Verschillen tussen patiënten met stabiele ziekte, langzame en snelle ziekteprogressie

Delen via:
ECTRIMS 2025

Er is veel variatie in de snelheid van ziekteprogressie bij mensen met MS. Een studie bestaande uit 3 delen, namelijk analyses van patiëntgerapporteerde uitkomsten, MRI- en autopsiegegevens, geeft meer inzicht in verschillen tussen patiënten met stabiele ziekte, langzame en snelle ziekteprogressie.

Voor het eerste deel van de studie includeerden de onderzoekers 2006 patiënten met MS die was begonnen als relapsing remitting MS (RRMS). Ze gebruikten registergegevens vanaf het moment dat deze patiënten matige beperkingen hadden, gedefinieerd als een minimale score van 30-40 op de zelfgerapporteerde vragenlijst MS Impact Scale 29-Physical (MSIS29-Phys), en noemden dat de nulmeting.

Op basis van de MSIS29-Phys-scores vanaf de nulmeting identificeerde een statistisch model 3 groepen: 1) stabiel (n = 592), 2) met langzame ziekteprogressie (n = 1041) en 3) met snelle ziekteprogressie (n = 373). Deze groepen verschilden van elkaar in scores op vermoeidheid en depressie, het percentage mensen met een universitair diploma (respectievelijk 47,0%, 40,0% en 34,3%) en, los van opleidingsniveau, het percentage mensen dat een ziektemodificerende behandeling kreeg op het moment van de nulmeting (respectievelijk 48,8%, 42,0% en 37,8%).

Het tweede deel van de studie ging over gegevens van een klinisch cohort van 179 patiënten met RRMS bij wie MRI-scans waren afgenomen rondom de diagnose en die vervolgens bijna 20 jaar waren gevolgd. Deze patiënten werden ook ingedeeld in 3 groepen: stabiel (n = 141), 2) met langzame ziekteprogressie (n = 20), en 3) met snelle ziekteprogressie (n = 18). De groepen verschilden onder andere significant in het aantal en volume van corticale laesies rondom de diagnose.

Het derde deel van de studie richtte zich op een autopsiecohort van mensen met SPMS (n = 96), die ook in 3 groepen werden ingedeeld. De groep met snelle ziekteprogressie had onder andere meer schade in diepe grijze stof en pons en meer meningeale en perivasculaire inflammatie.

Bron:

  1. Knowles S, Marastoni D, Montandon W, et al. Defining rapidly worsening MS through the combined analysis of patient registry, clinical and autopsy data. ECTRIMS Virtual Congress 2025, abstract O081.

Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

dec 2025

Lees meer over Diepe hersenstimulatie veilig bij ernstige tinnitus

MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

dec 2025 | Dementie, Neuro-vasculair

Lees meer over MRI-beelden laten voor het eerst zien hoe hersenvocht het brein schoonspoelt

Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

nov 2025 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Leefstijlaanpassingen kunnen achteruitgang bij parkinson mogelijk afremmen

MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

nov 2025 | Artrose, Hartfalen, Neuro-musculair

Lees meer over MRI-innovatie geeft beter inzicht in het bewegende lichaam

Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

nov 2025 | Bot en wekedelentumoren, Immuuntherapie, Lymfoom, Neuro-oncologie

Lees meer over Vijf nieuwe onderzoeken naar kinderkanker van start dankzij KiKa

Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

nov 2025

Lees meer over Groeiend bewijs: maak leefstijlinterventies belangrijker en toegankelijker

Neurologisch Jaaroverzicht 2025

15 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2025

Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

4 dec 2025 om 20:00 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Parkinson: Dopaminerge infusietherapie - Ervaringen uit de praktijk

Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

25 nov 2025 om 19:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Benefit-Risk Ratio bij DMT's in MS: dilemma’s van de behandelaar

Ouder worden met MS

12 nov 2025 om 20:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over Ouder worden met MS

Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

20 okt 2025 om 18:00

Lees meer over Keynote webinar | Spotlight on functional neurological disorder

Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

2 jul 2025 om 20:00 | Vaccinatie, Virale infecties

Lees meer over Gordelroospreventie in medische risicogroepen - van indicatie tot vaccinatie

Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

12 mei 2025 om 20:00 | Multipele Sclerose

Lees meer over Kosteneffectiviteit van MS-medicatie in de praktijk

Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

22 jan 2025 om 20:00

Lees meer over Overmatige slaperigheid overdag bij OSA & narcolepsie: de laatste inzichten

Neurologisch Jaaroverzicht 2024

17 dec 2024 om 20:00 | Bewegingsstoornissen, Dementie, Hoofdpijn, Multipele Sclerose

Lees meer over Neurologisch Jaaroverzicht 2024
Er zijn geen e-learnings gevonden.

MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

maandag 19 jan 2026 van 18:00 tot 21:30 | Multipele Sclerose

Lees meer over MS Symposium: Naar een Beter Begrip van MS-Progressie

ECTRIMS NL 2026

woensdag 21 okt 2026 t/m vrijdag 23 okt 2026 | Multipele Sclerose

Lees meer over ECTRIMS NL 2026

Minder migrainedagen met fremanezumab bij moeilijk behandelbare ziekte

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Minder migrainedagen met fremanezumab bij moeilijk behandelbare ziekte

Migraine kent hoog zorggebruik en een hoge economische last

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Migraine kent hoog zorggebruik en een hoge economische last

Somatotopische endogene pijnmodulatie speelt een rol bij migraine

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Somatotopische endogene pijnmodulatie speelt een rol bij migraine

Te weinig aandacht voor hoofdpijn tijdens opleiding tot neuroloog

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Te weinig aandacht voor hoofdpijn tijdens opleiding tot neuroloog

Botulinetoxine A verbetert de kwaliteit van leven bij chronische migraine

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Botulinetoxine A verbetert de kwaliteit van leven bij chronische migraine

Galcanezumab effectief en goed verdragen bij therapieresistente migraine

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Galcanezumab effectief en goed verdragen bij therapieresistente migraine

Release van perifere neuropeptiden afgenomen bij PCOS en migraine

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Release van perifere neuropeptiden afgenomen bij PCOS en migraine

Gebruik geen opioïden voor migraineaanvallen

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Gebruik geen opioïden voor migraineaanvallen

Grote ziektelast van episodische en chronische migraine

jul 2020 | Hoofdpijn

Lees meer over Grote ziektelast van episodische en chronische migraine

Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

jan 2024 | Neuro-vasculair

Lees meer over Podcast: AI in stroke - Using deep learning to predict clinical outcomes after stroke

Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

dec 2023 | Bewegingsstoornissen

Lees meer over Podcast: Stem cell therapy for PD - A new era for managing Parkinson’s disease?

Real World Evidence in MS

jan 2020 | Multipele Sclerose

Lees meer over Real World Evidence in MS

MedNet Neurologie 2025-03

sep 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-03

MedNet Neurologie 2025-02

jun 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-02

MedNet Neurologie 2025-01

mrt 2025

Lees meer over MedNet Neurologie 2025-01

MedNet Neurologie 2024-04

dec 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-04

MedNet Neurologie 2024-03

sep 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-03

MedNet Neurologie 2024-02

jun 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-02

MedNet Neurologie 2024-01

mrt 2024

Lees meer over MedNet Neurologie 2024-01

MedNet Neurologie 2023-04

dec 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-04

MedNet Neurologie 2023-03

sep 2023

Lees meer over MedNet Neurologie 2023-03

Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID

feb 2022

Lees meer over Whitepaper: 24 Veelgestelde vragen en antwoorden over long COVID