwspecifiek hersenonderzoek op de kaart te zetten.

De gevoeligheid die iemand heeft om een migraineaanval te krijgen, lijkt beïnvloed te worden door externe factoren, maar ook door interne factoren als genetische aanleg en hormoonwisselingen. Ondanks het laatste blijkt het niet eenvoudig om meer vrouwspecifiek hersenonderzoek op de kaart te zetten, stelt Terwindt. “Dit komt omdat zowel de onderzoekers als de beleidmakers mannen zijn”, zegt ze onomwonden, “die hebben er geen aandacht voor.” Zelf is ze al jaren bezig met onderzoek naar de vrouwspecifieke factoren voor migraine. “Luisterend naar de verhalen van vrouwelijke patiënten ontstond bij mij het besef dat we hierbij ook naar de rol van hormonen moeten kijken”, zegt ze. “Een genderspecifieke call van het NWO maakte onderzoek mogelijk, maar inmiddels laat het NWO dit aspect ook weer liggen. Het blijft moeilijk, cardioloog Angela Maas moest een bijna feministisch standpunt innemen om aandacht te krijgen voor het vrouwenhart. Dat ga ik nu dus ook doen voor mijn expertisegebied.”

Elektronisch dagboek

Terwindt vertelt: “Het is heel moeilijk onderzoek te doen naar wat een aanval uitlokt. Wat we tot nu toe hebben geleerd over de invloed van het weer is teleurstellend. Misschien is ons weer niet extreem genoeg. Maar je moet ook weten waar iemand is: in eigen land of op wintersport bijvoorbeeld. Of kijk naar de rol van menstruatie. Als je niet op individueel niveau bijhoudt wat er gebeurt rond de menstruatie, kun je ook geen uitspraken doen over de rol daarvan op individueel niveau. Je moet het dus gedetailleerd bijhouden.”

Vandaar dat ze nu werk maakt van een e-hoofdpijndagboek. “Ik zie bereidheid bij vrouwen om hiermee aan de slag te gaan”, zegt ze. “Het geeft je als individu inzicht in en grip op je persoonlijke situatie. En dat heb je nodig, want een aanval overvalt je. Je moet de mythes eraf halen: is wat je denkt dat een trigger is er ook echt een. Mijn ultieme doel is op basis van die individuele verhalen met gebruikmaking van artificial intelligence voor de individuele vrouw tot een soort persoonlijk alarmsysteem te komen, een voorspeller voor een aanval.”

Wat is de waarde van zo’n alarmsysteem? Terwindt: “De meest natuurlijke reactie bij migraine is vermijdingsgedrag voor de dingen waarvan iemand denkt dat ze een aanval uitlokken. Maar niets meer durven omdat je denkt dat het een aanval kan uitlokken, is het ergste wat je kunt doen. Het kan leiden tot angst en depressie. Het alarmsysteem kan helpen om tot gerichte gedragsinterventies te komen en overmatig medicatiegebruik te voorkomen.”

Bekijk ook de webcast Meaningful Migraine Management waarin Gisela Terwindt, Antoinette Maassen van den Brink en Henrik Schytz u in 1,5 uur meenemen in hun specifieke expertise omtrent migraine

Onderzoek

Terwindt geeft leiding aan het WHAT!-team (Women, Hormones, Attacks and Treatment). Dit verricht een geslachtshormoonstudie om geslachtshormonen te meten rondom migraineaanvallen. Ook is het een klinische studie gestart naar het effect van continu gebruik, gedurende drie maanden, van de anticonceptiepil bij vrouwen met migraine. “We doen dit bij vrouwen met migraine zonder aura”, zegt ze, “want de migraine met aura geeft een sterk verhoogd risico op een hersen- of hartinfarct. We verzamelen ook bloed van vrouwen om te onderzoeken wat de verandering in de sekshormonen is waarop we met korte profylaxe kunnen ingrijpen.“

Vrouwen includeren blijkt niet eenvoudig. “Vooral bij vrouwen rond de overgang bestaat weinig interesse”, zegt Terwindt. “De gedachte is: we hebben het allemaal al eens geprobeerd. Ja, maar het is nog nooit in studieverband gedaan. Dat laat zien hoe onderzoek bij vrouwen plaatsvindt, verbijsterend vind ik dat. Er moet veel meer vrouwspecifiek onderzoek komen. Ook in samenwerking met gynaecologen en cardiologen. We moeten vrouwspecifieke gezondheidsproblemen over de grenzen van onze vakgebieden heen gaan onderzoeken.”

