Het effect van cognitieve gedragstherapie op insomnia bij patiënten met RA

Delen via:
EULAR 2022

Een zes weken durende cognitieve gedragstherapie in een groep verbeterde de objectief gemeten slaapefficiëntie niet bij patiënten met reumatoïde artritis. Wel gaf deze therapie een verbetering op lange termijn van door de patiënt gerapporteerde uitkomsten, zoals vermoeidheid, impact van ziekte, depressie en pijn.1

Slapeloosheid komt veel voor bij patiënten met reumatoïde artritis (RA) en kan symptomen en klachten zoals vermoeidheid, depressieve symptomen en pijn verergeren.2 Het is aangetoond dat cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid positieve effecten heeft op de slaap bij andere klinische populaties.3,4 Cognitieve gedragstherapie is echter niet eerder onderzocht bij patiënten met RA.

In de hier gepresenteerde RCT kreeg de interventiegroep 6 weken cognitieve gedragstherapie van een getrainde verpleegkundige. De patiënten hadden gemiddeld 8 jaar insomnia. De primaire analyses waren gebaseerd op de intention-to-treat (ITT) populatie. Deze bestond uit 62 patiënten (89% vrouw), met een gemiddelde leeftijd van 58 jaar (SD 10), een DAS28-CRP van 3,4 (SD 1,0), een Insomnia Severity Index (ISI) score van 18,9 (SD 4,4) en een mediane Patient Global Assessment-score (PGA) van 55 (IQR 28;71). Primaire uitkomstmaat was slaapefficiëntie gemeten met polysomnografie (PSG).

Slaapefficiëntie

Op week 7 was de slaapefficiëntie 88,7% in de interventiegroep, vergeleken met 83,7% in de controlegroep (verschil: 5,0; 95%-BI -0,4 – 10,4; p = 0,068). Resultaten van PSG op week 26 waren niet verbeterd. Voor slaap- en RA-gerelateerde patiëntgerapporteerde uitkomsten (PROM’s) werden statistisch significante verschillen gevonden op week 26 tussen de interventiegroep en de controlegroep (slapeloosheid, RA-impact van ziekte, PGA).

Patiëntervaringen

De onderzoekers hebben ook gekeken naar de patiëntervaringen ten aanzien van cognitieve gedragstherapie.5 Deze ervaringen werden verzameld tijdens een face-to-face interview met 10 vrouwen en 1 man. Over het algemeen vonden de deelnemers cognitieve gedragstherapie uitdagend en veeleisend, maar tegelijkertijd ook zinvol. Zij wilden bepaalde componenten na afloop van de interventie blijven gebruiken om hun slaap verder te verbeteren. Alhoewel PSG geen significante verschillen liet zien tussen de interventie- en de controlegroep denken de onderzoekers dat cognitieve gedragstherapie toch belangrijke klinische implicaties kan hebben voor de behandeling van insomnia bij patiënten met RA vanwege de effecten op de patiëntgerapporteerde uitkomsten.

Bronnen

  1. Latocha KM, et al. The effect of group-based cognitive behavioural therapy for insomnia in patients with rheumatoid arthritis: a randomised controlled trial. EULAR 2022. Oral presentation OP0295-HPR.
  2. Løppenthin K, Esbensen BA, Jennum P, et al. Sleep quality and correlates of poor sleep in patients with rheumatoid arthritis. Clin Rheumatol. 2015 Dec;3412:2029-39.
  3. Sivertsen B, Omvik S, Pallesen S, et al. Cognitive behavioral therapy vs zopiclone for treatment of chronic primary insomnia in older adults: a randomized controlled trial. JAMA. 2006 Jun 28;29524:2851-8.
  4. Johnson JA, Rash JA, Campbell TS, et al. A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of cognitive behavior therapy for insomnia (CBT-I) in cancer survivors. Sleep Med Rev. 2016 Jun;27:20-8.
  5. Latocha KM, et al. Patients’ experiences of group-based cognitive behavioural therapy for insomnia in patients with rheumatoid arthritis: a qualitative study. EULAR 2022. Oral presentation OP0116-HPR.

36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

mrt 2024

Lees meer over 36% van de geregistreerde klinische trials heeft geen gepubliceerde resultaten

Kan vitamine K helpen tegen artrose?

mrt 2024 | Artrose

Lees meer over Kan vitamine K helpen tegen artrose?

Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

mrt 2024

Lees meer over Medisch bewijs sneller vinden met EvidenceHunt

Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

mrt 2024

Lees meer over Sluisgeneesmiddelen: alle ins en outs

Advies Zorginstituut: vergoed langdurige oefentherapie bij ernstige reumatoïde artritis

mrt 2024 | RA

Lees meer over Advies Zorginstituut: vergoed langdurige oefentherapie bij ernstige reumatoïde artritis

Na de COVID-19-pandemie: thuismonitoring en bloedafname via de vingerprik

mrt 2024 | RA

Lees meer over Na de COVID-19-pandemie: thuismonitoring en bloedafname via de vingerprik

SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

11 apr 2024 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 7:
Perifere uitingen van SpA in de klinische praktijk

Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

11 mrt 2024 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE, Deel 3 - Praktische handvatten: Van zwangerschapswens tot de rol van B-cellen in lupus

Should baricitinib (Olumiant®) be the JAKi of choice in rheumatoid arthritis? – A review of the evidence

5 mrt 2024 | Artritis

Lees meer over Should baricitinib (Olumiant®) be the JAKi of choice in rheumatoid arthritis? – A review of the evidence

SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

8 nov 2023 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 5: De nieuwe ASAS-EULAR aanbevelingen voor de behandeling van axSpA

ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

30 okt 2023 om 20:00 | Artrose

Lees meer over ReumaReality: gepersonaliseerde zorg voor uiteenlopende patiënten

SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

3 okt 2023 om 18:30 | Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 6: Structurele schade bij axiale SpA

SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

6 mrt 2023 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over SpA café 3: pijn herkennen en behandelen bij patiënten met SpA

Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

21 dec 2022 | Immuuntherapie, SLE

Lees meer over Expertdebat SLE en lupus nefritis - Deel 2

Webinar: Reumatologie actueel

15 nov 2022

Lees meer over Webinar: Reumatologie actueel

e-learning SpA in de praktijk

Psoriasis, Spondyloartritis

Lees meer over e-learning SpA in de praktijk
Er zijn geen bijeenkomsten gevonden.

Oudere patiënten met reumatoïde artritis hebben meer bijwerkingen van filgotinib

nov 2022 | Dermato-oncologie, Ouderen, RA

Lees meer over Oudere patiënten met reumatoïde artritis hebben meer bijwerkingen van filgotinib

Vergelijkbare werkzaamheid rituximab en cyclofosfamide bij patiënten met interstitiële longziekte

nov 2022 | ILD, Sclerodermie

Lees meer over Vergelijkbare werkzaamheid rituximab en cyclofosfamide bij patiënten met interstitiële longziekte

De toevoeging van methotrexaat aan pegloticase verbetert de uitkomst bij patiënten met ongecontroleerde jicht

nov 2022 | Jicht

Lees meer over De toevoeging van methotrexaat aan pegloticase verbetert de uitkomst bij patiënten met ongecontroleerde jicht

BE COMPLETE en BE OPTIMAL: Hoe kan bimekizumab de klinische praktijk van PsA beïnvloeden?

jun 2022 | Arthritis psoriatica

Lees meer over BE COMPLETE en BE OPTIMAL: Hoe kan bimekizumab de klinische praktijk van PsA beïnvloeden?

Treat-to-target bij SLE vanuit patiëntenperspectief

jun 2022 | SLE

Lees meer over Treat-to-target bij SLE vanuit patiëntenperspectief

Identificeren van osteoporose bij ouderen met behulp van routine CT-screening

jun 2022 | Osteoporose, Ouderen

Lees meer over Identificeren van osteoporose bij ouderen met behulp van routine CT-screening

TNF-remmers minder effectief bij vrouwen met AxSpA en PsA

jun 2022 | Arthritis psoriatica, Spondyloartritis

Lees meer over TNF-remmers minder effectief bij vrouwen met AxSpA en PsA

Preconceptioneel hydroxychloroquine verbetert zwangerschapsuitkomsten bij APS

jun 2022

Lees meer over Preconceptioneel hydroxychloroquine verbetert zwangerschapsuitkomsten bij APS

Vaker veneuze trombo-embolie bij JAK-remmers dan bij TNF-remmers

jun 2022 | RA

Lees meer over Vaker veneuze trombo-embolie bij JAK-remmers dan bij TNF-remmers

Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

nov 2022 | Psoriasis

Lees meer over Psoriatic Disease: het belang van anamnese en het herkennen van rode vlaggen

De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

nov 2020

Lees meer over De voor- en nadelen van zorg op afstand: ervaringen van Nederlandse reumatologen tijdens COVID

Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

okt 2020

Lees meer over Podcast - Terugkerende koortssyndromen: steeds beter te (be)grijpen en behandelen

De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

aug 2020 | RA, SLE

Lees meer over De ACR-adviezen voor reumatologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie nader bekeken

MedNet Reumatologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-04

MedNet Reumatologie 2023-02

jun 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-02

MedNet Reumatologie 2023-01

mrt 2023

Lees meer over MedNet Reumatologie 2023-01

MedNet Reumatologie 2022-04

dec 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-04

MedNet Reumatologie 2022-03

sep 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-03

MedNet Reumatologie 2022-02

jun 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-02

MedNet Reumatologie 2022-01

mrt 2022

Lees meer over MedNet Reumatologie 2022-01