In mijn vorige bijdrage aan de ‘Curious AIOS Corner’ deelde ik mijn sollicitatietips met jullie. Deze tips hebben in mijn geval hun vruchten afgeworpen: in november ben ik gestart als mdl-arts in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen. Dat betekent helaas wel dat dit het einde is van mijn carrière als aios redactielid! In deze laatste bijdrage neem ik jullie graag mee in een aantal uitslagen van de landelijke aios-enquête van de NVMDL i.o.1
Eerst wat achtergrondinformatie over deze enquête: een aantal jaar geleden sprak mijn collega aios-redactielid Annieke van Baar al eens met bestuursleden van de NVMDL i.o. over de eerste editie van de landelijke aios-enquête.2,3 Deze is in 2022 in het leven geroepen om in kaart te kunnen brengen welke topics er spelen onder de aios. Naast vragen die jaarlijkse terugkeren waardoor er vergeleken kan worden met de voorgaande jaren, worden er ook jaarlijks vragen gesteld over de 3 speerpunten die zijn voortgekomen uit het jaarbeleid van de NVMDL i.o. In 2025 zijn dat: kwaliteitsbehoud van de opleiding, duurzame inzetbaarheid en MDL-arts van de toekomst.
Ieder jaar stelt de NVMDL i.o. een rapport op met de uitslagen, waarbij zij tegelijkertijd een aantal oplossingen voordraagt. Dit rapport geeft de aios een opening om dingen aan te kaarten bij hun opleiders in de regio. Daarnaast wordt het besproken in het landelijke concilium.
De uitslagen
Dit jaar krijgt de opleiding gelukkig wederom een ruime voldoende (gemiddeld cijfer 7,7) en hebben aios plezier in de opleiding (gemiddeld cijfer van 7,8).
De afgelopen jaren kwam steeds weer naar voren dat het vanwege het teruglopende aantal aios moeilijk was om de diensten te vullen. In 2025 geeft 50% van de respondenten aan dat de dienst in de nacht wordt overgenomen door de MDL-arts, zodat er geen probleem is met de compensatie en de reguliere stageactiviteiten niet in het gedrang komen. Voornamelijk opleiders en MDL-artsen hebben als reactie op deze ontwikkeling aangegeven dat zij bang zijn dat deze nieuwe structuur ervoor zorgt dat aios te weinig blootstelling krijgen aan spoedscopieën en beslissingen in de (nacht)dienst. Op basis van deze enquête lijkt dit gelukkig mee te vallen: 81% geeft aan na deze aanpassing geen verschil te hebben bemerkt in het aantal spoedscopieën. 44% geeft aan dat zij sowieso de meeste spoedscopieën uitvoeren op het spoedprogramma overdag en niet in de nachtdienst.
Toch kan ik de gedachte van de opleiders wel volgen. Het zou zo kunnen zijn dat er straks aios opgeleid zijn die nog nooit een nachtdienst als achterwacht hebben gedaan. Daarom denk ik dat we in de toekomst zeker moeten blijven evalueren of deze nieuwe dienststructuur geen negatieve effecten heeft op deze leercurve.
En dan is wat mij betreft toch wel de meest opvallende uitslag van de enquête dat meer dan de helft van de aios (58%) verwacht niet zijn of haar gehele leven als MDL-arts te blijven werken! De NVMDL i.o. geeft aan dat deze uitslag voorzichtig geïnterpreteerd moet worden, dat het vooral als een signaal moet worden gezien. Ik moet bekennen dat ik toch wel erg geschrokken was van deze uitslag. Zijn er daadwerkelijk zoveel aios die het vak toch niet leuk genoeg vinden? Of zijn zij bang dat zij niet duurzaam inzetbaar zijn? Of is het simpelweg niet meer van deze tijd om je hele leven hetzelfde werk te doen? En zal dit langzamerhand in alle vakgebieden en beroepen veranderen? Hoe dan ook denk ik dat dit signaal zeker opgevolgd zal moeten worden (mogelijk in de volgende enquête?) en dat we samen blijven nadenken hoe we het vak aantrekkelijk houden.
Positieve afsluiting
Wel wil ik graag afsluiten met een positieve noot. Op basis van meerdere enquêtes waarin werd aangegeven dat aios een gebrek aan autonomie en flexibiliteit ervaren, is er een werkgroep ‘duurzame inzetbaarheid’ opgericht. De suggesties die door aios zijn genoemd om dit te bevorderen (een dagdeel thuiswerken, af en toe de overdracht overslaan, een telefonische poli vanuit huis) worden op dit moment zelfs al in praktijk gebracht in een pilotprogramma! Dit laat zien dat deze jaarlijkse aios-enquête ontzettend zinvol is en dat er daadwerkelijk actie wordt ondernomen naar aanleiding van de resultaten. Ik ben erg benieuwd wat voor resultaten deze pilot zal opleveren in de toekomst.
Daarnaast doet het mij deugd om te zien dat het grootste deel van de aios bezig is met de MDL-arts van de toekomst. 96% vindt dat je als aios bezig moet zijn met de toekomst van ons vakgebied en 72% is hier op dit moment ook al actief mee bezig.
Dan wil ik ook nog van de gelegenheid gebruik maken om alle aios aan te sporen deze jaarlijkse enquête in te vullen en betrokken te blijven bij de kwaliteit van hun opleiding. Wat mij betreft hebben wij het mooiste vak en laten er met zijn allen ons best voor doen om dit ook kwalitatief goed te houden!
Referenties:
- Eindrapport NVMDL i.o. Aios enquête 2025.
- De gekozen speerpunten zijn echt onderwerpen die leven bij alle aios. Curious AIOS Corner. MedNet Gastro-enterologie, januari 2023.
- Wij proberen de ogen en oren te zijn van de aios. Curious AIOS Corner. MedNet Gastro-enterologie, september 2022.