Prof. dr. Gisela Terwindt (LUMC) is hoogleraar neurologie, in het bijzonder paroxysmale hersenaandoeningen. Ze sprak haar oratie Migraine is een hersenziekte. Als het eenvoudig was dan hadden we het al opgelost uit op 3 juni jongstleden.

www.hoofdpijnonderzoek.nl

 

RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

mrt 2024 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over RAS-ALS: Effectiviteit van rasagiline in subgroepen

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

De lengte van een gen bepaalt veroudering

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over De lengte van een gen bepaalt veroudering

Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

mrt 2024 | Dementie

Lees meer over Fase III-studies naar gantenerumab bij vroege ziekte van Alzheimer

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

mrt 2024

Lees meer over Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

2 mei 2024 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on sleep in brain health

Neurologisch Jaaroverzicht 2023

20 feb 2024 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2023

Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

30 jan 2024 om 20:00

Lees meer over Masterclass Wervelkolom Welzijn: hedendaagse inzichten en oplossingen

Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

7 aug 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Plaatsbepaling van device-aided therapies (DATs) bij de ziekte van Parkinson

MS: welk middel voor welke patiënt?

9 mrt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS: welk middel voor welke patiënt?

Neurologisch Jaaroverzicht 2022

1 feb 2023 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Epilepsie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose, Neuro-vasculair

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2022

Antistolling en bloedingen

8 dec 2022 om 20:00

Lees meer over Antistolling en bloedingen

Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

20 okt 2022 | Diabetes

Lees meer over Masterclass Diabetes: Pijn & Polyfarmacie

Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog

12 okt 2022 | Immuuntherapie

Lees meer over Webcast Immuuntherapie: herkennen van bijwerkingen en acties voor de niet-oncoloog
Er zijn geen e-learnings gevonden.

B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

maandag 10 jun 2024 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over B-cel therapieën bij MS: impact op immunologie

EAN in ORANJE 2024

maandag 1 jul 2024 van 18:00 tot 21:45 | Bewegingsstoornissen, Epilepsie, Neuro-vasculair

Lees meer over EAN in ORANJE 2024

Radiologisch geïsoleerd syndroom en het risico op ontwikkeling van MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Radiologisch geïsoleerd syndroom en het risico op ontwikkeling van MS

Progressie onafhankelijk van relapse-activiteit gaat samen met wittestofdegeneratie

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Progressie onafhankelijk van relapse-activiteit gaat samen met wittestofdegeneratie

Cladribine heeft vooral invloed op B-geheugencellen

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Cladribine heeft vooral invloed op B-geheugencellen

Lage ziekteactiviteit voor, tijdens en na de zwangerschap bij gebruik ocrelizumab

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Lage ziekteactiviteit voor, tijdens en na de zwangerschap bij gebruik ocrelizumab

Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Interacties tussen genen en de omgeving bij kinderen met MS

GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over GFAP in serum mogelijk geschikte biomarker voor hersenweefselschade bij progressieve MS

Genetische risicovariant voor ziekteprogressie hangt samen met meer laesies

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Genetische risicovariant voor ziekteprogressie hangt samen met meer laesies

Artificiële intelligentie kan helpen bij de diagnostiek van secundair progressieve MS

okt 2023 | Multipele Sclerose

Lees meer over Artificiële intelligentie kan helpen bij de diagnostiek van secundair progressieve MS

Europese consensus over vaccinatiestrategie bij MS-patiënten

okt 2023 | Multipele Sclerose, Vaccinatie

Lees meer over Europese consensus over vaccinatiestrategie bij MS-patiënten

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

aug 2021 | Hoofdpijn

Lees meer over Podcasts migraine: de laatste ontwikkelingen in de behandeling van migraine

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

MedNet Neurologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-02

MedNet Neurologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-01

MedNet Neurologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-04

MedNet Neurologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-03

MedNet Neurologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-02

MedNet Neurologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Neurologie 2022-01